Ш. Пўлатов Низомий номидаги тдпу ҳузуридаги халқ таълими ходимларини қайта тайѐрлаш ва уларнинг малакасини ошириш ҳудудий маркази ―Педагогика, психология ва таълим технологияси‖ кафедраси доценти, п ф. н. Тақризчилар

 

---

89 
3-мавзу: Замонавий раҳбар маънавий қиѐфаси ва унга қўйиладиган 
талаблар ( 2 соат амалий машғулот)
 
Амалий машғулотдан мақсад: 
тингловчиларда замонавий раҳбар 
маънавий қиѐфаси ва унга қўйиладиган талабларга оид билимларни 
ривожлантириш
.
Амалий машғулот
 
кичик гуруҳларда турли интерфаол методлардан 
фойдаланилади. 
1-гуруҳ учун топшириқ – раҳбар маънавиятининг бошқарувда намоѐн 
бўлиши
2-гуруҳ учун топшириқ – таълим муассасалари раҳбарларининг 
маънавий қиѐфаси, маданияти ва унга қўйилган талаблар 
АМАЛИЙ МАШҒУЛОТ УЧУН НАЗАРИЙ МАТЕРИАЛ 
 
Раҳбар маънавиятининг бошқарувда намоѐн бўлиши 
Инсонни ҳар томонлама баркамол этиб тарбиялаш башариятнинг азалий 
орзуси бўлиб, аждодларимиз ѐш авлодларга маърифат ва маданиятни 
ўргатиш, уларни комилликка етаклаш йўллари, қонун-қоидаларини 
излаганлар. Аристотелдан кейин, Шарқ ва Ғарбда ―Муаллими соний‖, яъни 
―Иккинчи муаллим‖ номи билан машҳур бўлган Абу Наср Форобий ―Фозил 
одамлар шаҳри‖, ―Яхши хулқлар‖, ―Бахт-саодатга эришиш ҳақида‖ каби 
асарларида сардор, етакчига хос хислатлар ҳақида ѐзади. Форобий бундай 
фазилатлар деганда, билимдонлик, донолик, мулоҳазалилик ва виждонлилик, 
камтарлик, жамоа манфаатларини юқори қўйиш, ҳақиқий маънавий 
комилликка интилиш, адолатли бўлиш каби хислатларни тушунган.
Масалан, фозиллар шаҳрининг (давлат назарда тутилган) таркиб топиши 
ва унда қандай ахлоқий сифатдаги шахснинг раҳбар бўлиши таснифлари 
бугунги демократик жамият қуришнинг бевосита назарий талаблари билан 
уйғун келади. 
Абу Наср Форобий ―Фозил одамлар шаҳри‖ асарида етакчига хос бўлган 
12 та хислат ҳақида қуйидагиларни таъкидлайди: 
биринчидан,
тўрт мучаси соғлом бўлиб, ўзига юкланган вазифаларни 
бажаришда бирор аъзосидаги нуқсон ҳалал бермаслиги лозим, аксинча, у соғ-
саломатлиги туфайли бу вазифаларни осон бажариши лозим; 
иккинчидан,
табиатан нозик фаросатли бўлиб, суҳбатдошининг 
сўзларини, фикрларини тез тушуниб, тез илғаб олиши, шу соҳада умумий 
аҳвол қандайлигини аниқ тасаввур қила олиши зарур; 
учинчидан,
у англаган, кўрган, эшитган, идрок этган нарсаларни 
хотирасида тўла-тўкис сақлаб қолиши, барча тафсилотларни унутмаслиги 
зарур; 
тўртинчидан,
зеҳни ўткир, зукко бўлиб, ҳар қандай нарсанинг билинар-
билинмас аломатлари ва у аломатлари нимани англатишини тез билиб, сезиб 
олиши зарур; 

---

90