Sh. Djumanov, S. Sayfiddinov

Dastgohlarning harf-raqamlar bilan  

ifodalanuvchi indekslari

Rossiya  Federatsiyasi  va  Hamdo‘stlik  mamlakatlarida 

ishlab chiqarilayotgan yog‘ochga ishlov berish dastgohlariga 

indekslar, ya‘ni harf va raqamlardan iborat shartli belgilar 

qo‘yiladi. Indeksning birinchi (ba‘zan ikki) harfi dastgohning 

tipini bildiradi, masalan: Л — g‘o‘labur arrali, TC 

- disk arrali, 

С - randalash dastgohi (reysmusli yo‘nish, to‘rt tomonlama 

bo‘ylamasiga frezalash), Ф - frezalash, Ш — 

turum qirqish, 

---

13

ШЛ — 

jilvirlash, CB — 

parmalash, T 

— 

torsaviy yo‘naladigan 

disk arrali dastgohlar bo‘ladi.

Indeksning ikkinchi va uchinchi harflari dastgohning o‘ziga 

xos xususiyatlarini bildiradi: ЛС — g‘o‘labur arrali duradgorlik 

dastgohi; ТСД — taxta tiladigan disk arrali dastgoh; ТСДК — 

yog‘och konveyer usulda suriladigan xuddi shunday dastgoh; 

СГ — reysmusli dastgoh; ФТ — frezalaydigan og‘ir dastgoh.

Indeksning uchinchi harfi surish turini yoki uning quril- 

masini ifodalaydi: СФК — yog‘och konveyer usulda suriladigan 

yo‘nish dastgohi; ФСА — turum qirqish, karetkasi bo‘lgan 

o‘rtacha  quvvatli  frezalash  dastgohi;  ТСПА  —  supporti 

avtomatik suriladigan, ko‘ndalangiga arralaydigan disk arrali 

dastgoh va hokazo.

Indeksning birinchi harfidan (yoki dastlabki ikki harfidan) 

keyingi raqamlar dastgohning asosiy o‘lchamlarini yoki kesish 

asboblarining sonini bildiradi: CP8 

— 

stolining kengligi 

8 dm 

bo‘lgan, ikki tomonlama ishlov beradigan reysmusli dastgoh; 

CP3 

— 

stolining kengligi 

3 

dm bo‘lgan reysmusli dastgoh; С16 

— 

stolining kengligi 

16 

sm bo‘lgan, to‘rt tomonlama ishlov 

beradigan, bo‘ylamasiga frezalaydigan dastgoh va hokazo.

Ba‘zi dastgohlarning shartli belgilari, ya‘ni indeksi bayon 

qilingan tartibga to‘g‘ri kelmaydi, masalan TCiME 

— ko‘ndalan- 

giga arralaydigan, disk arrali, dastak 

— 

sharnirli osma supportli 

dastgoh.

---

14