Sh. Abdullayeva I f. d., prof

8.4.
 
Tayanch iboralar 
 
risk 
ichki risklar 
tashqi risklar 
kredit riski 
foyda olmaslik riski 
foiz stavkalari o‘zgarishi riski 
to‘lay olmaslik riski 
kassa risklari 
bozor stavkalari o‘zgarishi riski 
valuta riski 
hisob-kitob risklari 
investitsiya riski 
sof risklar 
sun’iy risklar 
tizimli risklar 
tizimsiz, nomuntazam risklar 
ochiq risklar 
yopiq risklar 
balanslashmagan likvidlik riski 
bankrotlik riski 
suiiste’mol riski 
likvidlik riski 
operatsion va texnologik risklar 
innovatsiya riski 

---

432
lizing operatsiyalari riski 
faktoring operatsiyalari riski 
bank portfeli riski 
risk zonalari 
 
bank xavfsizligi riski 
risk darajasi 
risk koeffitsiyenti 
risklarni boshqarish 
riskni qoplash 
muvozanatlanmagan likvidlik riski 
 
8.5.
 
Test topshiriqlari va masalalar 
 
1.
 
Risk deganda: 
a) «tavakkal qilmoq» tushuniladi; 
b) «xavfli ishga qo‘l urmoq» tushuniladi; 
c) «xavf ostida qolmoq» tushuniladi; 
d) a + b + c. 
 
2.
 
Qamrab olish darajasiga qarab risklar quyidagi turlarga 
bo‘linadi: 
a) retrospektiv risklar; 
b) makrodarajadagi risklar; 
c) joriy risklar; 
d) istiqbolli risklar. 
 
3.
 
Ta’sir qilish vaqtiga qarab risklar quyidagi turlarga 
bo‘linadi:
a) mikrodarajadagi risklar; 
b) mezodarajadagi risklar; 
c) retrospektiv risklar; 
d) megodarajadagi risklar. 
 
4.
 
Passiv operatsiyalar bo‘yicha risklar quyidagi turlarga 
bo‘linadi: 
a) diversifikatsiya riski; 
b) kredit riski; 
c) bankrotlik riski; 
d) innovatsiya riski. 
 
5.
 
Aktiv operatsiyalar bo‘yicha risklar quyidagi turlarga 
bo‘linadi: 
a) inflatsiya riski; 
b) kassa riski; 
c) kliring riski; 
d) foiz riski. 
 
6.
 
Passiv operatsiyalar bo‘yicha risklar quyidagi turlarga 

---

433
bo‘linadi: 
a) bozor riski; 
b) foyda olmaslik riski; 
c) bank xavfsizligi riski; 
d) depozitlar riski. 
 
7.
 
Aktiv operatsiyalar bo‘yicha risklar quyidagi turlarga 
bo‘linadi: 
a) valuta riski; 
b) faktoring riski; 
c) investitsiya riski; 
d) a + b + c. 
 
8.
 
Vujudga kelish sohasi bo‘yicha risklar quyidagi turlarga 
bo‘linadi: 
a) ichki va tashqi risklar; 
b) jamg‘armalar riski; 
c) barter riski; 
d) foyda ololmaslik riski. 
 
9.
 
Balansdan tashqari operatsiyalar bo‘yicha risklar quyidagi 
turlarga bo‘linadi: 
a) operatsion va texnologik risklar; 
b) suiiste’mol riski yoki iqtisodiy bilim va tashkilotchilik darajasi 
riski; 
c) lizing operatsiyalari riski; 
d) foiz stavkalarining o‘zgarishi riski. 
 
10.
 
Moliyaviy xizmatlarni amalga oshirish bo‘yicha risklar 
quyidagi turlarga bo‘linadi: 
a) bank portfeli riski; 
b) bankrotlik riski; 
c) innovatsiya riski; 
d) inflatsiya riski. 
 
11.
 
Sof risklar: 
a) ko‘pincha obyektiv xarakterga ega bo‘ladi va salbiy («–» yoki 
«0») natijaga erishish ehtimolini bildiradi; 
b) ko‘pincha subyektiv xarakterga ega bo‘lib, nafaqat salbiy, shu 
bilan bir qatorda ijobiy natijaga erishish ehtimolini bildiradi; 
c) ko‘pincha sun’iy bo‘ladi; 

---

434
d) bozor konyunkturasini yaxshi o‘rganmaslik oqibatida vujudga 
keladi. 
 
12.
 
Quyida qayd qilingan risklarning qaysi bir turi to‘lovga 
noqobillik riski turiga taalluqli? 
a) kredit riski; 
b) valuta riski; 
c) foiz riski; 
d) a + b + c. 
 
13.
 
Balanslashmagan likvidlik riski ko‘pincha: 
a) mijoz tanlashda yanglishish natijasida vujudga keladi; 
b) bank boshqaruvi va xodimlar malakasining sayozligi natijasida 
vujudga keladi; 
c) risklarni tartibga solishda qo‘llaniladigan usullarning 
takomillashmaganligi natijasida vujudga keladi; 
d) noto‘g‘ri javob yo‘q. 
 
14.
 
Chet el tijorat banklari risklarni besh toifaga, ya’ni A, B, V,