Sh. Abdullayeva I f. d., prof

Qimmatli qog‘ozlar oldi-sotdisiga tuzilgan fyuchers shart-
nomalari. 
Ular shartnoma egalariga oldindan o‘rnatilgan kurs bo‘yicha 
qimmatli qog‘ozlarni sotish yoki sotib olish huquqini beradi. 
2.
Fond opsionlari. 
Bu aksiyalarni (yoki boshqa qimmatli 
qog‘ozlarni, agar ular fond birjasida aylanayotgan bo‘lsa) kelishilgan 
muddat davomida sotish yoki xarid qilish huquqini beradi. 
3.
Investitsiya portfelining diversifikatsiyasi. 
Bu usul qimmatli 
qog‘ozlarni qadrsizlanishdan himoya qilishning eng maqbul usulidir. 

---

431
59-jadval. 
Valuta riskini minimallashtirish usullari 
№
 Usullar 
Izoh 
1. 
Forvard kursini hisobga 
olish 
Kredit shartnomasida o‘rnatilgan forvard 
kursini hisobga olib boshqa valutada qaytarish 
sharti bilan biror bir valutada ssuda berish. 
Bunday tadbirlar bankni kredit valutasi kursining 
pasayishi ehtimolligidan himoya qiladi. 
2. 
Forvard valuta 
shartnomalari 
Bunday operatsiyalar bitim summasini va 
forvard almashuv kursini shartnomada qat’iy 
o‘rnatib xorijiy valutani oldi-sotdisi bo‘yicha 
bank va mijoz o‘rtasida muddatli kelishuv 
imzolanishni nazarda tutadi. 
3. 
Valutaviy fyuchers 
shartnomalari 
Fyucherslar ma’lum bir miqdordagi xorijiy 
valutani kelgusida aniq bir kunda sotish yoki sotib 
olish kelishuvni o‘zida aks ettiradi. 
4. Valuta 
svoplari 
Bu usul ikki tomon o‘rtasida turli valutalar-
dagi to‘lovlarning kelajakda almashinishi haqida-
gi kelishuv asosida amalga oshiriladi.
5. 
Valuta riskini
sug‘urtalash 
Bunday tadbir barcha riskni sug‘urta tash-
kilotiga o‘tkazishni nazarda tutadi. 
Shunday qilib, banklarning o‘z faoliyatlari jarayonida duch 
keladigan turli xildagi risklarni pasaytirish usullari bo‘yicha 
tadbirlarning ishlab chiqilishi risk sohasida bank strategiyasining muhim 
tarkibiy qismi hisoblanadi. Bunday turdagi operatsiyalarni bank o‘z 
mablag‘lari hisobidan ham yoki mijoz topshirig‘iga asosan ham amalga 
oshiradi.