Ш. А. Маннонов номли “ёш бухгалтерлар клуби”

Davr xarajatlari –bu bevosita ishlab chiqarish jarayoni bilan bog‘liq 
bo‘lmagan xarajatlar davr xarajatlariga kiritiladi. 
Sotish xarajati- korxona,tashkilot,qishloq xo‘jaligi mahsulotlarini qayta 
ishlash zavodlari yoki fermerlar tomonidan ishlab chiqarilgan mahsulotni 
qo‘shni davlatlarga yoki bir xududdan ikkinchi xududga sotayotganda 
mahsulotni ularga yetkazib berish uchun transport xarajatlari shu transportga 
ortish ularni tushurib berish xarajatlari ham kiradi. 
Ma‟muriy yoki boshqaruv xarajatlariga boshqarishdagi xodimlarga 
ya‘ni korxona yoki firma xo‘jayinlari va ularga xizmat qiladigan yengil 
avtomobil va boshqa mikro avtobuslardan foydalanishda, boshqaruvdagi texnik 
vositalar,offis jihozlari va shu kabilar kiradi. 
Boshqa operatsiyon xarajatlarga xodimlarni o‘qitish va kasbiy 
mahoratini oshirishda, maslaxat va axborotlar uchun to‘lanadigan 
xaqlar,xodimlarni madaniy xordiq chiqarishlari uchun dam olish joylariga 
jo‘natishga yo‘llanmalar olish va boshqalar. 
3.Moliyaviy faoliyat bo‟yicha xarajatlar: 
-foiz bo‘yicha xarajatlar; 
-xorijiy valyuta bilan operatsiya bo‘yicha manfiy kurs tafovutlari; 
-qimmatli qog‘ozlarni qayta baholashdagi xarajatlar; 
-moliyaviy faoliyat bo‘yicha boshqa xarajatlar; 
Foiz ko‘rinishidagi xarajatlar korxona uzoq muddatli kredit olganda foiz 
to‘lovlarini qaytarish bo‘yicha yuzaga kelgan xarajatlar. 
Korxona chet el valyutasida xom-ashyo yoki texnika-texnologiya xarid 
qilganda shartnomada belgillangan vaqt bilan uni xarid qilib olgandagi vaqtdagi 
kurs o‘rtasidagi manfiy o‘zgarishlar. 
Qimmatli qog‘ozlarni chiqarish va ularni qayta baholashdagi xarajatlar. 
Aksiya va obligatsiyalarni sotib olingan vaqtidagi qiymati bilan hozirgi 
sotish vaqtidagi bahosi orasidagi tafovutlar. 

---

60