Ш. А. ДЎстмуҳамедова, З. Т. Нишанова, С. Х. Жалилова


Анкета саволларига ўқувчилар берган жавобларидан частота



Download 4,18 Mb.
Pdf ko'rish
bet28/222
Sana16.07.2022
Hajmi4,18 Mb.
#810014
1   ...   24   25   26   27   28   29   30   31   ...   222
Bog'liq
do\'stmuhamedova va bosh. yosh davrlari psixologiyasi

Анкета саволларига ўқувчилар берган жавобларидан частота 
бўйича тақсимланиши

№ 
Вариантлар 
Частота 
1. 
2. 
3. 
4. 
5. 
Ҳар доим 
Кўпинча 
Баъзида 
Камдан-кам 
Ҳеч қачон 


12 


Жами 
36 
Частота бўйича жадвалда келтирилган маълумотларни график шаклига 
келтириш мумкин. Бунда график тузиш 2 йўл билан амалга оширилиши 
мумкин. Горизонтал чизиққа вариантлар, вертикал чизиққа улар частотаси 
жойлаштириб, штрих чизиқ билан бирлаштирсак, частоталар полигони эгри 
чизиғига эга бўламиз. 
0
20
40
60
80
100
4-расм 


Тадқиқотдан олинган маълумотларни статистик қайта ишлаш учун 
ўртача арифметик қиймат, мода ва медианани ҳисоблаш зарур. Ўртача 
арифметик қиймат олинган натижалар йиғиндисини топиб, уни вариацион 
қатор аъзолари сонига бўлиш орқали ҳисоблаб чиқилади: 
N
x
x
x
x
x
n
i
...
...
2
1






(1) 




N
i
i
x
N
x
1
1
(2) 
Бунда 

x
- ўртача арифметик қиймат 
i
x
- вариант ифодаси 
N - вариацион қатор аъзолари сони. 
Агар вариацион қатор орасидан баъзи вариантлар такрорланса, (1) 
формула қуйидаги кўринишни олади: 
n
n
n
k
k
k
k
x
k
x
k
x
x











...
...
2
1
2
2
1
1
(3) 
Энди қуйидаги вариацион қаторнинг ўртача арифметигини (3) формула 
ѐрдамида ҳисоблаб кўрамиз : 
114445577778 
5
12
60
1
4
2
3
2
1
8
4
7
2
5
3
4
2
1

















x
Агар ўлчов таркиб шкаласида бажарилган бўлса, ўртача арифметик 
қийматни топиш мумкин эмас. Бу ҳолда медиана топилади. 
Медиана – бу вариацион қаторни тенг 2 га бўлувчи ифода бўлиб, унинг 
ярми чап, ярми ўнг томонда жойлашади. 
Медиананинг ўрни қуйидаги формула билан топилади : 
Медиана ўрнининг 
2
1

N
(масалан, 
3
2
1
5


Бунда N – қатор аъзолари сони. 


Агар олинган натижа тоқ сон бўлса, масалан, 12, 9, (7), 6, 2 бунда медиана 
7 сонига тенг, ѐки 3 - ўрин. Агар жуфт сон бўлса, масалан, 5, 7, 11, 12 бунда 
медиана 2-ва 3-ифоданинг ўртаси, яъни 4 та 2,5 га тенг. 
Номинал ўлчов ўтказилганда мода топилади. Мода – вариацион қаторда 
кўпроқ учрайдиган ифода. 
Масалан, 3,3,3,4,5,5,5,5,9,10 вариацион қаторда 5 сони мода ҳисобланади, 
чунки у бошқаларига қараганда кўп (4марта) учраяпти. Демак, мода-
частотаси максимал бўлган вариант. Агар ҳамма ифода бир хил частотада 
учраса, унда ушбу вариацион қатор модага эга бўлмайди. Вариацион қатор 
бимодаллик ҳам бўлиши мумкин. Масалан, 3,3,4,4,4,5,5,5,5,7,7.8,8,8,8,9 
вариацион қаторда 5 ва 8 мода бўлиб ҳисобланади. 
Гуруҳ ичидаги вариациялар баҳосини ўлчаш учун вариацион қаторнинг 
бошқа характеристикалари – дисперсия ва ўртача квадрат оғиш (стандарт 
оғиш) ҳисоблаб чиқилади.
Буларни ҳисоблаш турли танлаб олинган текширувчиларда олинган 
натижаларни ўзаро бир-бири билан таққослаш имконини беради. 
Дисперсияни топиш учун олдиндан қуйидагича жадвал тузиб олинади: 
2-жадвал 
Кўрсаткич ифодаси Ўртачадан оғиш 
Квадрат оғиш 












1-2=-1 
3-2=1 
3-2=1 
0-1=-2 
4-2=2 
1-2=-2 










Download 4,18 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   24   25   26   27   28   29   30   31   ...   222




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish