Сервис соҳаси иқтисодиёти кафедраси катта ўқитувчиси М. Ш. Болтаева

17- Maвзу: Ўзбекистон Республикасининг бозор муносабатларига ўтиш концепцияси ва стратегияси

Сервис соҳаси иқтисодиёти кафедраси катта ўқитувчиси М.Ш.Болтаева

РЕЖA:
1

• Maъмурий буйруқбозлик иқтисодиётининг моҳияти ва оқибатлари

2

• Бозор муносабатларига ўтишнинг обектив зарурати

3

• Ўзбекистон Республикасида бозор муносабатларига ўтишнинг ўзига хос хусусиятлари ва тамойиллари
• 4. Ўзбекистон Республикасини янада ривожлантиришнинг Ҳаракатлар стратегияси

1

• унинг мослашувчан эмаслиги, рўй бераётган ўзгаришларга жуда секинлик билан мослашиб бориши;

2

• хўжалик юритиш ташаббускорлигини «йўқотиб юбориш» оқибатида самарадорликнинг ўта даражада пасайиб кетганлиги.

Маъмурий-буйруқбозлик тизими иккита аҳамиятли камчиликка эга:
Маъмурий-буйруқбозлик тизимини ўзгартириш мазкур тизим асосининг ўзгаришини ҳамда уни сифат жиҳатидан фарқ қилувчи бозор тизимига алмаштирилишини англатар экан, бундай турдаги ўзгаришларни тизимий ислоҳотлар деб аташ мақсадга мувофиқ бўлади.

Собиқ иттифоқда олиб борилган хато иқтисодий сиёсат, иқтисодиёт тузилмасига бўлган нотўғри ёндашув Ўрта Осиё республикалари аҳолиси турмуш шароитининг ёмонлашувига, мазкур ҳудуднинг ҳом ашё базасига айланишига олиб келди.

Собиқ иттифоқда олиб борилган хато иқтисодий сиёсат, иқтисодиёт тузилмасига бўлган нотўғри ёндашув Ўрта Осиё республикалари аҳолиси турмуш шароитининг ёмонлашувига, мазкур ҳудуднинг ҳом ашё базасига айланишига олиб келди.

Ўзбекистон Президенти И.Каримов мамлакатда ушбу режали тизим келтириб чиқарган салбий оқибатларни ўз асарларида таҳлил қилиб, кўрсатиб берди. Улар умумий тарзда қуйидагича тафсивланади:

• марказга қарам бўлган бир ёқлама ривожланган иқтисодиётнинг юзага келиши;
• энг муҳим истеъмол товарларнинг (масалан, ун, шакар, гўшт, сут) четдан келтирилиши;
• хом ашёларни қайта ишлаш, тайёр маҳсулот ишлаб чиқаришнинг жуда паст даражаси;
• истеъмолчиларнинг товарларни танлов ҳуқуқининг йўқлиги;
• Ўзбекистонда етиштирилган пахта, қазиб олинган олтин ва бошқа қимматбаҳо металларни жаҳон бозорида сотишдан тушган фойда унинг хазинасига келиб тушмаслиги;
• молия – пул тизимининг ишдан чиқиши;
• минерал қазилма бойликларнинг асоссиз ишлаб чиқарилиши ва ичкарига ташиб кетилиши;
• шаҳар ва қишлоқ аҳолиси турмуш даражасидаги фарқнинг ортиб бориши;
• экологик муаммонинг кескинлашуви;
• ташқи савдо тузилмасида хом ашё ҳиссасининг устунлиги.