“Сервис” илмий-амалий журнал 020 йил 4-сон сервис

Pareto qonuni: Har qanday iqtisodiy va ijtimoiy jarayonlarda 80/20 tamoyili to‗g‗ri 
keladi. Ya‘ni, 20% harakat natijaning 80 foizini ta‘minlasa, qolgan 80% harakat faqatgina 20% 
natijani qoplaydi [16]. Ushbu maqolada quyidagi tajribalar natijalari keltirilgan. Masalan, 
korxonada erishilgan 80 foiz yutuqlarga 20 foiz vaqtimizni sarf qilgan bo‗lib chiqamiz, savdo 
bisnesida 20 foiz mahsulotlar 80 foiz tushumlarni ta‘minlaydi.
Demak, restoran boshqaruvida tanlangan 80 % oshxona turlari ulushini taxminan 20 % 
oshxona turlari soni ta‘minlab berar ekan. Ammo, agar restoranlar faqatgina mana shu 20 % 
oshxona turlari soniga to‗xtalib qolsa, ya‘ni hamma restoranlar faqatgina ushbu oshxonaga 
mansub taomlarni taqdim etsa tabiiy-ki natija boshqacha bo‗ladi. Chunki mijozlarda tanlash 
imkoni kamayadi. Ushbu fikrni aniq tushunish uchun quyidagi misolni keltiramiz: Dunyodagi 80 
% kashfiyotlarni 20 % olimlar tomonidan bajariladi, ammo qolgan 80 % olimlar bo‗lmaganida 
bunday natijaga erishib bo‗lmas edi. 
Хulosa va takliflar. Hozirgi kunda respublikamizda veb-saytlar orqali ko‗rsatilayotgan 
interaktiv xizmatlar tadbirkorlarning vaqt va mablag‗ini tejashda muhim o‗rin tutmoqda. 
Keyingi yillarda turizm sohasining turli yo‗nalishlari bo‗yicha axborotlarni vaqtida

---

“Сервис” илмий-амалий журнал 
 
2020 йил 4-сон 
119 
yig‗ish, nazorat va tahlil qilish, qayta ishlashga mo‗ljallangan juda ko‗p axborot resurslari 
ishlab chiqilmoqda. Ammo, hozircha ular yagona Internet axborot tizimiga birlashtirilmagan.
Albatta, bu yerda taqdim etilayotgan restoran xizmatlarining umume‘tirof etilgan 
jihatlaridan biri shuki, ushbu xizmat sektori bilan barchamiz duch kelamiz va servislarning yuqori 
saviyada bo‗lish-bo‗lmasligini bevosita xis qilamiz. Shu bois, ishlab chiqilgan takliflar restoran 
biznesini rivojlanishiga olib kelishi mumkin. Asosiy taklif sifatida internet va ijtimoiy 
tarmoqlardan keng foydalanish zarur. Hozirgi mavjud vaziyatda, ya‘ni Covid-19 sababli joriy 
etilgan karantin choralari bunga asos bo‗lib xizmat qiladi. Soha rahbarlari kelgusida 
kommunikatsiya strategiyasini ishlab chiqishda ijtimoiy tarmoqlarga asoslanishi talab etiladi.
Ovqatlanish korxonasi mijozlarini qo‗llab-quvvatlanishni davom ettirish maqsadida 
rivojlanish strategiyasida namoyon bo‗lishi shart. Chunki, restoranga ishonch bildirgan mijoz 
ushbu restoran bilan aloqani davom ettirishni istaydi. Shu bois, ularning ijtimoiy tarmoqlardan 
olingan axborotlar ta‘sirida ishonchi oshadi. Bu esa korxonalar tomonidan o‗z faoliyatlari 
haqidagi maqolalarni ijtimoiy tarmoqlarda va veb-saytlarda chop etishlari talab etiladi.
Hozirgi pandemiya sharoitida restoran xizmatlarining zaif tomoni aniqlandi. Ya‘ni, 
mijozlarga ―Only on go‖ xizmatini to‗liq ko‗rsatishga sharoit mavjud emas. Buning sabablarini 
quyidailarda ko‗rish mumkin: Birinchidan, mahsulotni yetkazib berish mijoz uchun qimmatlik 
qiladi. Ikkinchidan, maxsus transport ajratilmagan; Uchinchidan, mijozlar uchun masofadan turib 
ijtimoiy muhitni yaratib bo‗lmaydi. 
Shular bilan birga, ijobiy jihat sifatida quyidagilarni e‘tirof etish mumkin: Birinchidan, doimiy 
mijozlarni saqlab qolishda ijtimoiy tarmoqlar ahamiyatli. Ikkinchidan, iqtisodiyotda sodir 
bo‗layotgan o‗zgarishlar menejmentda yangi strategiyalarni ishlab chiqishni taqoza etadi. 
Uchinchidan, mijozlarning talablarini qondirishda zamonaviy shakllarni yuzaga keltiradi. 
Agar ijobiy va zaif jihatlar e‘tiborga olinmasa restoran biznesi kelgusida, ya‘ni pandemiya 
va undan keyingi davrda, muammolar ostida qolib inqirozga duch keladi. Albatta, har bir 
mamlakatning o‗ziga hos jihatlari mavjud, masalan, madaniyati, urf-odatlari, shu bois restoran 
biznesining holati muammolar va inqiroz o‗rtasida har bir mamlakat doirasida har xil kechishi 
mumkin. 
Ushbu maqolada keltirilgan natijalar Samarqand shahri doirasida bo‗lib, albatta, to‗liq barcha 
ma‘lumotlarni qamrab olgani yo‗q. Ammo, o‗rganilgan ma‘lumotlar taniqli va mashhur kafe va 
restoranlar misolida tahlil qilingan.
Kelgusida restoran biznesini yanada rivojlantirish uchun quyidagi vazifalar taklif etiladi: 
- Gastronomik festivallar tashkil qilish;
- Ijtimoiy tarmoqlarda Fan-klublarni tashkil qilish; 
- Restoran bilan bog‗liq sanalarda bayramlar tashkil qilish. 
Bunda, masalan, fan-klub a‘zolari uchun maxsus chegirmalar joriy qilish orqali ularga 
restoranning bo‗sh vaqtlarida xizmat ko‗rsatish. Barcha tadbirlar, albatta, internet va ijtimoiy 
tarmoqlardan keng ommaga yetkazib turilishi shart.