Сентябрь 2020 10-қисм

flip
” so‘zi “
ta’lim
” yoki “
mode
l” bilan 
boǵliqligini bildiradi. (o.d.Fedotova, e.a. nikolaeva, 2017).
Кау va hess (2007) to‘rt o‘quv kursining ana’naviy ma’ruza, aralash ma’ruza, veb-mustaqil 
o‘qish va teskari o‘qitish ya’niy «veb-mustaqil o‘qish» va «munazara sinf» o‘quv kurslarini tahlil 
qilib o‘quvchilarining o‘zlashtirishining ortishiga erishilganligini aniqlagan “aralash o‘qitish”da 
Salman kxan (2004) khan academy modeliga asos solgan. 2011 yili michiganda klintondeyl 
o‘rta maktabida barcha sinflar aralash sinf modelida o‘qitila boshlagan. Bu ishlarni greg grin 
rahbarligida, keyinchallik umumgumanitar fanlarida endi Sheel’ teskari sinf modelida 2012 yilda 
yaxshi natijalarga erishilgan. 2016 yilda Turciyaning meF universiteti, jahon universitetlari orasida 
birinchilarda «teskari sinf» ta’lim modelini qabul qildi (m.l.kondakova, e.v. latıpova, 2013).
aralash o‘qitish texnologiyalar shakllari - eng zamonaviy texnologiya bo‘lib, axborotni tizimli 
ravishda qayta ishlash va tahlil qilishga, talabaning mustaqil faoliyatiga asoslangan, bilim, ko‘nik-
ma va malakalar diagnostikasida turli shakllaridan foydalangan holda tashkil etiluvchi yahlit jara-
yonlarga asoslangan.
Blended learning
– aralash o‘qitish tizimi bo‘lib, ta’limiy koncepciya hisoblanadi, qaysiki 
mustaqil ravishda bilimlarni onlayn orqali va kunduzgi holatda o‘qituvchi ishtirokida o‘rganiladi. 
Ya’ni “shu erda va hozir” degan ma’nolarni tushuniladi. aralash o‘qitish shakllari rasmda 
ko‘rsatilagan. (rasm 1.)
Rasm 1. Flipped aralash o‘qitish shakllari
aralash o‘qitishning Flipped learning alternativ modellari hozirda jadal rivojlanib nazariyatchilar 
va pedagog – tajribachilar tomonidan ham yuqori baho berilgan ilǵor texnologiyalar hisoblanadi.
aralash o‘qitish shakllari ta’lim jarayonlarida foydalanilgan uslublari, o‘qitish vositalari, 
ta’lim yo‘nalishlari va mazmuni jihatidan yangilanib tuliqtirilib borilmoqda. masalan, e.mazura 
Peer learning (birgalikta ta’lim) ǵoyasini ilǵori surgan, bunda axborot texnologiyalari bilan 
birgalikdagi dasturiy ma’lumotlar dasturi o‘qituvchilar tomonidan yaxshi o‘zlashtirilishi natijasida 
vashington Woodland Park high School o‘qituvchilari dj.Bergman va a.Semslar tomonidan 
darslarni ko‘p qoldirgan o‘qituvchilari o‘zlashtirishlarida keng foydalanishiga imkon yaratilgan. 
Flipped learning koncepciyasi asosida o‘quvchilar tomonidan o‘kuv materiallari o‘zlari 
mustaqil ravshda uyida audioviziual’ didaktik materiallar orqali, va tajribada auditoriyada yangi 
bilim va kunkmalarni pedagog rahbarligida o‘zlashtiriladi.