Sening o‘g‘ling ham ancha ulg‘ayib, kap-katta yigit bo‘lib qolibdi

sochinlikdan qalbing zavqqa to’ladi.
1253. Gapdagi yasama otlar miqdorini aniqlang. Qayerda tinchlik hukm sursa, u joyda sotqinlik, aldamchilik, g‘am-g‘ussa bo‘lmaydi. \\\***/// 3 ta
1254. gina qo‘shimchasi qaysi gapda urg‘u oladi? \\\***/// Bo‘taloqqina har qancha ildam yursa ham, onasiga yetolmas edi.
1255. Giyohvandlik - insoniyat kushandasi, shu tufayli unga qarshi dunyo xalqi ommaviy kurash olib bormoqda. Berilgan gapdagi yasama so'zlarning eng kichik ma’noli qismi qaysi so'z turkumi bilan ifodalangan? \\\***/// ot
1256. Har bir farzand ona nasihatlarini jon qulog‘i bilan eshitishi, tosg‘ri yo‘lga targ'ib etsa, qarshiiik qilmasligi, ota yoki onadan birortasi ish buyursa, shu buyurilgan ishda xatolik borligini sezsa ham yuragini tor qilib, qattiq gapirmasligi, kulib turib, bu ishda xatolik borligini yumshoqlik bilan isbot qilib, ularni ko‘ndirishi lozim. Ushbu gapdagi tushum va qaratqich kelishiklari sonini toping. \\\***/// 3 ta qaratqich, 6 ta tushum kelishigi
1257. Harakat-holatni bildirgan mavhum otni toping. \\\***/// urush
1258. Hayotdan ham qadrliroq narsa bor bo‘lsa, bu — sog‘liq, o‘limdan ham qo‘rqinchliroq narsa bor bo‘lsa, bu — kasallik, hayotga teng narsa — boylik, o‘lim bilan barobar narsa — faqirlik. Ushbu gapdagi yasama so'zlarning nechtasi ot turkumiga mansub? \\\***/// 6
1259. Jamlik ma’nosi ifodalangan donalab sanalmaydigan narsa oti qaysi gapda qatnashgan? \\\***/// Ko‘chaga qum to'kilgan.
1260. Jo‘nalish kelishigi qo‘shimchasini olgan so‘zlar gapda qanday bo‘lak vazifasini bajaradi? \\\***/// vositali to‘ldiruvchi, o‘rin holi, payt holi
1261. Jo'nalish kelishigidagi so'z qanday holatda gapda to'ldiruvchi vazifasida keladi? \\\***/// jo'nalish kelishigi shaxs va narsa otlariga qo'shilganda
1262. k, q undoshlari bilan tugagan so’zlarga egalik qo’shimchasi qo’shilganda qanday tovush o’zgarishi yuz beradi? \\\***/// ayrim so’zlarda tovush almashadi, ayrim so’zlarda o’zgarish kuzatilmaydi.
1263. Kaltafahmligi o’ziga pand berdi. Gapdagi yasama otning yasalishi uchun tuzilishiga ko’ra qanday so’z asos bo’lgan? \\\***/// qo’shma so’z
1264. Kelganiga xursand bo‘ldik. Ushbu so‘z birikmasi o‘rnida –ga kelishigini qaysi kelishik bilan almashtirsa bo‘ladi? \\\***/// -dan
1265. Kelishik qo‘shimchalari xato qo‘llangan gapni toping. \\\***/// Shahrimizni bir chetidan yer ajrataylik, o‘sha yerga mevali ko‘chatlar o‘tkazaylik.
1266. Kelishik shakllari haqidagi to’g’ri fikrni aniqlang. 1) ot va otlashgan so’zga qo’shiladi; 2) tobe so’zni hokim so’zga bog’laydi; 3) kelishik qo’shimchalari ko’makchilar bilan sinonim bo’la oladi; 4) kelishik qo’shimchalari qo’shilganda so’z asosida fonetik hodisa kuzatilmaydi \\\***/// 1, 2, 3
1267. Kelishiklar haqida berilgan noto‘g‘ri hukmlarni toping. 1. Qaratqich kelishigi qaralmishni qaratqichga tobelantirib bog'laydi. 2. Qaralmishda ifodalangan narsa, belgi-xususiyat, harakat-holatning qaratqichga qarashli ekaniligini bildiradi. 3. Qaratqich kelishigi qaralmishga nisbatan tobe munosabatda bo'ladi. 4. Qaratqich egalik qo'shimchasi, qaralmish qaratqich kelishigi qo'shimchasi shaklida keladi. \\\***/// 1,4
1268. Ko‘plik shakli III shaxs egalik qo'shimchasi bilan qo'llanib, hurmat ma’nosini ifodalaganda egalik va ko‘plik shakllari qay tarzda o‘rinlashadi? \\\***/// ko'plik shakli oldin, egalik shakli keyin keladi
1269. Ko'plikdagi kishilik olmoshlarining qaysi bir(lar)i uslubiy talab bilan birlikni ko'rsatuvchi olmosh o'rnida kelishi mumkin? \\\***/// har uchala shaxs ma’nosini ifodalovchi ko'plikdagi kishilik olmoshlari
1270. kulgi, qadimgi, sezgi, yozgi, tepki, chopqi. Ushbu so‘zlardan ot so‘z turkumiga tegishli
bo‘lmaganlarini ajrating. \\\***/// yozgi, qadimgi
1271. -lar qo‘shimchasi hurmat ma’nosini bildirganda qaysi qo‘shimcha bilan birgalikda qo‘llanadi? \\\***/// egalik qo‘shimchasi bilan
1272. -lar qo‘shimchasi taxmin ma’nosini anglatgan gapni toping. \\\***/// Tegirmongacha o‘n chaqirimlar yuriladi.
1273. -lar qo'shimchasi hurmat ma’nosini anglatganda egalik qo'shimchasiga nisbatan qanday holatda joylashadi? \\\***/// II shaxslarda egalik qo'shimchasidan keyin, III shaxsda egalik qo'shimchasidan oldin qo'shiladi.
1274. -lar qo'shimchasi tasviriylik, ifodalilikni uchaytirgan javobni belgilang. \\\***/// Ko‘z yoshlarini artdi.
1275. Laylaktepa(?) o‘tib Qozirabot(?) borgan(?) qaynama buloq(?) muzday tiniq suv ichdik. Ushbu gapda so‘roq belgilari o‘rnida mos ravishda qaysi kelishik qo‘shimchalari qo’llaniladi? \\\***/// chiqish, jo’nalish, o’rin-payt, chiqish
1276. -lik qo’shimchasi haqidagi qaysi fikr noto’g’ri? \\\***/// o’rin-joy oti yasaydi
1277. Mana shu mahallada Karim qori degan chitfurush bor, Odilxo'jaboy degan pudratchi bor, Matyoqubboy degan ko‘nchi bor. Ushbu gapda nechta shaxs oti qatnashgan? \\\***/// 4 ta
1278. Mavhum ot yasovchi qo‘shimchalar bilan yasalgan ot ishtirok etgan gapni toping. \\\***/// Vujudimda hokimlik qilayotgan osha tuyg’ular ornini shafqat, odamiylik egallab oldi.
1279. Mehnat bilan topilgan boylik qadrini tushunib yetgan o‘g‘il pulni o‘ylab ishlatadigan, xayrli yo‘llarga sarflaydigan bo‘ldi. Ushbu gapda nechta ot so‘z turkumiga oid so‘z bor? \\\***/// 6
1280. Mehnat bilan topilgan boylik qadrini tushunib yetgan o‘g‘il pulni o‘ylab ishlatadigan bo‘ldi. Ushbu gapda nechta yasama so‘zning asosi ot turkumiga oid? \\\***/// 2
1281. Morfologik usul bilan yasalgan otlarni aniqlang. \\\***/// manmanlik, to‘rtlik
1282. Morfologik usul bilan yasalgan otni aniqlang. \\\***/// sanchqi
1283. Morfologik usul bilan yasalgan otni aniqlang. \\\***/// arizaboz
1284. Nadir millat qudratining tamadduni? Amir Temur haykalidan so’rang buni, Ot mindirib kim qaytardi yurtga uni? Jahongiri bexonumon yurt edi bu. Ushbu she’riy parchada qaratqich hamda tushum kelishigi qo’shimchalarining qo‘llanishi haqidagi to‘g‘ri hukmni belgilang. \\\***/// qaratqich kelishigi - 1 ta belgili, 1 ta belgisiz; tushum kelishigi - 2 ta belgili, 1 ta belgisiz
1285. Narsani boshqa bir narsaga qiyoslash yo’li bilan hosil qilingan qo’shma otlar ko’rsatilgan qatorni toping 1) sheryurak; 2) toshbaqa; 3) oybolta; 4) tokqaychi; 5) suvilon; 6) otquloq; 7) bodomqovoq. \\\***/// 2,3,6,7
1286. Noto‘g‘ri yozilgan so‘z qaysi qatorda qo‘llangan. \\\***/// Turon ishlab chiqarish birlashmasi
1287. o‘rtoq va yoq (tomon) so‘zlariga qaysi qo‘shimcha qo‘shilsa qo‘shimchada fonetik o‘zgarish bo'ladi? \\\***/// kelishik qo'shimchasi
1288. O‘zbekiston – go'zal diyor, Saodatga mehnati yor, O'zgacha bir hikmati bor, Halollikka aytar alyor. Ushbu berilgan she’rda nechta ot turkumiga mansub so'z qo'llangan? \\\***/// 8 ta
1289. O’g‘lining uchinchi marta olib kelgan pulini olovga otmoqchi bo‘lganida, bola uning qo‘liga yopishib, yondirmasligini so‘raydi. Ushbu gapda necha o‘rinda egalik qo‘shimchasi ishtirok etgan? \\\***/// 4
1290. O’z tilini unutgan xalqning
Mozorida ajdodlar qabri Uzra qo‘yar bolalar tikan. Ushbu gapda qaysi kelishik qo‘shimchasi belgisiz qo‘llangan? 1) qaratqich; 2) tushum; 3) jo‘nalish; 4) o‘rin-payt; 5) chiqish \\\***/// 1
1291. Odil podshohning asosiy vazifasi – kuchlilar va kuchsizlar orasida tenglik, adolat o'rnatishdan iborat. Ushbu gapdagi otlashgan sifatlar sonini belgilang. \\\***/// 2
1292. Orol dengizi, Bobur bog'i birikmalarida nima uchun oldingi qism qaratqich kelishigi shaklida qo‘llanmaydi? \\\***/// egalik qo'shimchasi xoslik, umumdan ajratilganlik ma’nosini ifodalagani uchun
1293. Osmon go'zal oyi, quyoshi bilan, Inson go'zal mardlik, bardoshi bilan. Fazilati odobi, xulqi bilan, Chin xislati - noyob qalb mulki bilan. Ushbu gapda nechta ot so'z turkumiga mansub so‘zlar mavjud? \\\***/// 12 ta
1294. Ot so'z turkumi qatnashmagan gapni toping. \\\***/// Hech qayerda, hech kimga umuman gapirmang, jim bo'ling.
1295. Ot so'z turkumidan yasalgan sifatlar qaysi qatorda berilgan? \\\***/// hiylagar, vafodor
1296. Ot va fe’l qo'shilishidan hosil bo'lgan qo'shma ot qaysi qatorda berilgan? \\\***/// husnbuzar
1297. Ot yasovchi qo’shimchalar qo’shilgan so’zlarni aniqlang. 1) to’lin; 2) ilin; 3) erkin; 4) tiqin; 5) yig’in; 6) yashirin; 7) chaqin; 8) qishin yozin; \\\***/// 4,5,7
1298. Otdan yasalgan otlar qaysi qatorda berilgan? \\\***/// toshloq, qalamdon
1299. Otlarda ko'plik ma’nosi qanday hosil qilinadi? 1) -lar qo'shimchasi orqali; 2) birlikdagi ot oldidan birdan yuqori bo'lgan sanoq sonlarni qo'shish bilan; 3) birlikdagi ot oldidan daraja-miqdor ravishlarini qo'shish bilan; 4) so'zlarni juftlash bilan \\\***/// 1, 2, 3
1300. Otlarda ko'plik shakli ko'plik ma’nosidan tashqari qanday ma’nolarni ifodalashi mumkin? 1) hurmat; 2) umumlashtirish; 3) kuchaytirish; 4) narsa va hodisaning xilma-xil ekanligi \\\***/// 1, 2, 3, 4
1301. Otlardagi ko'plik shakli haqidagi qaysi hukm noto‘g‘ri? \\\***/// Donalab sanalmaydigan otlar ko'plik shaklini olganda jamlik ma’nosini bildiradi.
1302. Otlarning erkalash shaklini hosil qiluvchi qo’shimchalar to’g’ri berilgan javobni toping. \\\***/// -chak, -jon, -xon, -oy
1303. Otlarning kichraytirish shaklini hosil qiluvchi qo’shimchalar to’g’ri berilgan javobni toping. \\\***/// -cha, -choq, -chak
1304. Otlarning ma’no turlaridan qaysi biri nima? so‘rog‘i bilan birga qayer? so‘rog‘iga ham javob bo'ladi? \\\***/// o‘rin-joy otlari
1305. Otlarning qaysi turi -lik, -chilik, -garchilik, -(i)m, -(i)k, -(i)q qo’shimchalari yordamida yasaladi? \\\***/// faoliyat-jarayon otlari
1306. Otlashgan sifatlar qaysi javobdagi qo'shimchalarni qabul qilmaydi? \\\***/// so‘z yasovchi qo'shimchalar
1307. Otlashish hodisasi quyidagi qaysi gap(lar) tarkibida kuzatilmaydi? 1)Yotlaring seni shu kunlarga soldilar! 2) Zolimlar seni kimsasizmi ko'rdilar. 3) Yuz yillardan beri jafo chekib kelayotgan turkning qonli yoshlarin etaklaringga to‘karga keldim. 4) O’lim sening o’limingni istaganlarga, nafrat seni ko'mgani kelganlarga. \\\***/// 3
1308. ovunch oti qaysi so'z turkumidan yasalgan? \\\***/// fe’ldan
1309. Ozod va obod, erkin va farovon hayotni barpo etish har bir yurtdoshimizning e’tiqodiga aylangan. Gapdagi yasama ot haqida bildirilgan qaysi fikrlar to‘g‘ri? 1) shaxs oti; 2) qaratqich aniqlovchi bo'lib kelgan; 3) egaga boglanib kelgan; 4) sifatlovchi aniqlovchi bo'lib kelgan. \\\***/// 1, 2
1310. Qadriyat atamasi keng bo‘lib, voqelikdagi hodisalarning ijtimoiy va madaniy ahamiyatini
ifodalash uchun ishlatiladi. Ushbu gapda necha marta ot yasovchi qo'shimcha ishlatilgan? \\\***/// 2 ta
1311. Qaratqich kelishigi qaysi so'zlarga qo'shilganda tushib qolmaydi? \\\***/// atoqli otlar, olmoshlar va sifatdoshlarga
1312. Qaratqich kelishigi qo'shimchasini chiqish kelishigi qo'shimchasi bilan almashtirish mumkin bo'lgan so'z qatnashgan gapni toping. \\\***/// Mehmonlarning yoshi ulug‘i gapirdi.
1313. Qaysi bir xalqning ichida jinoyat va gunoh ish qiladiganlardan ko'ra qilmaydiganlar ko'p va kuchli bo'laturib ularni tiyib qo‘ymasalar Tangrining ofati hammalariga barobar bo‘ladi. Matndagi otlashgan so'zlar sonini toping. \\\***/// 2
1314. Qaysi gapda -dan qo'shimchasi o'rnida -ning qo‘shimchasini qo‘llasa bo'ladi? \\\***/// Odamlardan biri bu haqda aytgan edi.
1315. Qaysi gapda egalik qo‘shimchasi shaxs-son ma’nosini ifodalagan? \\\***/// Bu yerda ko‘rganingni hech kimga aytma o‘rtoq.
1316. Qaysi gapda egalik qo’shimchasi so‘z asosi bilan yaxilitlanib, o‘z vazifasini yo’qotgan? \\\***/// Kechasi ishlaydi, kunduzi uxlaydi.
1317. Qaysi gapda egalik qo'shimchasi asos qismda ifodalangan narsaning uch shaxsdan biriga qarashli ekanligini bildiradi? \\\***/// Vatan tuprog'i muqaddas.
1318. Qaysi gapda egalik qo'shimchasi qo‘shilishi natijasida jarangsiz tovush jarangliga aylangan? \\\***/// Ro‘parasida tiniq suvday zilol ko‘zguni ko'rdiki, uning go'zalligidan to'xtab qoldi.
1319. Qaysi gapda –gina qo‘shimchasi otga xos lug‘aviy shakl yasovchi vazifasini bajargan? \\\***/// Tarvuz va qovunginalar suvsizlikdan qovjirab turibdi.
1320. Qaysi gapda -gina qo‘shimchasining oxirgi bo‘g‘ini kuchli urg‘u bilan aytiladi? \\\***/// Zumradginam dalada qolib ketdi.
1321. Qaysi gapda -lar qo’shimchasi uslubiy ma’no ifodalamagan? \\\***/// Shu payt qayerdandir ayol kishilarning shivir-shiviri eshitildi.
1322. Qaysi gapda -lar qo'shimchasi grammatik (morfologik) ma’no ifodalagan? \\\***/// Sinfimizdagi Salimalarning ikkalasi ham matematikadan "a’lo" baho olishdi.
1323. Qaysi gapda -lar tasviriylik, ifodalilikni kuchaytirgan? \\\***/// Ko'z yoshlarini artdi.
1324. Qaysi gapda lug’aviy shakl yasovchi morfema uslubiy vazifa bajargan? \\\***/// Jo'shqin xotiralar xayolimni olib ketdi.
1325. Qaysi gapda mavhum ot ishtirok etgan? \\\***/// Butun falokat va razolat ana shunda. (S. Ahmad
1326. Qaysi gapda mavjum otlaк soni nisbatan ko’p? \\\***/// Vujudimga hokimlik qilayotgan o'sha tuyg'ular o'rnini shafqat, odamiylik, hamdardlik egallab oldi.
1327. Qaysi gapda -ni o‘rnida -da kelishigini qo‘llasa bo‘ladi? \\\***/// Karvon dashtni ancha kezib yurdi.
1328. Qaysi gapda -ni o‘rnida -dan kelishigini qo‘llasa bo‘ladi? \\\***/// Mehmon choyni ho‘pladi.
1329. Qaysi gapda -ni o‘rnida -ga kelishigini qo‘llasa bo‘ladi? \\\***/// Shirin otni mindi.
1330. Qaysi gapda ot turkumiga oid yettita so‘z qatnashgan? \\\***/// Kenglik ayolning manglayida, ko'zida, ko'ksida, chehrasida bo'lishi husnni oshiradi.
1331. Qaysi gapda otlashgan so’zlar tarkibida ochiq bo’g’in uchramaydi? \\\***/// Bermasning oshi pishmas.
1332. Qaysi gapda qaratqich aniqlovchi beligili qo‘llanishi kerak? \\\***/// Bolalarimiz kattasi o‘n oltiga qadam qo‘ydi.
1333. Qaysi gapda qaratqich kelishigini olgan so‘z qo‘llangan? \\\***/// O’qiganning oshig‘i