Scientific progress volume ǀ issue ǀ

ǀ
ISSUE 2 
ǀ
2022 
ISSN: 2181-1601
Uzbekistan
 
www.scientificprogress.uz
 
Page 825
Metodist olim G. Hamroyev
2
mashq va topshiriqlar tizimini fonetik tahlil 
jarayonining ta’lim samar
adorligini oshirish tadqiq qilgan. Z.Salisheva mashq va 
topshiriqlarni tizimlashtirish borasida fikrlarini bayon qilgan
3
.Agar chet tilini 
o‘rgatishda ta’lim sifati va 
samaradorligini oshirish uchun mashq va topshiriqlardan 
unumli foydalanilsa, chet tilini 
osondan murakkablik sari yo’naltirib o’rgatilsa, 
o’quvchilarning bilim va ko’nikmalari rivojlanadi,
o’tilgan mavzuni mukammal 
o’rganadilar 
hamda nutqiy savodxonlik rivojlanadi.
A.Nisanbayeva 
o’zining tadqiqotida boshlang’ich sinflarda matn 
asosida nutqini 
o’stirishga oid mashq va topshiriqlar xususida to’xtalib o’tadi.
Matn asosida nutqini 
o’stirish boshlang’ich sinflardan boshlab mashq va topshiriqlar ustida o’qituvchi 
tomonidan izchil ishlar olib borilsa,o’quvchilarning nutqi yaxshi 
rivojlanadi
4
.
Bizning fikrimizcha, mashq 
ta’lim mazmuni mohiyatini asoslovchi, nutq 
shakl
larini o’stiruvchi mustaqil faoliyat yig’indisidir.
Mashq 
chet tili fanini o‘rganish 
uchun 
o’quvchiga beriladigan bilimini oshiruvchi nutqiy ko’nikmalarini r
ivojlantiruvchi 
ta’limiy vosita sanaladi.
I.M.Podgaetskaya mashq va topshiriqlarni bajartirish xususida quyidagicha 
fikrlaydi:”... metodik jihatdan qiziqish deganda o'quvchilarda o'quv fanidan
o'tilayotgan bilimlarni bilib olish istagini uyg'otadigan va ushbu o'quv faniga bo'lgan
ishtiyoqni rag'batlantirib turadigan bir emotsional munosabat tushuniladi. Tashqaridan 
qaraganda bu munosabat tirishqoqlikda,qiziquvchanlikda namoyon bo’ladi”
5
Mashqlarni bajarish natijasida ular o'zlari egallagan bilimlarni ongli ravishda
o'zlashtirish, uni zarur bo'lganda amaliy faoliyatda to'plash imkoniyatlariga ega 
bo'ladilar.
Demak, o‘quvchilarga chet tilini o‘rgatishda asosiy ta’limiy vositalar sirasidagi 
mashq va topshiriqlarni dars jarayonida 
mukammal o ‘rgatishga e’tibor qaratilsa, 
ularning bu fanni o’rganishga bo‘lgan qiziqishlarini orttirgan bo‘lamiz.Shu bilan bir 
qatorda , chet tilini talab darajajasida yana ham chuqurroq o‘rganishi uchun o‘qituvchi 
tomonidan ishlab chiqilgan maxsus mashq va toshiriqlardan foydalanilsa ularning 
so‘zlash va yozish kompetensiyalari rivojlanadi, o‘sib boradi.
2
Hamraev G'.H. Umumiy o'rta ta'lim tizimida fonetikaga doir o'quv materiallarining metodik ta'minotini takomillashtirish: 
ped. fan. dok. (PhD) diss.
–
Samarqand: 2019. 
–
82 b. 
3
Salisheva Z.I. 
O’zbek tili mashg’ulotlarida talabalar monologik nutqini rivojlantirish metodikasini takomillashtirish
(rus 
guruhlarda
рус гуруҳларда). Ped.fan.nom. …diss.avtoref. –Т., 2019.
-11b 
4
Nisanboyeva A.Q. O’zbek tili darslarida matn vositasida o’quvchilar nutqini o’stirishning metodik asoslari.(Ta’lim qozoq 
tilida olib boriladigan maktablar misolida): Ped. Fan.nomz. diss. 
–Т.: TDPU, 2008.
-160b 
5
Подгаетская И.М.Воспитание у учащихся интереса к изучения русского языка . Просвешение,
,1985 

---

SCIENTIFIC PROGRESS
VOLUME 3