ǀ
ISSUE 2
ǀ
2022
ISSN: 2181-1601
Uzbekistan
www.scientificprogress.uz
Page 394
Ижтимоий
-
гуманитар таълим принциплари:
концептуаллик
—
ижтимоий
-
гуманитар билимларга тегишли назарий
концепциялар далилларга
таянади, шу сабабли ҳар бир ижтимоий
-
гуманитар
далил
уни юзага келтирган концепция билан бақамти амал қилади
(
масалан
,
бирор бир вазият ҳар қайси давлат қонуниятларига кўра, меъёрий ҳолат,
ҳуқуқбузарлик, тартиббузарлик сифатида баҳоланиши мумкин
);
интегративлик
—
ижтимоий
-
гуманитар билимлар ўз ичига илмий,
диний, бадиий, ҳаётий ва б. тушунчаларни қамраб олади
(
масалан
,
ҳар
қандай
ижтимоий–гуманитар тушунчалар бир
қанча
ҳаётий тажрибаларни назарда
тутади
);
вазиятлилик
—
ижтимоий
-
гуманитар фанларга оид ягона билим ва
тушунча муайян контекстда иштирокчи ёки тадқиқотчи илгари сурган вазиятга
кўра тўғри, ижобий ҳисобланиши мумкин
;
ушбу контекстдан ташқарида у
тушунарсиз бўлиши ёки бошқача моҳиятга эга бўлиши мумкин
;
диалогиклик
—
ижтимоий
-
гуманитар ҳодисаларнинг мазмун
-
моҳияти
диалог жараёнида аниқланади
;
ҳар
-
хиллик —
табиатнинг умумий қонунларини ўрганувчи илмий
билимларга қараганда, ижтимоий
-
гуманитар билимлар доимий равишда кўриб
чиқиш, ривожлантириш, рад этишни талаб этадиган турли ҳаракатлар,
интерпретациялардан иборат бўлади
.
Ижтимоий
-
гуманитар фанларнинг асосий хусусияти субъектив реалликнинг
зарурияти билан изоҳланади
.
Ижтимоий
-
гуманитар фанлар барча объектларининг
асосий компоненти субъектив реаллик
–
яъни инсон тафаккуридир
.
Ижтимоий
-
гуманитар фанлар таркибига кўра турлича таснифланади
.
Тадқиқот предмети нуқтаи назаридан қуйидаги тасниф умумқабул қилган
тасниф ҳисобланади
:
-
тарихий фанлар
(
тарих, археология, этнография, историография ва б.
);
-
иқтисодий фанлар
(
иқтисод назарияси
,
иқтисод ва халқ хўжалигини
бошқарув
,
бухгалтер
ҳисоби, статистика ва
б
.);
-
фалсафий фанлар (фалсафа тарихи
,
мантиқ, этика, эстетика кабилар
.);
-
филологик фанлар
(
адабиётшунослик
,
тилшунослик, журналистика ва б
.);
-
юридик
фанлар
(
давлат ва ҳуқуқ назарияси ва тарихи
,
ҳуқуқий
таълимотлар тарихи, конституцион
ҳуқуқ асослари ва б
.);
-
педагогик фанлар
(
умумий педагогика, педагогика ва таълим тарихи
,
таълим
-
тарбия тарихи ва методикаси ва б
.);
-
психологик фанлар
(
умумий психология, шахс психологияси
,
ижтимоий ва
сиёсий психология ва б.
);
-
ижтимоий фанлар
(
назария, методология ва социология тарихи
,
иқтисодий
социология
,
демография ва б.
);
SCIENTIFIC PROGRESS
VOLUME 3
Do'stlaringiz bilan baham: |