Scientific progress volume ǀ issue ǀ

ǀ
ISSUE 2 
ǀ
2022 
ISSN: 2181-1601
Uzbekistan
 
www.scientificprogress.uz
 
Page 200
keltirilganganlarning har birini tizimning alohida elementi sifatida olishimiz mumkin. 
Chunki, bu tushunchalarning yaxlitligi mill
iy g’oyani tizim sifatida ishlashiga sabab 
bo’ladigan omillardandir.
Bular tizimning elementlarini tashkil qilib, milliy 
g‘oya
ushbu 
elementlarning doimiy bir butunlikda ishlashi natijasida tizimga aylanishi mumkin. 
Bugungi taraqqiyotning tezlashish sharoitida 
g‘oyalar
tizimlari 
o‘z
-
o‘zidan
rivojlanmay 
bir necha omillar natijasida amalga oshadi. Bu omillar ong va tafakkur bilan 
bog’liq 
bo’lib, i
jtimoiy hayotimizda tub 
o‘zgarishlar
yasash orqali milliy 
g‘oya
tizimining 
insonlar ishonch-e
’tiqodiga
aylantirish avvalo 
bu ikki tushunchaga bog’liqdir.
Quyidagi omillar milliy 
g‘oyani
tizim sifatida 
o‘rganishni
taqozo qiladi : 
-
 
Elementlar orasidagi dialek aloqadorlik mavjudligi; 
-
 
bosh va asosiy 
g‘oyalarni
bu tizimni asosi sifatida ishtirok etish;. 
-
 
doimiy va ma
’
lum bir tarixiy davr uchun 
g‘oyalarning
mavjudligi 
(istiqlol, milliy taraqqiyot) 
-
 
asosiy tushuncha va tamoyillarning mavjudligi va h.k. 
Jamiyatdagi ijtimoiy g’oyalar tizim sifatida m
illiy 
g‘oya
tizimi 
o‘zining
ma’lum
tuzilmasiga ega 
bo’lib, 
uni tashkil etadigan elementlari 
o‘zaro
aloqador va barqaror 
birlikdan iboratdir. Aynan milliy 
g‘oya
tizimi u mansub 
bo‘lgan
jamiyatni 
o‘z
oldiga 
qo‘ygan
maqsad-muddaolari va unga erishish uchun vazifalarini aniqlash, insonlarni 
ongi-tafakkuriga 
ta’sir
qilib, uni 
e’tiqodiga
aylanuvchi 
g‘oyalarni
o‘zida
birlashtirgan
va ularni amalga oshirish uchun safarbar etish kuchiga ega 
bo‘lgan
ijtimoiy sistemadir. 
Demak, milliy 
g‘oya
tizimi millatning 
o‘z
oldiga q
o’
ygan ezgu maqsadlarini amalga 
oshirishda 
g‘oyaviy
asosi 
bo‘lib
, inson ongi, bosh va asosiy 
g‘oyalar
, asosiy tushuncha 
va tamoyillar, amalga oshirish institutlari, negizlari va amaliyotga tadbiq etish uchun 
vosita 
bo‘ladigan
elementlardan iborat. Shuningdek, milliy 
g‘oya
tizimi inson qalbi va 
ongiga ijobiy 
ta’sir
etadigan tushuncha va 
tuyg‘ular
, hayotiy 
g‘oyalar
tizimini 
o‘zida
mujassam etadi. Bu tizim eng umumiy nazariy xulosalar va 
mo‘ljallar
bilan birgalikda 
davlatning belgilangan maqsadlariga erishishga qaratilgan harakatlar majmui hamdir. 
Milliy 
g‘oya
tizimi
o’z maqsadalriga
ko’ra 
quyidagilarga qaratilgan 
bo‘lishi
lozim : 
-
xalq mavjudligini g‘oyaviy asoslarining genezisi va shakllanishiga;
-
g‘oyaviy asoslarning shakllanishining tarixiy xususiyatlariga;
-
g‘oyaning o‘tmishi, buguni va kelajakining holatlari haqida fikrlar 
jamlanmasiga va h.k.
Birinchi Prezident Islom Karimov aytganidek, 
“…ajdodlardan avlodlarga o‘tib, 
asrlar davomida e’zozlab kelinayotgan, shu yurtda yashayotgan har bir inson va butun 
xalqning qalbida chuqur ildiz otib, uning ma’naviy ehtiyoji va hayot talabiga ay
lanib 
ketgan, ta’bir joiz bo‘lsa, har qaysi millatning eng ezgu orzu
-intilish va umidlarini 
o‘zimizga tasavvur qiladigan bo‘lsak, o‘ylaymanki, bunday keng ma’noli tushunchani 
mazmun-
mohiyatini ifoda qilgan bo‘lamiz”
5
.Sh
u o’rinda haqli savol tug’iladi: g’oy
alar 
5
Каримов И.А. Юксак маънавият –
енгилмас куч. –
Т.:“Маънавият”, 2008. Б 
-71.

---

SCIENTIFIC PROGRESS
VOLUME 3