55
hisoblanadi. Masalan, rossiyaliklar yaxshigina mini-bar va turli tuman ichimliklar va
xohlagan tabga mos boʻlgan gazaklarni taklif etuvchi xizmat koʻrsatishning keng
tizimi mavjud mehmonxonalarni shinam deb hisoblashadi. Amerikaliklar esa, kokteyl
ichimligini tayyorlash uchun joy ajratish koʻzda tutilgan,
xohlagan vaqtda muz
boʻlaklari mavjud, shuningdek xavsizlikning samarali tizimi ishlayotgan xonalari
boʻlgan mehmonxonalarni shinam deb bilishadi.Yevropaliklar sanuzel va
ovqatlantirish korxonalarining turli xildaligiga asosiy e’tibor qaratishsa,
yaponiyaliklar mehmonxonada mahalliy tilni bilmasdan toʻgʻri yoʻnalish olish
imkonini beruvchi zarur ma’lumotni tezgina olish va piktogrammalar tizimi(maxsus
ramziy belgi va rasmlar)ning va sharqona oshxonaga ega
restoranning mavjudligini
muhim deb hisoblashadi[5]. Xizmat sifatini baholash mushkuldir, chunki
maxsulotdan farqli ravishda xizmatlar xususiyatiga sezilmaslik, ishlab chiqarish va
isteʻmolning
ajralmasligi, sifatning oʻzgaruvchanligi va saqlanmaslik xosdir [6, c.
66].
Mehmondorchilik xizmatlari darajasi bir nechta me’zonlar asosida aniqlanadi:
xodimning tashqi koʻrinishi, maxsus ish kiyimining boʻlishi, ishchilarning shaxsiy
gigiyenasi va turmagi, mijozlar muloqot qilganda xodimlar tomonidan odob-axloq
qoidalariga amal qilinishi va korporativ etika, xonalar, xollar,
restoran va boshqa
jamoat joylarida tozalik va tartibni talab qiluvchi sanitariya gigiyena talablariga rioya
etish, bino interyerini jihozlash va bezashda tabiiy materiallar va gullardan
foydalanish; xonalarning shinamligi; mehmonxonada tunovchilarni qoʻriqlash va ular
xavfsizligini ta’minlash; mehmon istagi boʻyicha individual va qoʻshimcha xizmatlar
assortimenti.
Mehmonxona xizmatlarini 1-rasmda keltirgan me’zonlar boʻyicha baholash
koʻrsatilinayotgan xizmatning darajasini belgilab olish, oqibatda esa mijozning –
xizmat iste’molchisining qoniqish darajasini aniqlash imkonini beradi.
Taqdim etilayotgan mehmonxona xizmatlarining yuqori, oʻrta
yoki past darajadasi
mijozda mos ravishda qoniqish darajasini shakllantiradi: yuqori, oʻrtacha yoki past.
Mijozlarning mehmonxona xizmatlari bilan yuqori darajada qoniqishi mehmonxona
imijiga ijobiy ta’sir oʻtkazadi, uning brendini shakllanishiga olib keladi. Agar
brendni, aniq xizmatning ijobiy ruhiy assotsiatsiatsiyalariga asoslangan korxona
obroʻsini koʻrsatuvchi tushuncha sifatida qarab chiqsak, unda brendni shakllantirish
va mehmonxonaning imijini oshirish faqatgina iste’molchilarning taqdim etilgan
xizmatlardan yuqori darajada qoniqqandagina amalga oshadi,
deb xulosa qilish
mumkin.
Zamonaviy mehmonxona xizmatlari bozori nuqtayi nazaridan, shu bozorda
faoliyat yuritayotgan korxonaning raqobatli pozitsiyasi koʻp holatlarda kuchli
brendning mavjudligi bilan baholanadi, shu oʻrinda
brend pozitsiyalash va
rivojlantirish ustida doimiy ishlash muhimligini talab qiladi. Kuchayib boruvchi
raqobat, bir xil narxdagi segmentda mehmonxona analogik xizmatlarining turli
tumanligi mehmonxona korxonalarini qoʻshimcha raqobatda ustunliklarga erishish
yoʻllarini yaratishga majbur etmoqda, bulardan biri esa kuchli brendni yartishdir.
Oʻrtacha va past darajadagi qoniqish mehmonxona korxonasi
imijini pasaytiradi va
ijobiy emotsional asostsiatsiyalarni vujudga keltirmasdan, koʻrsatilgan xizmatlarning
brendini shakllanishini ta’minlamaydi.
56
Mehmonxona xizmatlarini sifatining yakuniy iste’molchilari – xizmatning
xaridorlari foydalanilagan xizmatning sifatiga obyektiv va xolis baho beruvchi
hakamlardir. Shu nuqtai nazardan kelib chiqib shuni ta’kidlash mumkinki, har bir
mehmonxona xoʻjaligi xizmat sifatining hozirgi ahvolini aniqlashi, mijozlarning istak
va talablari qay darajada qondirilayotganini aniqlash aynan
mijozlarning xizmatdan
qoniqish darajasi negizida baholash koʻrsatkichlarni ishlab chiqish zarur hisoblanadi.
Juliet M. Getty and Robert L. Getty tunash sifati indeksi koʻrsatkichlari ishlab
chiqilgan boʻlib, bu baholash usulidan mehmonxonada sifatni boshqarish boʻlimi
mas’ullari yoki mehmonxonaning bronlash va xizmat koʻrsatish boʻlimi menejerlari
oʻz faoliyatini obyektiv baholash imkoniga ega boʻladilar(1-jadvalaga qarang) [7].
1-jadval
Do'stlaringiz bilan baham: 
