|
348
XALQARO MIQYOSIDAGI ILMIY-AMALIY KONFERENTSIYA MATERIALLARI
yig’ish, saqlash, uzatish, qayta ishlash usul va vositalari majmuidir. Axborot texnologiyasining
vujudga kelishi va rivijlanishini belgilovchi ichki va tashqi omillar mavjud bo’lib, ularni
quyidagicha tavsiflash mumkin:
Ichki omillar – bu axborotlarning paydo bo’lishi ( yaratilishi ), turlari, xossalari,
axborotlar bilan turli amallarni bajarish, ularni jamlash, uzatish, saqlash. Tashqi omillar – bu
axborot texnologiyasining texnik – uskunaviy vositalar – orqali axborotlar bilan turli vazifalarni
amalga oshirishni bildiradi.
Harakat – borliqni ajralmas xususiyati bo’lgan o’zgaruvchanlikni ifodalovchi falsafiy
kategoriya.
Harakat tushunchasi imkoniyatlarning voqelikka aylanishini, ro’y berayotgan hodisalarni,
olamning beto’xtov yangilanib borishini aks ettiradi.
Siz biror ma’lumot haqida boshqa bir viloyat (respublika, qit’ada) yashovchi o’rtog’ingiz
bilan fikr almashmoqchisiz deylik. Buni turli yo’llar orqali amalga oshirishingiz ( o’z navbatida,
o’rtog’ingiz ham sizga javoban) quyidagi usullar orqali yetkazishingiz mumkin:
a) Aloqa bo’limi orqali ( yozma ravishda )
b) Telefon tarmoqlari orqali (og’zaki)
c) Zamonaviy telekommunikatsiya vositalari orqali
Bozor iqtisodiyoti hozirgi kunda raqamli iqtisodiyot jadal rivojlanib borayotgan vaqtda
informatika fanini o’rni va roli juda beqiyos. Hozirgi kunda har bir sohada ta’lim sohasimi, ishlab
chiqarishmi, bank sohasimi, xizmat ko’rsatish bo’ladimi, moliya sohasimi, bozor iqtisodiyotimi hoh
u qurilish sohasi bo’lsin ,barcha sohalarda informatika fanini o’rni beqiyosdir.
Zamonaviy telekommunikatsiya vositalari imkoniyatlari juda keng tizim bo’lib, unga
informatika va hisoblash texnikasi asoslari fanidan ma’lum bo’lgan kompyuter, multimedia
vositalari, kompyuter tarmoqlari, internet, intranet kabi tushunchalardan tashqari qator yangi
tushunchalar ham kiradi.
Bularga axborot tizimlari, axborot tizimlarini boshqarish, axborotlarni uzatish tizimlari,
ma’lumotlar ombori, ma’lumotlar omborini boshqarish tizimi, bilimlar ombori kabilar kiradi. XX –
asrning 90 – yillaridan boshlab axborotlashtirish sohasi keskin rivojlanib ketdi. Bizning asrimiz,
ya’ni XXI – asrni axborotlashtirish va kommunikatsiya asri deb bejiz atashmaydi.
Axborotlashtirish nima va uning vazifalariga nimalar kiradi, uning asosiy xususiyatlari
qanday, degan savollar hozirgi zamon jamiyatidagi har bir fuqaroni qiziqtirishi tabiiy. Chunki inson
faoliyatini axborotsiz tasavvur qilish qiyin.
Mikroelektronika ishlab chiqarish texnologiyasining rivojlanishi va o’ta kuchli
protsessorli
kompyuterlarning
yaratilishi
axborotlarni
qayta
ishlash
imkoniyatlarini
kengaytirmoqda. Ishlab chiqarish, moddiy ishlab chiqarish – jamiyatning yashashi va tarqqiy etishi
uchun zarur bo’lgan moddiy boyliklar ( turli iqtisodiy mahsulotlarni )ni yaratish jarayoni, ishlab
chiqarish omillarini iste’mol va investitsiyalar uchun mo’ljallangan tovarlar va xizmatlarga
aylantirish. Interfeys kompyuterning imkoniyatlarini kengaytiruvchi qurilma bo’lib, uning asosiy
vazifasi tashqi qurilmalardan kiritiladigan ma’lumot (signal )larni kompyuterda qayta ishlash uchun
qulay holga keltirishdan iborat.
Xulosa qilib aytadigan bo’lsak, hozirgi kunda ta’lim sohasida o’qitishni
avtomatlashtirishga katta e’tibor berilmoqda. Chunki zamonaviy o’qitish texnologiyalaridan dars
jarayonida foydalanish kata ijobiy natijalar beradi. Misol qilib aytadigan bo’lsak, kimyo –
biologiya, fizika fanlarida o’tkazilish imkoniyati bo’lmagan tajribalar bor. Bu tajribalarni
internetdan olib o’quvchilarga ko’rsatish imkoniyatini beradi. Matematika - geometriya fanlaridan
esa turli xil mantiqiy savollar orqali ko’rsatib berish mumkin. Darslarni turli xil audiodarslar orqali
o’tish, matematika fanlarida mantiqiy savollar, tarix huquq fanlarida o’tmishga sayohat qilish
imkoniyatlarini beradi.
Adabiyotlar:
1. N.N. Azizxo’jaeva Pedagogik texnologiya va pedagogik mahorat.
BOSHLANG‘ICH TA’LIMGA XALQARO BAHOLASH DASTURLARINI JORIY ETISHNING ISTIQBOLLARI
Do'stlaringiz bilan baham: |
