Say d u lla m irzayev

m a ’naviy jih atd an o ‘sib, k atta kuchga aylan gan ligi, yangi
sifatga ega b o ‘lganligi m ahorat bilan k o ‘rsatilgan. Asarning
231

---

bosh qahramoni Saida — pok qalbli inson, qiyinchiliklardan
q o ‘rqm aydigan, dadil va t o ‘g ‘riso ‘z tashkilotchi. Saidaning
m a’naviy qiyofasi asardagi voqealar, to ‘qnashuvlar davomida
ochila boradi.
Q issa d a ta s v ir la n is h ic h a , S a id a turaan m a r k a z id a n
« B o ‘ston» jam oa x o ‘jaligiga ishga yuboriladi. X o ‘jalik raisi
Q alan d arov esa b irinchi. u ch rash u vd ayoq S aid an i p isan d
qilmaydi. Natijada, ilg‘or jam oa x o ‘jaligining «soyada o ‘sgan
raisi» Q alan d arov b ilan p artk om k o tib a si S aid a A liy ev a
o ‘rtasida nizo kelib chiqadi. Y ozuvchi bu nizo rivojini teran
tasvirlash orqali asardagi dramatizmni kuchaytirib, obrazlarning
m a ’naviy qiyofalarini, fe ’l-atvorin i, ezgulik bilan xudbinlik
o ‘rtasidagi kurashni, jum ladan, kamtarlik bilan manmanlik,
adolat bilan adolatsizlik o ‘rtasidagi tub farqni mohirlik bilan
ochib beradi.
Saida birinchi kunlardan boshlab k o ‘pgina ezgu tadbirlarni
am alga oshirib, k o ‘p ch ilik nin g hurm atiga sazovor b o ia d i.
H a tto , a v v a lla ri uni m e n sim a y sin c h a la k deb k a m sitg a n
Qalandarov ham oxir-oqibatda Saidaga tan beradi: «Kichkina,
nimjon bo ‘hang ham osmonni ко ‘targulik quvvating, g ‘ayrating
bor ekan»,
— deydi. A sarda A. Q ahhor S aidaning ijtim oiy
faoliyatini k o ‘rsatish bilan birga, uning shaxsiy hayotini, ichki
k e c h in m a la r in i, ik k ila n is h va iz tir o b la r in i h am y o rq in
tasvirlaydi, obraz xarakterining chiniqish jarayonini yorqin aks