Say d u lla m irzayev

Bir necha y il qantargach,
Yana oldim sozimni.
Endi aytib yig ‘lamas,
Ко ‘ngildagi rozimni.
Ko'ngildagi kudurat
Ko'tarildi, nihoyat
Endi, ilhom manbai
—
Qaynab yotgan shu hayot.
Umuman olganda, C ho‘lpon she’riyati mazmunan boy va 
shaklan go‘zal. C h o ip o n she’riyatining asosiy xususiyatini 
erk sev arlik, m illa tp arv arlik , h aq q o n iy lik va xalqchillik, 
g‘oyaviy aniqlik va badiiy go‘zallik singari fazilatlar tashkil 
etad i. S h o ir a sarn in g sh ak l va m azm un g a d o ir b a rc h a
unsurlarini qunt bilan ishlab, ularga jilo va sayqal beradi. 
Bunda shoir til imkoniyatlaridan ustalik bilan foydalanadi. Ana 
shuning uchun ham C ho‘lpon she’rlari tilining aniq-ravonligi, 
obrazli va jozibadorligi bilan maftun etadi. Shoir nazmining 
tili obrazli va shirali b o ‘lish bilan birga, g‘oyat sodda, ixcham 
va to m m a ’n o d a x alq ch ild ir. A na shuni n a z a rd a tu tib , 
ad a b iy o tsh u n o s O lim S h a ro fid d in o v 20 -y illard ay o q : 
«C hoiponning tili sodda, har turli fikrlarni ifoda qilishga yararli 
va nuqsonsizdir. Bu kungi o ‘zbek adabiy tili, shubhasiz, 
C h o ip o n tilidir», — deb yozgan edi. Oybek esa: «Bu kungi
166

---

yosh nasi Cho‘lponning sodda tilini, totli uslubini, texnikasini 
ko‘p sevadi. Undan ko‘p go‘zalliklar oladi», — tarzida hassos 
shoir tiliga yuksak baho bergandi.
Cho‘lpon o ‘z she’rlarida xalq tili boyliklaridan foydalanar 
ekan, so‘z va iboralarni tejab-tergab, o ‘z o ‘rnida ustalik bilan 
ish la tad i. Shu o rq a li xalq h ik m a tla rid a y sado beruvchi 
sermazmun, jarangdor va suluv baytlar, quyma misralar yaratadi. 
Ushbu fikrni quyidagi misralar tasdiqlaydi: