Sanoat korxonalari asosiy vositalarining baholanishi(ma’ruza)

Kf.t= Avf/Is,

bunda:
Kf.t – xodimlarning asosiy vositalar bilan ta’minlanganligining koeffitsiyenti; Avf – asosiy vositalarning faol qismi qiymati;
Is – eng katta smenadagi ishchilar soni.
Tahlil qilish uchun korxona yillik hisoboti ma’lumotlaridan olinadi.

2. 
   Texnik ta’minlanganlik koeffitsiyenti (Kt.t) ishlab chiqarish uskunalari summasining (ya’ni asosiy vositalar aktiv qismidagi) eng katta smenadagi ishchilar soniga nisbati sifatida hisoblanadi va quyidagi formula bo‘yicha aniqlanadi:
   

Kt.t=I.us/Is,

bunda:
Kt.t – texnik ta’minlanganlik koeffitsiyenti; I.us – ishlab chiqarish uskunalari summasi.

3. 
   Mahsulotning fond sig‘imi 1 so‘m natija qo‘rsatkichiga qancha asosiy vosita summasi to‘g‘ri kelishini ko‘rsatadi va quyidagi formula asosida aniqlanadi:
   

Fc = Av./Q

Fond sig‘imi kapital qo‘yilmalari (investitsiyalar)ni tejash yoki ko‘paytirish bilan uzviy ravishda bog‘liq bo‘ladi. Masalan, mahsulot fond sig‘imi pasayib, uning ishlab chiqarish hajmi doimiy yoki o‘suvchi bo‘lganda asosiy ishlab chiqarish fondlaridan foydalanish sharoitlari yaxshilanadi, demak, kapital qo‘yilmalarini tejash uchun imkoniyat tug‘iladi. Uni topish uchun quyidagi formuladan foydalaniladi:
¹ Аbdukаrimоv I.T. vа bоshqаlаr. Kоrхоnа iqtisоdiy sаlоhiyati tаhlili. – T.: Iqtisоdiyot vа huquq dunyosi, 2015,
– 256 b.

^Tk ^{= Fc.o‘z x Q}

Bu yerda:
T_k – kapital qo‘yilmalarni tejash, so‘m;
Fc.o‘z – hisobot yilida mahsulot fond sig‘imining o‘tgan yildagiga nisbatan o‘zgarishi, so‘m.