Sanoat ishlab chiqarishni tashkil etish

Xodimlar vaqtini rejalashtirish tamoyillari.

Xodimlarni vaqtini samarali sarflash uchun, avalo uni to’g’ri rejalashtirish kerak. Buyuk nemis yozuvchisi Iogann SHiller aytganidek: «Yo’qotilgan ham bir dakikani, xatto abadiylik ham qaytarib bera olamaydi». Xodim vaqtini rejalatirishda bir necha tmaoyillardan foydalangish mumkin. Ularning birnchisi «80 : 20 Munosabat» - Pareto tamoyili. Menejer vaqtini rejalashtirishda Pareto tamoyilini quyidagicha tasvirlash mumkin (11-rasm):

Ushbu tamoyil qilinishi zarur bo’lgan vazifalarini darajalarga bo’lish va ularning bajarilishi navbatini belgilash imkonini beradi. Umuman olgan ushbu tamoyil ta’rifiga ko’ra, ko’pchilikda uning tarkibida ayrim qismlari mavjudki, ushbu qismlarning ahamiyati u yerdagi xissasiga mos kelmaydi. Masalan, 20% mijozlar umumiy tovar aylanishining 80 % ni beradi.20% xodimlar umumiy ish xaqi fondining 80 %ni oladi. Mahsulotning 20% elementi, uning qiymatini 80%ga teng va xakazolar.
Vaqt byudjetidagi 80 % vaqtni ikkinchi darajali ishlar sarflab, qutilayotgan natijaning 20%ga erishish mumkin, shu bilan birga chegaralangan doiradagi birinchi navbatda qilinishi kerak bo’lgan muxim ishlarni bajarishga 20% vaqtni sarflab, qutilayotgan natijaning 80%ga erishish mumkin.


ABC tamoyili – vazifalarni ularning muximligiga mos ravishda toifalarga(kategoriyalar) ajaratish orqali, ustivorlik berish mexanizmidir.
ABC tamoyili ham Pareto tamoyiliga o’xshab, muxim ishlar, menejer faoliyatidan son jixatdan kam bo’lsada, ammo umumiy ishlar ichidaga xissasi doimo bir xil ekanligini ko’rsatadi. Ushbu tamoyilga ko’ra barcha ishlarni uchta guruxga byuulish mumkin:
A) O’ta muxim vazifalar. Bo’lar menejerlar shug’ullanadigan umumiy ishlarning 15%ni tashkil qiladi.Bu ishlarning maqsadga yetishishga kushgan xissasi 65%ga teng.
V) Muxim vazifalar. Bunday vazifalar toifasiga 20 % ishlar to’g’ri keladi va ularning maqsadga yetishishga ko’shadigan xissasi ham 20%ggni tashkil qiladi.