Sanoat instituti

Ahmad-al-Farg’oniy

IX asrda yashab arab tilida ijod etgan Ahmad Farg’oniy (taxmin. 798-

865)zamonasining atoqli astronomi, matematigi va geografi edi. Uning to’liq ismi

Abulabbos Ahmad ibn Muhammad Kasir al Farg’oniy. U xalifa Horun ar Rashid

(986 -809) topshirig’iga binoan Bag’dod yaqinida Raqoq nomli mavzeda rasadxona

qurishga boshchilik qiladi. Rasadxona qoshida uning rahbarligida astronomiya

maktabi tashkil etiladi. Bu yerda Ahmad Farg’oniyga zamondosh olimlar va

shogirdlar bilan faoliyat olb bordi. U “Astronomiya asosi”, “Samoviy harakatlar” va

“Yulduzlar haqidagi fan” nomli asarlar yozdi. Uning o’z zamonasida “Astronomiya

asosi” nomli asari astronomiya bilimining o’ziga xos qomusi hisoblangan va u XV

asrda lotin tiliga tarjima qilingan. Bu asar bir necha asr davomida yevropa

astronomlari uchun qo’llanma va dastur bo’lib xizmat qilgan.