Sanoat binolari

Xizmat zinapoyalari sanoat binolarida aloxida axamiyatga ega bo‘lgan jixozlar, tehnologik qurilmalar va qurilish konstruksiyalarini kuzatib turish maqsadida loyixalanadi va qurilishi amalga oshiriladi. Asosiy xollarda xizmat zinapoyalari metall profilli konstruksiyalardan tayyorlanib binoning poli, tehnologik qurilmalari va qurilish konstruksiyalariga maxkamlanadi. Ularning polga nisbatan qiyaligi 45 va 60 ^o da, kengligi 600 ....1000 mm, pillapoyalar balandligi 200 va 300 mm, marshlarning balandligi esa 600...6000 mm qabul qilinadi.

Rasm. Sanoat binolarida qo‘llaniladigan asosiy zinapoya turlari.

YOng‘inga qarshi (pojarnыe) zinapoyalar balandligi 10 m dan ziyod bo‘lgan binolar va balandlik bo‘yicha turli xil balandlikka ega bo‘lgan binolarda qo‘llaniladi. Bunday turdagi zinapoyalar bino perimetri bo‘yicha devorlarning turli tehnolgik yoriqlar yoki derazalari loyixalanmagan qismlarida xar 200 m masofada quriladi. YOng‘inga qarshi zinapoyalar balandligi 30 m gacha bo‘lgan binolarda tik yo‘nalishda, 30 m dan ziyod balandlikka ega bo‘lgan binolarda esa devorlarga nisbatan 80 ^o qiyalikda qo‘llaniladi.
Zinapoyalar er satxidan 1,5-1,8 m balandlikda o‘rnatilib, ularning kengligi 0,7 m qabul qilinadi, balandlik bo‘yicha xar 8 m da maydonchalar (promejutochnыy ploshadki) loyixalanmog‘i lozim. Zinapoyalar ushlash elementi (perila)bilan jixozlanib, xar 2,4 va 3,6 m masofada devorlarga maxkamlanadi.
Yuqorida keltirilgan barcha turdagi konstruksiyalar yig‘ma yoki yaxlit temirbeton va metall konstruksiyalardan amalga oshiriladi.
Favqulodda xolatlar (avariynыe) uchun mo‘ljallangan zinapoyalar. Ushbu turdagi zinapoyalar sanoat binolarida yong‘in yoki favqulodda xolatlarda odamlar oqimini evakuatsiya qilish uchun mo‘ljallanadi va xamma xolatlarda yonmaydigan konstruksiyalardan bino tashqarisida loyixalanadi. Zinapoyalar ko‘p marshli konstruksiyaga ega bo‘lib, bir-biri bilan zinapoyalararo maydonchalar yoki evakuatsion chiqish eshiklari qarshida loyixalangan balkonlar yoki maydonlar orqali tutashtiriladi. 1/10 qiyalikda zinapoyalarning kengligi 700 mm etib qabul qilinadi. Zinapoya perilasining balandligi 0,8 m dan kam bo‘lmasligi lozim.