Sanoat binolari

Rasm. Beton va asfaltbetonli pollar.
a)- betonli grunt ustida; b)-betonli orayopma paneli ustida; v)-metallbetonli grunt ustida; g)-issiqqa chidamli betonli; d)-kislotaga chidamli betonli; e)-asfaltbetonli; 1-qoplama; 2-betonli to‘shama qatlami; 3-tekislovchi qatlam; 4-issiqlik yoki tovush o‘tkazmovchi qatlam; 5-orayopma paneli; 6-to‘shama qatlami; 7-suv o‘tkazmovchi qatlam;


6. Betonli pollarga turli xil rang va zeb berish maqsadida ularning tarkibiga turli xil pegmentlar yoki marmar, granit, bazalt va boshqa turdagi tosh mahsulotlardan tayyorlangan maxsus mayda o‘lchamli qipiq shaklidagi qo‘shimchalar xam qo‘shiladi va bunday turdagi pollar mozaikali pollar deb Yuritiladi.
7. Sementli pollar. Sanoat binolarida sementli pollar ularga beriladigan katta Yo’qlar bo‘lmagan xollarda, xuddi beton pollardagidek talablar asosida qo‘llaniladi va qurilishi amalga oshiriladi. Sement pollarda mo‘rtlik, sinuvchanlik darajasi Yuqori bo‘lganligi uchun ular ostida qo‘llaniladigan to‘shama qatlami albatta mustaxkam tarzda bajarilmog‘i lozim. Odatda sement pollar sement qorishmasidan 20-30 mm qalinlikda 300-400 markali sementdan 1/2.....1/3 nisbatda tayyorlanadi. Oq sementli pollar uchun oq sement yoki oqlangan odatdagi sementlardan foydalaniladi. Sement pollar xam xuddi beton pollardagidek tehnologik jarayonlarda ishlatiladigan suv, kislota va ishqorlarga chidamlilik talablaridan kelib chiqib kislota va ishqorlarga chidamli(kislotoupornыy) betonlardan, pollarga turli xil rang va zeb berish maqsadida ularning tarkibiga turli xil bardoshli pegment qo‘shimchalarini mozaikali tarzda va metall yoki cho‘yan qipiqlarini qo‘shib metallotsementli xolda loyixalanadi va qurilishi amalga oshiriladi.
8. Asfaltli va asfaltbetonli pollar. Sanoat binolari qurilishida asfaltli pollar bir qator foydali xossalarga ega sanaladi, ular: suv o‘tkazmovchi, issiqni o‘ziga singdiruvchi, sipantirmovchi, elastiklik xususiyatlariga ega, tamirlash ishlarida engil va x.k., lekin Yuqori darajadagi issiqlikkka ega bo‘lgan, turli xil ishqorlar, mineral yog‘lar, kislotalar va organik eritmalar bilan bog‘liq bo‘lgan tehnologik jarayonlarga ega bo‘lgan sexlarda bunday turdagi pollardan foydalanish maqsadga muvofiq emas. Asfaltli pollar maydalangan chaqiqtosh, qum va bitumdan tayyorlangan quyma massadan tashkil topadi. Asfaltli pollar ostida to‘shama sifatida qalinligi 80-100 mm bo‘lgan shag‘al, graviy, terilgan tosh (bulijnik), bazi xollarda esa markasi uncha katta bo‘lmagan betonlardan foydalaniladi. Asfalt massasini issiq xolda 25 mm qalinlikda to‘shaladi, bazi xollarda Yuqori elastiklikka ega bo‘lgan mustaxkam konstruksiyaga ega bo‘lish uchun ikki qatlamli 40 mm qalinlikdagi to‘shamadan foydalaniladi.
Sanoat binolarida asfaltbetonli pollardan pollarga katta miqdordagi tasir etuvchi kuchlar mavjud bo‘lganda foydalaniladi. Asfaltbetonli pollarning yonuvchan emasligi, kam chang chiqishi, sirpanuvchan emasligi, ekspluatatsiya davrida tovush chiqarmasligi va boshqa xususiyatlari xamda uncha Yuqori bo‘lmagan baxo qiymati ushbu turdagi pollarning keng tarqalishiga asos bo‘ldi.

Asfaltbetonning asfalt konstruksiyasidan farqi shundaki asfaltbeton tarkibiga shag‘al yoki graviy xamda toshko‘mir yoki slanets kullari kiritiladi. Asfaltbeton pol qoplamalarining qalinligi ularga tasir etuvchi mexanik tasirlarni xisobga olgan xolda 50-100 mm qalinlikda qabul qilinadi.