Sana: Tekshirildi tasviriy san’at dars. Mavzu: 0‘zbekiston bayrog'i rasmini ishlash

10-dars. Mavzu: Guldasta rasmini ishlash
Darsning maqsad va vazifalari:

• 
  o'quvchilarningqalamvamo'yqalambilanishlashmalakalarinimustahkamlash;
  
• 
  o'quvchilarning estetik didini o'stirish;
  
• 
  ularning badiiy fikr doirasini kengaytirish;
  
• 
  o'quvchilarni tabiatga estetik munosabatini shakllantirish.
  

Tasviriy faoliyat turi: Naturadan rasm ishlash.
Darsning jihozlanishi: Mavzuga oid rassomlar tomonidan ishlan- gan san’at asarlarining reproduksiyalari, slaydlari, gullar.
Dars tafsilotlari:

1. 
   Darsmavzusigakirish: Gullarninggo‘zallikramziekanligi, ular­ningrassomlarasarlaridaaksettirilishiyuzasidansuhbatsavol-javoborqaliamalgaoshiriladi. Barglarningo'zigaxosshakli, ularningba’zilaridumaloqroq, ba’zilariuzunchoq, ba’zilariningchetitekis, boshqalarinikijimjimadorekanligigae’tiborqaratiladi. Turli gullarni solishtirib, ularning farqlari aniqlanadi.
   

2. 
   Asosiy qism:
   

1.0‘qituvchio'quvchilarnigulbargivamoychechakrasminichizishbosqichlaribilantanishtiradivachizibko'rsatadi.

2. 
   Amaliymashg'ulot: O'quvchilarxayolanmoychechakdantuzilganguldastarasminiishlaydilar.
   

O'qituvchitomonidanmoychechakdanguldastarasminiishlashyuzasidanko'rsatmalarberiladi. O'quvchilar guldasta rasmini chizishga kirishadilar.

2. 
   Darsgayakunyasash: Darslikdaberilgansavollaryordamidao'tilganmavzutakrorlanadi. Amaliymashg'ulotniyaxshibajargano'quvchilarishinamoyishetiladivatahlilqilinadi. O'quvchilarning ishlari baholanib, darsga xulosa yasaladi.
   

Sana:__________ Tekshirildi_____________
11-dars. Mavzu: Ro‘mol uchun naqsh ishlash
Darsning maqsad va vazifalari:

• 
  o'quvchilarda amaliy san’atga nisbatan mehr uyg'otish;
  
• 
  o'quvchilarning tasviriy malakalarini o'stirish;
  
• 
  o'quvchilarda badiiy ijodkorlikni rivojlantirish;
  
• 
  amaliy san’atdan bilim doiralarini kengaytirish.
  

Tasviriy faoliyat turi: Dekorativ kompozitsiya.
Darsning jihozlanishi: Kvadrat naqshlar aks ettirilgan ro'mol, belbog¹, gilam, so‘zana va kiyim-kechaklardan namunalar, ularning rasmlari.
Dars tafsilotlari:

1. 
   Darsmavzusigakirish: O'quvchilarningavvalgidarslardaolgannaqshhaqidagitushunchalariularningyodigatushiriladi. Naqshlarganchkorlik, kandakorlik, kashtado'zlik, zardo'zlik, gilamto'qish, yog'ocho'ymakorligivaboshqabezaksan’atiturlaridaqo'llanilishiaytibo'tiladi. Naqshlar o'simliksimon, geometrik, qush, hayvon va boshqa narsalar tasviridan tashkil topishi xususida ham so'z yuritiladi. O'simliksimon naqshlar barg, daraxt, gul va boshqa narsalar shaklini naqqosh tomonidan soddalashtirilib yoki murakkablashtirilib ma’lum qonuniyatlar (stilizatsiyalash) asosida takrorlanishidan hosil qilinishi haqida gapiriladi. Mazkur darsda kvadrat shaklidagi naqshlarga urg'u beriladi. Kvadrat shaklidagi naqshlardan namunalar ko'rsatiladi. Bunda oqituvchi shu viloyatning o'ziga xos so'zana, do'ppi, belbog', gilamlari asosida suhbat uyushtirishi mumkin. O'qituvchi kvadrat naqsh tasvirlangan san’at asarlarining reproduksiyalari slaydlaridan keng foydalanishi tavsiya etiladi. Suhbat jarayonida o'quvchilar e’tibori so'zana, gilamlar, ro'mollar, do'ppilarda ishlatiladigan naqsh elementlari, ularning o'ziga xos xususiyatlari, naqsh ustalari va ular haqida ma’lumot berishga qaratiladi.
   
2. 
   Asosiy qism:
   

1. 
   Dastlabo'qituvchitomonidankvadratshakldaginaqshchizishbosqichlaritushuntiriladivachizibko'rsatiladi. Avvalkvadrat, keyinuningdiagonallarichiziqlarichizilishivakvadrattengsakkizbo'lakkabo'linishi, keyingibosqichdashaklchizibchiqilishiko'rsatiladi. Uchinchibosqichdayordamchichiziqlaro'chirilishivaso'nggibosqichdabo'yalishitushuntiriladi.
   
2. 
   Amaliymashg'ulot: O'quvchilardarslikdaginamunalarasosidaro'moluchunijodiynaqshishlashgakirishadilar. O'qituvchi ularga naqsh gulini tanlashlarida yordam beradi.
   

Darsga yakun yasash: Dars mavzusi darslikdagi savollar yorda- mida takrorlanadi. O'quvchilardan kimlarning ishida naqshlar mazmunli va ifodali bo'lsa, ular qaysi jihozlarda foydalanilishi mumkinligi so'raladi. Mazkur ishlarda qanday naqsh belgilaridan foydalanganliklariga e’tibor qaratiladi, ularning nomlari so'raladi. Amaliy mashg'ulotni yaxshi bajargan o'quvchilar ishi namoyish etiladi va tahlil qilinadi. O'quvchi­larning ishlari baholanib, darsga xulosa yasaladi. Ulgurmagan o'quv- chilarga ishlarini uyda yakunlab kelishlari topshiriladi

.Sana:__________ Tekshirildi_____________

12-dars. Mavzu: «Oltin kuz» mavzusida rasm ishlash
Darsning maqsad va vazifalari:

• 
  o'quvchilarning tasviriy malakaiarini rivojlantirish;
  
• 
  badiiy-ijodiy qobiliyatlarini o'stirish;
  
• 
  badiiy-estetik didini o'stirish;
  
• 
  kuzatuvchanlik va xotirani rivojlantirish;
  
• 
  tabiatga nisbatan estetik munosabatni shakllantirish.
  

Tasviriy faoliyat turi: Borliqni idrok etish va rangtasvir kompozitsiyasi.
Darsning jihozlanishi: Kuz manzaralari aks ettirilgan rassomlarning asarlaridan namunalar, reproduksiyalar, «lliq va sovuq ranglar» plakati.
Dars tafsilotlari:

1. 
   Darsmavzusigakirish: Darskuzfaslidatabiatqo'ynigauyushtirilgansayohatdanso'ngo'tkaziladi. Yangimavzuniriobayonikuzfaslio'ziningjozibadorligibilanajralibturishi, daraxtbargrarisariq, zarg'aldoqvaqizilranglardatovlanishihaqidagisuhbatbilanboshlanadi. Tabiatmanzaralaritasviriysan’atasarlaridajudako'ptasviranishi, manzaralarningturlarga (tabiat, shahar, industrial) bo'linishihatyjdagapiriladi. Suhbatdavomidarespublikamizdaijodqiladiganrassomlcirijodidamanzarajanrialohidao'rintutganligiuqtirilib, bujanrdaM.I.Kurzin, R.M.Timurov, O'.Tansiqboyev, R.Ahmedov, S.Mirsagatov, Sh.Abdurashidovlarningnomlarisanabo'tiladi. Shubilanbirgayoshbo‘lsa-da, o'zo'rnigaegarassomlarG.Abdurahmonov, AkmalNur, J.Usmonovkabiko'plabrassomlarijodqilayotganligita’kidlanadi.
   

Manzarachirassom, rangtasvirustasi, O'zbekistonxalqrassomiO'rolTansiqboyevningmanzarajanridaasarlaryaratganligihaqidaalohidama’lumotberiladi. Uning «Moviymanzara», «Tungisug'orish», «Jonajono'lka», «Issiqko'ldaoqshom», «O'zbekistondabahor», «Tog'dakuz» kabiasarlariasosida (tog‘, dala, bog' vadaryolartasvirlanganrasmlarorqali) suhbat (darslikdagirasmvasavollardanfoydalanganholda) tashkilqilinadi. «Kuz» mavzusidagiboshqarassomlarningasarlariasosidahamzaminningrang-barangligihaqidasuhbatuyush- tirishmumkin.
Darslikdagirasmdaqaysiranglarko'proqishlatilganligivakuzningnimasababdanoltingaqiyoslanishio'quvchilardanso'raladivaularningjavoblarito'ldiriladi. lliqranglar (sariq, zarg'aldoq, qizil, jigarrang) haqidahameslatibo'tiladi.

2. 
   Asosiy qism:
   

1. 
   O'qituvchio'quvchilargayanabirborrasmchizishvamo'yqalambilanishlash, bo'yoqlaryordamidarasmdagikayfiyatniifodalayolishmumkinliginitushuntiradi. O'qituvchitomonidantog', dala, bog' vadaryolarnichizishbosqichlaritushuntiriladivasinfdoskasidachizibko'rsatiladi.
   
2. 
   Amaliymashg'ulot: O'quvchilar «Oltinkuz» mavzusidaxayolanmanzaralirasmishlaydilar.
   

3.