Sana: Sinf: 7 Mavzu: Suv-murakkab modda. Suvning fizik va kimyoviy xossalari Darsning maqsadi: Ta’limiy

Na

Katalizator





H₂O




Oksidlar



Kristallogidratlar

Suv molekulalari qizdirishga juda chidamli, lekin 1000°C dan yuqori haroratda suv bug'lari vodorod va kislorodga parchalana boshlaydi: 2H₂O = 2H₂ + O₂.

Faol metallar suv bilan ta'sirlashib, uning tarkibidagi vodorodni ajratib chiqaradi:
2Na + 2H₂O = 2NaOH + H₂↑
Ba'zi tuzlar suv bilan kristallogidratlar deb ataluvchi birikmalar hosil qiladi:
CuSO₄ + 5H₂O = CuSO₄∙5H₂O
Qizdirilgan temir suv bug'i bilan reaksiyaga kirishadi: 3Fe + 4H₂O = Fe₃O₄ + 4H₂.
Suv bir qator kimyoviy jarayonlarni katalizlaydi: agar suv ishtirok etmasa «qaldiroq gaz» yuqori haroratda ham portlamaydi, is gazi kislorodda yonmaydi, xlor metallar bilan ta'sirlashmaydi, vodorod ftorid oyna bilan ta'sirlashmaydi, natriy va fosfor havoda oksidlanmaydi hamda xlor bilan ta'sirlashmaydi.
Shuningdek, faol va passiv metallarning suvga ta’sirini o’qituvchi laboratoriya ishi orqali ko’rsatib, izohlab beradi. Masalan:
2Na + 2H₂O = 2NaOH + H₂↑
Cu + H₂O ≠
IV Yangi mavzuni mustahkamlash Bilim bo’lsa mustahkam,
`Hech kimdan bo’lmaymiz kam.
“Tenglamani davom ettiring” usuli yordamida;

1. 
   “Vodorod” guruhiga:
   

K K₂O KH
H₂ Na Zn Al O₂ Cl₂ F₂

H₂O

“Kislorod” guruhiga:

Na Na₂O NaH
H₂ Na Zn Al O₂ Cl₂ F₂