182
1)texnologiyadan foydalanish (odamlarni jarayonlarning
ichki
qonunlari olib boradi, ular texnologiyadan foydalanishning
eng samarali usullarini izlashni yaxshi ko‘radilar. Bunday xodimlar
rejalashtirishni, ishlab chiqarish tizimlarini o‘rganishni va biznes
jarayonlarini loyihalashni afzal ko‘rishadi);
2) miqdoriy tahlil (Muayyan chuqur hayotiy manfaatlar
taqvimiga ega odamlar maqbul tijorat yechimlarini topishning eng
yaxshi yoki yagona usulini hisoblashda qatnashadilar).
3) nazariyalar va konseptual fikrlashni rivojlantirish
(odamlar mavhum g‘oyalar haqida o‘ylashga va gapirishga
moyildirlar. Nazariyani yaratishni yaxshi ko‘radi
va ilmiy
tadqiqotlar olib boradilar. Ular uchun strategiyani asoslash uni
amalga oshirish usullaridan ko‘ra muhimroqdir);
4) ijodiy ijodkorlik (odamlar loyihaning boshlanishini unda
hali noma’lum narsalar ko‘p bo‘lganida yaxshi ko‘rishadi. Ular
boy tasavvurga va yangi g‘oyalarni yaratish qobiliyatiga ega
bo‘lib, ular yangi yondashuvlarni izlashni yaxshi ko‘radilar);
5) murabbiylik va o‘qitish (odamlar boshqalarga o‘rgatishni
yaxshi ko‘radilar. Biznesda bu nazorat yoki ustozlikda namoyon
bo‘ladi. Ular o‘sishi va yaxshilanishi, ixtiyoriy ijtimoiy ish bilan
shug‘ullanishi uchun boshqalarga yordam berishga intilishadi;
6) odamlarni va munosabatlarni boshqarish (odamlar
boshqalar bilan har kungi muloqotdan quvonch oladilar.
Ularni
sheriklarning o‘sishi va takomillashishi emas, balki ular bilan
birgalikda va ularning yordami bilan tashkilot oldida turgan
vazifalarni bajarishdan manfaatdor);
7) tashkiliy faoliyat va tadbirkorlik (odamlar hamma
narsani o‘z nazorati ostida ushlab turishga intiladi. Hokimiyatga
intiladi, qaror qabul qilishni xohlaydi.
Ular loyihalar va ishchi
guruhlarga rahbarlik qilishni yoqtirishadi, maksimal mas’uliyatni
o‘z zimmalariga olishga intilishadi);
8) axborot va til vositalari orqali ta’sir qilish (odamlar
muzokara qilishni, aytib berishni, ishontirishni, aloqada bo‘lishni
yaxshi ko‘radilar).
183
2. Muayyan kasbiy vazifalarni hal qilishga qodir bo‘lgan
vakolatlar egasi sifatida).
3. Uning aqliy faoliyati,
shaxsiy qadriyatlari, hissiy, aloqa
va tashkiliy qobiliyatlari xususiyatlarini tavsiflovchi ma’lum
shaxsiy parametrlarga (vakolatlarga) ega bo‘lgan shaxs sifatida.
Insonning qadriyatlari uning ehtiyojlari va qiziqishlari
asosida shakllanadi. Ular moddiy va nomoddiy bo‘lishi mumkin.
Shaxsiy qadriyatlar, chuqur hayotiy qiziqishlar bilan bir qatorda,
ishdan qoniqish va ishlashga turtki berishda muhim rol o‘ynaydi.
N.M.Lebedeva va E.G. Yasinalarning tadqiqotlariga ko‘ra
novator uchun eng muhim qadriyatlar - bu avtonomiya,
yutuq va
rag‘batlantirish, eng kam afzal ko‘rilgan qadriyatlar esa an’analar
va muvofiqlikdir. Shuningdek “novatorlar hayotdagi tanlov
erkinligi, ijodkorlik, bilim, yangilik va raqobatni qadrlashadi;
avtonom va mustaqil bo‘lishga, o‘z manfaatlarini ifoda etishga
harakat qiling; muvaffaqiyatga erishishga intilish;
atrof-muhitga
moslashmang”. Innovatorlardan farqli o‘laroq, innovatsiyalarga
konservativ munosabatda bo‘lgan xodimlar atrofdagi dunyoning
xavfsizligi, barqarorligi, aniqligi va bashorat qilinishi kabi
qadriyatlar bilan ajralib turadi [5.27].
4. Individ xarakterga ega bo‘lgan, jamoada muayyan
ijtimoiy rollarni bajarishga qodir shaxs sifatida.
M. Belbinning buyruq rollari nazariyasiga ko‘ra, bu amalga
oshiruvchi
(implementer)
koordinator
(coordinator),
shakllantiruvchi (shaper), zavod (plant),
resurs tergovchisi
(resource investigator) bo‘lishi mumkin. Baholovchi (monitor-
evaluator), kollektivist (team worker), yaqinroq (completer-
finisher), mutaxassis-ekspert (specialist-expert) [5.28].
Innovatsion
biznesning
asosiy
raqamlarini
ajratib
ko‘rsatamiz va ularni yuqoridagi parametrlarga muvofiq
tavsiflaymiz.
Do'stlaringiz bilan baham: