Samarqand qishloq xo’jalik instituti

Probirkalarda ko’paytirish. Probirkalarda ko’paytirish dastlabki sog’lom o’simliklarni jadal ko’paytirishni samarali usullardan biri bo’lib hisoblanadi. Ya’ni o’simliklar 5-8 ta barg chiqargan vaqtda ular bug’in oralaridan cheklangan sharoitida bo’laklarga bo’lib qaytadan ozuqa muhitiga ekiladi. Bundan so’ng ekilgandan 3-4 kun o’simliklarni qo’ltiq kurtaklaridan yangi o’simliklar rivojlanadi va 12-15 kunlari qaytadan ko’paytirishga tayyor holga keladi.
Yuqoridan o’rganilgan usuldan foydalanish 3-4 oy davomida tuproqqa ekish uchun yaroqli bo’lgan 2-3 mingta o’simliklarni olish imkonini beradi. Agar bu tadbir yana davom ettirilsa 8 oy davomida bitta dastlabki sog’lom o’simliklarning ko’paytirish koeffisenti 1:20000 ga yetish mumkin. Qalamchalardan yetishtirilgan o’simliklarni miqdori kerakli miqdorga erishilgandan so’ng ular torq, chim tuproq va qum aralashmasidan tayyorlangan gruntda ekiladi. (Gulyayev G.V).
O’simliklarni uchki qismi va qo’ltiq navdalardan ko’paytirish.
Kartoshkani bu usulda ko’paytirish yuqori samaradorligiga qaramasdan sog’lom o’simliklarni probirkalarda qalamchalardan ko’paytirish ko’p mehnat va laboratoriya jihozlarini talab etadi. Shuning uchun bunday o’simliklarni ko’paytirish boshqa usullardan foydalanish mumkin.
Masalan, uzunligi 20-25 metrga yetgan o’simliklarni 3-4 ta barg qismi kesib olinadi va ildiz olishini tezlashtirish uchun 6 soat davomida geteraouksin (50mg/l) eritmasiga botirib qo’yiladi va namlangan tuproqqa 3-4 sm chuqurlikka ekiladi. Bir o’simliklanpoyalar soniga qarab 3-6 ta shunday o’simliklarni olish mumkin. (Beker M.Ye, Gulyayev G.V).
Ekilgandan keyin 7-8 kunlari o’simliklar ildiz olib o’sa boshlaydi. O’simliklarni uchki qismini kesilishi yon poyonlarini rivojlanishiga olib keladi. Ularni ham ko’paytirish uchun foydalaniladi. Bunday yon poyalari faqat bir marta olinadi. Tajribalarda o’simlik uchki qismi va yon poyalardan foydalanib ko’paytirilganda ko’payish koeffisenti 1:700 ga yetgan. Bu usulda ko’paytirilganda tajribalarda 1 ta o’simlikdan 108 tagacha tuganak olinadi.
Hosildorlikni oshirish maqsadida o’simliklar 3 marta Knonn eritmasi bilan sug’orilishi hosildorlikni oshiradi. (Ostonaqulov T.E, Laptev Yu.G ).