Samarqand iqtisodiyot va servis instituti marketing kafedrasi

1-Topshiriq:
Uyali aloqa operatori Beeline, Ucell, UMS, Perfectum, Uzmobile uchun “tovar-bozor” matritsasi bo‘yicha imkoniyatlarni shakllantiring.

Bozor / Tovar	Mavjud	Yangi
Mavjud	1. Bozorga chuqurroq kirish strategiyasi	3. Diversifikatsiya
Yangi	2. Tovarni rivojlantirish strategiyasi	4. Innovatsiya

Bozorga chuqurroq kirish – raqobatchilardan mijozlarni jalb qilish va takror sotib olishni oshirish, mavjud bozorda tovar taqsimotini kengaytirishni nazarda tutadi.
Tovarni rivojlantirish - mavjud bozorda mahsulot modifikatsiyalari, sifatni yaxshilash, servisni rivojlanishi, shuningdek savdo markasining rivojlanishidir.
Diversifikatsiya - turli xil foyda olish manbalarini yaratishdir.
Innovatsiya - yangi bozor uchun yangi mahsulotni yaratish, bo’sh bozor nishasini to’ldirish.
2-Topshiriq:
Quyidagi keltirilgan ma’lumotlar asosida “Asl Nafis” MCHJning tovar siyosatini ishlab chiqishda BKG strategik matritsasidan foydalang. Quyidagi savollarga javob bering.
1. Qaysi tovar ishlab chiqarishdan olib tashlanishi kerak?
2. Qaysi tovarni ishlab chiqarish uchun investorlik qilish kerak?
3. Investitsiyalarni jalb qilish uchun qaysi tovarning foydasidan foydalaniladi?

	Tovarlarning nomi	2016 yilda sotuv hajmining oshishi, ming dona	2017 yilda sotuv hajmining oshishi, ming dona	Sotuv hajmining o‘sish sur’ati, %	Umumiy sotuv hajmidagi ulushi, %
1	Sho‘rva vazasi	60	145
2	Piyola	590	750
3	Likopcha	260	460
4	Taqsimcha	115	80
5	Kosa	550	580
6	Choynak	470	710
7	Salatdon	65	155
8	Serviz	700	750
9	Sapol idishlar	90	200
10	Sharbat idishi	100	70
	Jami

3-Topshiriq:
Porterning strategik modeli quyidagi muqobil strategiyalarga asoslangan: harajatlar bo‘yicha ustunlik, bozorda mahsulot differensiatsiya va konsentratsiyasi. Ularning har biriga keng miqyosda berilgan tavsiflarni aniqlang.
1  ? – bu strategiya ishlab chiqarishning strategik konsepsiyasiga mos keladi. Ushbu strategiyani amalga oshirish minimal harajatlar va jozibador narxlar yaratish yo‘li bilan sotish hajmining o‘sishini ta’minlaydi.
2  ? - noyoblik, ishonchlik, sifat, innovatsion jihatlari, savdo markasi, dizayn yordami bilan bozorda tovar taklifini amalga oshirilishi.
3  ? – muayyan kompaniya qulay joyni band qilishda bozorni bir qismini yoki mahsulot tanlovi asosida ish ko‘radi. Tovar konsentratsiyasi yoki segmentga yo‘naltirilgan. Bozorda o‘xshash tovarlar o‘rtasida kuchli raqobat (B&B bozori bilan tavsiflanadi) mavjud.


4-Topshiriq:
“Artel” kompaniyasining maishiy elektr tovarlar ishlab chiqarish bo‘yicha faoliyat turlari portfeli besh turdagi biznes yo‘nalishni o‘z ichiga oladi. Quyidagi jadvalda “Artel” kompaniyasining sotish hajmi va raqobatchilar to‘g‘risida ma’lumotlar keltirilgan.