Samarqand iqtisodiyot va servis instituti marketing kafedrasi

3. Jamoatchilik fikrini yaratish. «Pablik rileyshnz» tadbirlari.

«Pablik rileyshnz» tushunchasi XIX asrning boshlarida AQShda paydo bo‘ldi. Bu atamaning muallifi Mustaqillik Deklaratsiyasining muallifi, AQShning uchinchi prezidenti Tomas Djefferson hisoblanadi. Bu so‘zlar bilan u jamoatchilik ishlaridan yaxshi xabardor, jamiyatga xizmat qilish fikri bilan yonib turuvchi, jamoatchilik fikrini mustaqil ravishda shakllantirishga qodir shaxslarni tavsiflagan. Keng ma’noda «Pablik rileyshnz» o‘nta asosiy yo‘nalishni qamrab oladi:

• 
  Jamoatchilik fikri.
  
• 
  Jamoatchilik munosabatlari.
  
• 
  Hukumat aloqalari.
  
• 
  Jamoatchilik hayoti.
  
• 
  Sanoat aloqalari.
  
• 
  Moliyaviy munosabatlar.
  
• 
  Xalqaro aloqalar.
  
• 
  Iste’molchilar bilan munosabatlar.
  
• 
  Tadqiqot va statistika.
  
• 
  Ommaviy axborot vositalari.
  

Pablik rileyshnz sanoat va tijoratda boshqaruv funksiyalaridan biridir. Sanoatda pablik rileyshnzning ikkita vazifasi mavjud. Birinchi vazifa uchta asosiy jamoatchilik guruhi – o‘z haridorlari, o‘z aksiyadorlari va o‘z xizmatchilari bilan aloqa o‘rnatishdan iborat. Muvaffaqiyatga erishish uchun ushbu guruhlar o‘rtasida hamkorlikni yo‘lga qo‘yish va o‘zaro tushunishni ta’minlash zarur. Ikkinchi vazifa esa jiddiy raqobatchilik sharoitlarida kompaniya tovar va xizmatlarini sotish bozorini kengaytirishda namoyon bo‘ladi.²⁸
Shu tariqa, pablik rileyshnzning maqsadi o‘zaro tushunishni ta’minlash hisoblanadi. E.Berneys ishlab chiqqan konsensus nazariyasiga asosan pablik rileyshnz ikkita funksiyani bajaradi:

• 
  jamoatchilikni axborot bilan ta’minlash;
  
• 
  jamoatchilikning ishonchiga ko‘maklashish, uning tasavvuriga ta’sir ko‘rsatish.
  

Pablik rileyshnz mutaxassislari amalda korxonalar ma’muriyati fikr va qarashlarining jamoatchilik fikri bilan birlashtirishga xizmat qiladi.