Samarqand iqtisodiyot va servis instituti marketing kafedrasi

8.1- amaliy mashg‘ulot. Global marketingda taqsimot siyosati mohiyati va xususiyati
Reja:
1. Global marketingda taqsimot siyosati mohiyati.
2. Xorijiy bozorlarda vositachilarni ishlash shartlari.


Nazorat va muhokama uchun savollar:
1. Global marketingda taqsimot siyosati mohiyati nimada?
2. Taqsimot kanallarining nech xil turi mavjud?
3. Global taqsimot kanalining strukturalarini tushuntiring.
4. Xorijiy bozorlarda vositachilarni ishlash shartlari nimalardan iborat?
5. Vositachilarni tanlashda nimalarga e’tibor beriladi?


Amaliy mashg‘ulot uchun toshpiriqlar


1-topshiriq.
Tovarni sotish bo‘yicha kutilayotgan hajmi yilning oylari bo‘yicha quyidagicha:

oy	Sotuv, birlik
1	1000
2	1300
3	1500
4	1600
5	1800
6	1900
7	2000
8	2100
9	2700
10	3200
11	4100
12	5300

Mahsulot birligi narxi 1-chorakda 2000 so‘m, 2-chorakda 2500 so‘m, 3-chorakda 2750 so‘m va to‘rtinchi chorakda 3400 so‘m bo‘lishi kutilmoqda. Mahsulotni sotish bo‘yicha yillik natija qanday bo‘ladi?

2-topshiriq
Navoiy shahridagi savdo kompaniyasi AQShdan tovuq okorochkasining katta partiyasini sotib oldi. Kontrakt bo‘yicha Amerika firmasi SIF Toshkent bazisida kelishilgan narxda tovarni yetkazib berish majburiyatini oldi. Kontrakt tuzilganidan keyin shu narsa aniqlandiki, tovar narxiga uni Toshkentdan Navoiygacha yetkazib berish bahosi kiritilishini hisobga olmagan ekan. Hisob-kitoblar Navoiydagi okokrochka agar ularni yetkazib berish (O‘zbekiston hududi bo‘ylab Toshkentdan Navoiygacha) bahosi har bir kilogrammi uchun 4–6 sent bo‘lgandagina raqobatchilarga qaraganda qulayroq narxlarda sotilishi mukinligini ko‘rsatdi. Temir yo‘li tariflari va ushbu yo‘nalishda avtomobilda yuk tashuvchilarning tarifi ishlovlari shuni ko‘rsatdiki, yetkazib berishning zarur narxi darajasiga erishishning iloji yo‘q. Ayni paytda Amerika kompaniyasi yetkazib berish bazisi saqlab qolinsa va kelishilgan kontrakt narxlari saqlab qolinsa, tovar partiyasini Toshkentga emas, Samarqandga yetkazib berishga rozilik bildirdi.
Shu vaziyatdan kelib chiqib, tovuq okokrochkalarini Navoiyga olib kelishning boshqa jo‘g‘rofiy yo‘llarini aniqlash va bu marshrutda turli transportt vositalaridan foydalanish talab qilinadi. Tovarni yetkazib berish qiymatini aniq belgilab olish uchun qanday transport tariflarini ishlab chiqish lozim?