Samarqand iqtisodiyot va servis instituti ekskursiya xizmatini tashkil qilish

T u m i amalga oshirishning tashkiliy va boshqaruv masalatari.
Bu jarayondan turistlar gidning malakasiga, xizmatlar, xarajatlar 
qay darajada ishonchni oqlaganiga baho beradilar. Marshrut jara­
yonida gid obyektlar haqida ilhomlanib, g'ururlanib hikoya qilishi 
kerak. Quruq yodlab olingan ilmiy matnni o‘qish ma’ruza qilayot- 
ganga o‘xshaydi. Gid o ‘zining ruhiy kechinmalaridan kelib chiqib, 
faktlami tushunarli tilda hikoya qilsagina ekskursantlarda qiziqish 
uyg‘onadi.
Turni tashkil etish kundalik brifing o‘tkazishni talab etadi, y a ’ni 
gid turistlar bilan guruhdagi vaziyatni, mahalliy aholi bilan o ‘zaro 
munosabatni, servis va taassurotlami muhokama qilishi, yuzaga 
kelgan muammoni aniqlab, birgalikda yechimini topishi kerak. 
Odatda ikki marotaba brifing o ‘tkaziladi:
-
ertalabki
, nonushtadan keyin, unda gid guruhni oldinda 
kutayotgan hodisalar, xavfsizlik choralari, yo‘ Idagi sanitar to ‘xtash 
joylari, marshrutda o ‘zini tutish qoidalari haqida qisqacha eslatib 
o ‘tadi;
-
kechki,
ovqatdan keyin, unda kunning natijalari umum- 
lashtiriladi, zaruriy holatlarda o ‘zgartirishlar kiritiladi, hudud 
to ‘g ‘risida qo‘shimcha m a’lumotlar beriladi(o‘lka tarixi, etno- 
grafiyasi, flora va faunasi).
Turistlar (ekskursantlar) bilan ishlaganda gid qat’iyatli bo‘lishi5 
kerak bo‘lganda rad javobini ham bera olishi lozim. U odamlarni 
bir jamoa bo‘lib ishlashga yo‘naltirishi, inuammo tug‘ilganda ular 
bilan alohida gaplashib olishi, nizo chiqarmasligi kerak.
60

---

Gid har doim guruhning barcha a’zolariga bir xil munosabatda 
bo‘lib, barchani suhbatga cborlashi, 
o ‘zini
ko‘rsata olgan noras- 
miy liderlar bilan hamkorlikda ishlashi maqsadlidir. Eng asosiysi 
turistlarni (ekskursantlar) milliy hunarmandchilik, an’analar va 
madaniyatni qo‘llab-quvvatlashga chorlashdir. Ular usta-hunar- 
mandlarimiz yasagan suvenirlarni bajonidil xarid qilishadi.