Samarqand iqtisodiyot va servis instituti bektemirov a., Omonov a. A., Xaydarov z. Sh., Niyozov z. D. Tijorat banklari aktiv va passivlarini

 
Bozor (рынок/market)
– sotuvchi bilan xaridor oʻrtasida mahsulotni 
ayirboshlash munosabati, masulotlar bilan oldi-sotdi munosabatlari, mahsulot
ishlab chiqarish, mahsulot ayirboshlash va pul muomalasi qonunlariga binoan 
amalga oshiriladi. Bozorda ikki jarayon amalga oshadi: biri-mahsulotlarni sotish, 
bunda mahsulot pulga almashadi. Ayirboshlash ixtiyoriy va erkin shakllangan 
narxlarda olib boriladi. Ayirboshlash obyektining moddiy shakl jihatidan olganda, 
isteʻmol mahsulotlari va xizmatlar, ishlab chiqarish vositalari, investitsiya, 
qimmatbaho qogʻozlar, ilmiy gʻoyalar, texnikaviy ishlanmalar va mehnat bozorlari 

---

279 
mavjud. Ayirboshlash miqyosiy jihatidan mahalliy, hududiy, milliy va jahon 
bozori, ichki va tashqi bozorlarga ajratiladi.
Budjet schyotlari (Бюджетные счета / Budgetary accounts)
– bu budjet 
kassasini ijro etish operatsiyasini bajarish, toʻlovlarning tushishi va xarajatlarni aks 
ettirish uchun ochiladigan schyotlar.
 
Budjetni rejalashtirish (Планирование бюджета / budget planning)
– 
bu davlatning moliya siyosati talablariga muvofiqlashtirilgan moliyaviy 
rejalashtirishning muhim tarkibiy qismini tashkil qilishdir.
 
Banknot (банкнота / bill)
– bank biletlari, markaziy emissiya banklari 
tomonidan chiqariladigan pul belgilari. Hozirgi kunda ular qogʻoz pullarning 
asosiy turi hisoblanadi. 
Bank aksiyadori (Акционер банка / A shareholder of the bank)
– bank 
aksiyalariga ega boʻlgan yuridik va jismoniy shaxs. 
Bank akkreditivi (Банковские аккредитивы / Bank letters of credit)
–
bankninig mijozlar topshirigʻiga koʻra uning hisobidan topshiriqnomada 
koʻrsatilgan shartlarda va summa doirasida jismoniy va huquqiy shaxslarga 
toʻlovlar oʻtkazish majburiyati.