Samarqand davlat universiteti tarmoq texnologiyalari

murojaat qilish 
usullari 
lozim. 
Vaqt bo’yicha ajratishga asoslangan murojaat qilish usullarining bir 
necha guruhlari mavjuddir: 

• markazlashtirilgan va markazlashtirilmagan; 

• determinirlangan va tasodifiy. 

Markazlashtirilgan murojaat qilish 
tarmoqni boshqarish 
markazidan, masalan, serverdan boshqariladi. 

Markazlashtirilmagan murojaat qilish 
tarmoqning barcha ishchi 
stanciyalari tomonidan bajarishga qabul qilingan bayonnomalar asosida, markaz 
tomonidan biror-bir boshqaruvchi ta’sirlarsiz ishlaydi. 

Determinirlangan murojaat qilish 
monokanalning eng to’liq 
ishlatilishini ta’minlaydi va har bir ishchi stanciyaga aniq bir vaqt ichida 
monokanalga murojaat qilishga kafolat beradigan bayonnomalar bilan tasvirlab 
chiqiladi. 

Tasodifiy murojaat qilishda 
stanciyalarning monokanalga 
murojaat qilishi istalgan vaqtda bajarilishi mumkin, lekin har bir shunday murojaat 
qilishda ma’lumotlarni samarali uzatishni amalga oshirish imkoniyatiga kafolat 
yo’qdir. 

---

73 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Zamonaviy modemlarda modulyatsiyaning uchta turi ishlatiladi: 
 
Chastotali modulyatsiya
Chastotali modulyatsiyada
 
modulyatsiya qilinadigan signalning (uzatila-
yotgan ma’lumotlarning) joriy qiymatlariga mos ravishda fizik signalning (odatda 
sinusoidali) chastotasi o`zgaradi, bunda uning amplitudasi o`zgarmaydi. Eng sodda 
holda ma’lumotlar bitining 1 va 0 qiymatlariga, ma’lumotlarni uzatishning birinchi 
bayonnomalari V.21 da qabul qilingani kabi, chastotaning ikkita qiymati mos ke-
ladi, masalan, 980 Gs va 1180 Gs. Chastotali modulyatsiya holaqitlarga juda 
turg`undir, uzatishda signalning faqat amplitudasi buziladi.