Samarqand davlat universiteti tabiiy fanlar fakulteti

Ko’payishi  va  rivojlanishi.  Bulutsimonlar  jinssiz  va  jinsiy  usulda 
ko’payadi.  Jinssiz  ko’payish  kurtaklanish  bilan  amalga  oshadi.  Kurtaklanish 
tashqi  va  ichki  bo’ladi.  Tashqi  kurtaklanishda  gavdaning  sirtida  ikki  qavat  va 
paragastral bo’shliqqa ega bo’lgan kichik shish (kurtak) hosil bo’ladi. U o’sib, 
oskulum hosil qiladi va ko’p hollarda ona tanadan ajralmay shu joyning o’zida 
yashab  qolaveradi.  Bunday  kurtaklanish  koloniya  hosil  bo’lishiga  olib  keladi. 
Ba’zi  hollarda  yakka  yashovchi  turlarida  hosil  bo’lgan  yosh  individ  ona 
tanasidan  ajralib  mustaqil  hayot  kechiradi.  Ichki  kurtaklanish  chuchuk  suv 
badyagasi  va  ayrim  dengiz  bulutsimonlarida  uchraydi.  Bunday  kurtaklanish 
aksariyat  kuz  fasli  kelishi  bilan  boshlanadi.  Bunda  mezogleyadagi  arxeositlar 
(amyobasitlar) to’planib umumiy po’stga o’raladi va gemmulaga aylanadi. Ona 
bulut tanasi yemiriladi. Gemmulalar suv tubiga cho’kib, qishlaydi. Erta bahorda 
esa gemmula po’sti yorilib, arxeositlardan yangi yosh badyagalar hosil bo’ladi. 
Shuni  aytish  kerakki  chuchuk  suv  badyagasi  yoz  oylarida  oddiy  tashqi 
kurtaklanish va jinsiy usulda ko’payadi.