Samarqand davlat universiteti tabiiy fanlar fakulteti

 
Qorinoyoqlilarning ekologiyasi va ahamiyati 
      Oldjabralilarning  ko’pchiligi  va  orqajabralilarning  barchasi  dengiz 
hayvonlaridir. Ayrim oldjabralilar chuchuk suvda va hatto quriqlikda yashashga 
moslashgan.  Dengiz  qorinoyoqlilari  suvning  turli  chuqurligida  yashaydi. 
O’pkalilar esa shimoliy kengliklarda qishning qattiq sovuq oylarini qishki uyqu 
bilan  o’tkazadi.  Janubda  yashovchi  turlari  ham  qishki  sovuqda  uyquga 
ketishadi.  Buning  uchun  shilliq  qurt  chig’anoq  ichiga  kirib,  ochiq  tomonini 
epifragma pardasi (pardani hosil qiluvchi suyuqlik tarkibida ohak moddasi ko’p 
bo’ladi) bilan bekitadi.  
      Qorinoyoqlilar sinfi tarkibidagi parazit turlar faqat oldjabra-lilar kenja sinfi 
orasida  bo’ladi.  Ular  ninaterililar  terisida  parazit-lik  qiladi.  Ushbu 
mollyuskalarda  parazitlik  bilan  hayot  kechirish,  ularning  ayrim  organ  va 
xususiyatlarini  o’zgarishiga  yoki  yo’qolishiga  olib  kelgan.  Masalan, 
chig’anoqning  reduksiyasi,  shuningdek  ovqat  hazm  qilish,  qon  aylanish  va 
boshqa ayrim sistemalarning ham qisqarishi kuzatiladi.  
     Qorinoyoqlilar  ma’lum  darajada  amaliy  ahamiyatga  ega  bo’lgan 
hayvonlardir.  Sinfning  ayrim  turlari,  jumladan  tok  shilliq  qurti  ba’zi  Yevropa 
davlatlari  aholisi  tomonidan  istemol  qilinadi.  Shuning  uchun  ushbu  tur  ba’zi 
xo’jaliklarda  maxsus  ko’paytiriladi.  Istemol  qilinuvchi  qorinoyoqlilarga  yana 
karnaysimon  mollyuska  (Buccinum  undatum),  qirg’oq  shillig’i  (Lettorina) 
ham  kiradi.  Qorinoyoqlilardan