Samarqand davlat universiteti sh. Q. Yuldashev, D. Q. Usmanova, L. N. Xalikova

SOA (service oriented architecture) 
- Standart interfeyslarga ega 
xizmatlardan (xizmatlardan) foydalanishni ta'minlaydigan yirik dasturiy 
ta'minotni yaratish arxitekturasi. Dastur tarkibiy qismlari turli xil tarmoq 
tugunlari bo'yicha taqsimlanishi mumkin. Ushbu dasturlarga IBM 
WebSphere, SAP Netweaver kiradi. 
SOAP (Simple Object Access Protocol)
-veb-xizmat interfeyslari 
uchun aloqani ta'minlovchi protokol 
SET (Secure Electronic Transaction)
- onlayn operatsiyalarni 
ta'minlash uchun standart va litsenziyasiz spetsifikatsiya. Оchiq SET 
tarmog'i orqali plastik kartochkalardan foydalangan holda xavfsiz 
to'lovlarni ta'minlash uchun Visa va MasterCard to'lov tizimlari 
tomonidan ishlab chiqilgan texnologiya - tarmoqdagi operatsiya bo'lib, 

---

5 
unda xaridor va sotuvchi bitim tuzishda bir-birlarini noyob tarzda 
topishadi. 
SMS (Short Messaging Service) 
– mobil telefon yordamida qisqa 
matnli xabarlarni qabul qilish va yuborish imkonini beradigan GSM 
standartining bir qismi 
SSL (Secure Socket layer (protocol))-
Internet orqali himoyalangan 
aloqani urnatish uchun protokol. TCP / IP protokoli asosida ishlaydi. 
Ishni boshlashdan oldin ishtirokchilar ochiq kalitlar bilan almashadilar. 
Bu kelajakda shifrlangan xabarlarni almashish imkonini beradi. 
UDDI (Universal Description, Discovery and Integration)
- veb-
xizmat interfeyslarini saqlash va ularga kirish uchun saqlash va 
ro'yxatga olish xizmatlarini ko'rsatadigan mexanizm. 
UDRP (Uniform Domain Name Dispute Resolution)-
domen nomlari 
egalari va savdo markasi (xizmat ko'rsatish belgisi) egalari o'rtasidagi 
nizolarni hal qilish uchun tartibga solishda meyoriy asos. 
UMPC (Ultra Mobile PC) 
- shaxsiy organayzer. Ko'pgina modellar 
klaviatura bilan, ba'zilari esa sensorli ekran bilan jihozlangan. Ba'zi 
qurilmalar Internetga to'g'ridan-to'g'ri kirish imkoniga ega, boshqalari 
qo'shimcha modem talab qiladi.