Samarqand davlat universiteti I. X. Nasimov, I. Patterson, K. M. Ibodov hozirgi zamon raqobat

8.3.1-jadval 
Zamonaviy sharoitlarda raqobat ustunligi strategiyalarining o’zgarib 
borishi
Oxirgi o’n yillikdagi raqobat ustunligi 
strategiyalari 
Zamonaviy sharoitlarda raqobat 
ustunligi strategiyalari 
Tarmoqdagi 
mustahkam 
raqobat 
pozisiyasiga ega bo‘lish va uni saqlab 
qolish 
Korxonaning 
mukammal 
raqobat 
pozisiyasini shakllantirish
Barcha faoliyat turlarini taqqoslama 
tahlil 
qilish 
va 
ishlab 
chiqarish 
faoliyatini tashkil qilishning ilg‘or natija 
va usullariga erishish 
Faoliyat 
turlarini 
strategiyaga 
moslashtirish 
Samaradorlikni 
oshirish 
maqsadida 
boshqa firmalar bilan shartnomalar 
tuzish va hamkorlik qilish 
Raqiblarga 
nisbatan 
kelishuv 
va 
tanlovga asoslangan qarorlar qabul 
qilish 
Raqobat ustunligi ayrim resurs va 
bilimlarga asoslangan muvaffaqiyatning 
asosiy omillaridan iborat 
Raqobat ustunligi faoliyat turlarining 
mukammal to‘plamidan iborat 
Bozordagi o‘zgarish va raqobatga tezda 
javob qaytarish 
Faoliyatning barcha sohalari barqaror 
tizimga asoslangan 
Bugungi iqtisodiy vaziyatni chuqur tahlil qilish asosida raqobat kurashi 
tovar, texnologiya, u yoki bu mahsulotni ishlab chiqaruvchi mamlakatlar o‘rtasida 
emas, balki aniq ishlab chiqaruvchilar o‘rtasida ruy berayotganligini kuzatishimiz 
mumkin.
Raqobat ustunligi strategiyasi

 korxonaning uzoq muddatli davr mobaynida 
tashqi muhit omillari ta’siriga muvofiq holda barqaror rivojlanish suratlarini 
saqlab qolishi, cheklangan resurslar va yuqori tadbirkorlik riski sharoitida 
raqiblarga nisbatan samarali faoliyat olib borishiga qaratilgan kompleks tadbirlar 
majmuidir. 
Raqobat strategiyasi korxonalarning raqobat pozisiyasini saqlab qolish va 
uni kuchaytirishga xizmat qilishi lozim. Rejalashtirilayotgan tadbirlar bir 
tomondan raqiblarni ogohlantirish va raqiblar hatti-harakatini aniq ifodalashga, 
ikkinchi tomondan esa raqiblarning faoliyatni cheklashga qaratilgan harakatlarini 
eng kam darajada saqlab turishga erishishni ta‘minlaydi. 
Raqobat strategiyasini ishlab chiqishda raqobat strategiyalari matrisasini 
tuzish ushbu vazifalarni samarali yechishga yordam beradi. Raqobat strategiyalari 

---

144 
matrisasi raqiblarga ta‘sir ko‘rsatish usullari va korxonalarning strategik 
harakatlarini yaxlit holda tasvirlashga yordam beradi. Satr va ustunlar 
kesishuvchida korxonalarning u yoki bu raqobat strategiyasini ifodalaydi.