Samarqand davlat universiteti biologiya fakulteti botanika kafedrasi

2-ish. Ildiz zonalari. 
Ishning  borishi:  Qinning  ichida  bo‘linish  zonasini  tashkil  etuvchi  apikal  meristema 
joylashadi.  U  ko‘ndalang  qator  bo‘lib  joylashadigan  meristemaning  izodiametrik  hujayralari 
ko‘rinishida  bo’ladi.  Meristema  hujayralari  ikki  yo‘nalishda  ildiz  tomonga  va  qin  tomonga 
yo‘nalgan  bo’ladi.  O‘sish  zonasida  hujayralar  bo‘linishdan  to‘xtagach,  kuchli  ravishda 
cho‘ziladi, vakuolaga boyiydi, shu uchun ildiz uchi hujayralari erkin tus oladi. O‘sish zonasidan 
keyin  shimuvchi  zona  (doimiy  to‘qimalarning  differensiatsil  zonasi)  joylashadi.  Uning  ustki 
qismi  rizoderma  (so‘ruvchi  to‘qima)  bilan  qoplangan  bo‘lib,  yupqa  devorli  bir  qavat 
hujayralardan tuzilgan va tuproq qismlariga zich  yopishib  turadi.  Shimuvchi  qatlam  hujayralari 
o‘simtalar – ildiz tukchalarni hosil qiladi, har bir ildiz tukchasi – uzunligi 2-3 mm bo‘lgan tirik, 
cho‘zinchoq hujayradir. 

---

 
192 
O‘sish  zonasi  o‘tkazuvchi  qism  bilan  tutashadi.  Bu  yerda  yon  ildizlarni  ko‘rish  mumkin 
(19 - rasm).