Samarqand davlat tibbiyot instituti

Rezus-omilni aniqlash usullari
. 
Rezus-mansublikni aniqlashning 
barcha usullari klinikada qo‘llaniladigan quyidagi turlarga bo’linadi: 
maxsus laboratoriya ta’minoti talab qilmaydigan kasalxona sharoiti, 
jarrohlik bo’limi, davolanish bo’limida bemor o’rindig’i yonida va 
boshqalar, shuningdek, laboratoriya usuli bilan. 
Klinikada Rh-mansublikni aniqlash usullari.
 
Ekspress-usul deb 
nomlanuvchi ikki usuldan foydalaniladi: 

Probirkani qizdirmasdan, standart-universal reagentlardan 
foydalangan holda o’tkaziladigan ekspress-usul; 

qizdirmasdan, tekis yuzada o’tkaziladigan ekspress-usul. 
 
5-Rasm. 
Rezus – omil uchun jadval.
 
 
6-Rasm. 
Qonda rezus mansublikni aniqlash
 

---

K.M. Abdiyev, U.D. Dadajanov, A.G. Madasheva
67 
a)
 
Rh-omilni probirkada, qizdirmasdan, standart-universal 
reagentlar yordamida aniqlashni ekspress-usuli. 
Tekshirishdan oldin yangi, barmoqdan (venadan) olingan va 
quyulib qolmagan qondan yoki tegishli tartibda saqlangan qon 
namunasidan, shuningdek qon quyqalanib, zardobi olinganidan keyingi 
probirkadagi eritrositlardan foydalanish mumkin. 
Reaksiyani o’tkazish usuli.
Tekshirish har biri hajmi 10 ml dan kam 
bo‘lmagan probirkani sentrifuga o’tkazish yordamida amalga oshiriladi. 
Probirka tubiga AB(IV) guruh antirezus omilini namoyon qiluvchi va 
33%li poliglyukin eritmasidan iborat bir tomchi standart universal reagent 
tomiziladi. So‘ngra unga bir tomchi tekshiriladigan qondan (yoki 
eritrositlar) qo‘shiladi. Probirkani doirasimon harakat bilan aylantirib, 
probirka ichidagi modda uning tubi devorlariga shunday yopishtiriladiki, 
ular devorlar sirti bo‘ylab yopishib qolishi kerak. Bu agglyutinatsiyani 
tezlashtirib, ining ko‘rinishini yirik bargsimon qilib beradi. Probirka 
devorlarida agglyutinatsiya qoidasi tariqasida bir minut davomida yuzaga 
keladi, lekin barqaror 
“antigen – antitanacha”
yig‘indisi va aniq 
agglyutinatsiyaning yuzaga kelishi uchun jarayonni kamida 3 minut 
davomida 
kuzatish 
lozim. 
So‘ngra eritrositlarning nospetsifik 
agregatsiyasini istisno qilish uchun probirkaga 2-3 ml fiziologik eritma 
qo'shib, probirkani bir-ikki marta teskari qilish yoli bilan (silkitish 
mumkin emas!) aralashtiriladi.