Samarqand davlat tibbiyot instituti

a) Zaruriy texnik ta’minot vositalari: 

ikki xil seriyali О (I), A (II), В (III) va AB (IV) guruhlaridagi 
standart izogemagglutinlanuvchi qon zardoblari. Qon guruhini aniqlashga 
mo’ljallangan zaruriy zardoblar maxsus serologik laboratoriyalarda donor 
qonidan tayyorlanadi. Zardobni muzlatgichda 4-8°C haroratda saqlash 
lozim. Zardobning yaroqlilik muddati uning yorlig’ida ko‘rsatilgan 
bo‘ladi. Zardobning titri (u ham yorlig’ida ko‘rsatilgan bo’ladi) 1:32 
ko‘rsatkichidan kam bo’lmasligi (B (III) guruhidagi qon zardobi uchun -
1:16/32 dan kam bo‘lmasligi) lozim. Zardob titri deganda uning 
agglutinatsiya kelib chiqadigan darajagacha maksimal miqdordagi 
aralashtirilishi tushuniladi. Zardob tiniq rangli, yiringlash alomatlarisiz 

---

K.M. Abdiyev, U.D. Dadajanov, A.G. Madasheva
55 
bo’lishi lozim. Qulaylik uchun turli guruhlarga kiruvchi qon standart 
gemagglutinlanuvchi zardoblar muayyan ranglarga bo'yaladi: O (I)-
rangsiz (kulrang), A(II)-ko‘k, B (III)-qizil va AB(IV) - och sariq rang. 
Shuni ta’kidlash joizki, keltirilgan ranglar bir guruhga kiruvchi (qon, 
eritrosit massasi, plazma va boshqalar) zardoblar solinadigan idishlardagi 
barcha yorliqlar rangiga ham mos bo‘ladi:
 

O(I), A(II), B(III) va AB(IV) belgilari bilan belgilangan oq 
chinni yoki sirli likopchalar yoki boshqa har qanday yuzasi yuviladigan 
plastinkalar;
 

natriy xloridning izotonik eritmasi;
 

ignalar, pipetkalar, shisha tayoqchalar (buyum oynalari).
 
b) Reaksiyani o’tkazish texnikasi.
Tegishli qon guruhi belgisi 
qo‘yilgan likopchaga (plastinka) 0,1 ml miqdorda (diametri 1 sm ga yaqin 
bir katta tomchi) I, II, III guruhdagi standart izogemagglutinlanuvchi qon 
zardobi tomizib chiqiladi. Xato kelib chiqishining oldini olish maqsadida 
har bir guruhni ikki seriyali zardoblaridan tomiziladi, chunki seriyalardan 
biri past darajali faollikka ega bo'lishi va aniq agglyutinatsiya bermasligi 
mumkin.