Samarqand davlat tibbiyot instituti

O(I) 
va 
B(III) 
guruhdagi standart zardobiardagi 
aggiutinatsiya kechroq (3-4 minutlarda) boshlanadi. “A” antigenning 
guruhdoshini aniq belgilash uchun 
Dolichos bilforis
deb ataladigan 
o'simlik urugidan tayyorlanadigan anti-A
1
reaktiv bilan qo'shimcha 
reaksiyani o’tkazib ko‘rish (serologik laboratoriyada amalga oshiriladi) 
lozim. Unda faqat anti-A
1
antitanachalari mavjud bo‘ladi. 
Standart 
izogemagglyutinlanuvchi 
zardoblar 
va 
standart 
eritrositlar (kesishma usul) yordamida qon guruhini aniqlash. 
Ushbu usuldan ko‘pincha serologik laboratoriyalarda foydalaniladi. 
Usulning mohiyati shundaki, bunda standart izogemagglutinlanuvchi 
zardob yordamida tekshirilayotgan qonda antigen A yoki В ning, 
shuningdek standart eritrositlar yordamida α va β antitanachalarining 
mavjud yoki mavjud emasligini tasdiqlash lozim. Bu qonning to‘liq 
serologik xarakteristikasini beradi. 
Standart eritrositlar yordamida reaksiyalar quyidagicha amalga 
oshiriladi. 
a)
 
Zaruriy texnik vositalar. 

Standart eritrositlar bilan reaksiyani amalga oshirish uchun 
zaruriy texnik vositalar shunisi bilan farqlanadiki, unda agglyutinatsiya 
reaksiyasi uchun uch xil guruhdagi qon guruhlari lozim: O(I), A(II) va B 
(III). 

Standart eritrositlar oldindan qon guruhi ma’lum donorlar 
qonidan tayyorlanadi va 4-8°C haroratda saqlanadi. Yaroqlilik muddati - 
2-3 kun. 
b)
 
Reaksiyani o’tkazish texnikasi. 
1.
Tekshirish uchun qon vena qon tomiridan olinib quruq 
probirkaga solinadi, zardob va eritrositlarga ajratish uchun sentrifuga 
yordamida ishlov beriladi yoki tinch holatda 20-30 minutga qoldiriladi. 

---

K.M. Abdiyev, U.D. Dadajanov, A.G. Madasheva
59 
2.
Belgilar qo‘yilgan likopchaga 6 katakchaga pipetka bilan har 
biriga probirkadagi tekshirilayotgan qon zardobidan bir tomchidan (0,1 
ml) tomiziladi, ularning oldida esa bir kichik tomchidan (0,01 ml) qon 
guruhi O(I), A(II) va B(III) standart eritrositlar (ikki seriyadan) 
tomiziladi. 
3.
Keyingi tadbirlar xuddi standart izogemagglutinlanuvchi 
zardoblar yordamida o’tkaziladigan tekshirishdagidek o’tkaziladi: 
tegishli tomchilar shisha tayoqchalar bilan aralashtiriladi, tekshiruv olib 
borilayotgan likopcha 5 minut davomida biroz chayqatilib kuzatiladi, 
agglutinatsiya yuz bergan tomchilarga natriy xloridining izotonik eritmasi 
tomiziladi, so‘ngra natija baholanadi. 
Standart zardoblar bilan reaksiya yuqoridagi kabi standart 
eritrositlar vositasidagi reaksiya bilan parallel ravishda o’tkaziladi.