|
27
Hojiev A. Tilshunoslik terminlarining izohli lug‘ati. T.: 2015. P 65-66.
33
I Bob boʻyicha xulosa
Ispan tilining oʻrganish hozirda ancha ommalashmoqda va natijasi ham yuqori
koʻrsatkichni ham koʻrsatmoqda. Ruhiy holatni ifodalovchi soʻzlar ham, grammatik
qurilishlarga ega boʻlgan soʻzlar ham, limit soʻzlar ham barchasi bir tilning tarkibiy
qismiga kirishini bilamizki bunday jarayonlar tilning Alloh tomonidan in’om
etilgani va hech qanday inson oʻzicha yangicha til kashf etolmasligini tan olish
kerak. Siyosiy jarayonlarda foydalanadigan soʻzlar va ilmiy-publitistik soʻzlar
hammasi tilning bosqichlari hisoblanadi.
Bunda til tarkibidagi soʻzlar huddi zinadek bosqichma-bosqich koʻtarila
boshlaydi. Ispan tilini oʻrganar ekanmiz, bunday sharoitda har qancha til oʻrganish
uchun ham vaqtning yoki qoʻllanmalarning yetarliligi faqatgina insonning oʻzida
qobiliyat, chidamlilik, kuchli iroda boʻlishi bilan birga qiziqish hizlari boʻlishi kerak.
Bir paytlar til oʻrganish jarayonlarini boshlash vaqtimda, mening ustozim
shunday degan edi: “til oʻrganish huddi insondan biror-bir devorni qulatish kabi
kuch talab qiladiki,uni qulatish oʻzinga bogʻliq, chunki uni kimdir oʻz iroda va
bilimga chanqoqligi bilan tezroq amalga oshirsa yana kimdir uni erinchoqligi va
sustligi bilan amalga oshiradi yoki umuman uddasidan ham chiqolmasligi mumkin”
– deya bizga aytib oʻtgandi, bu bilan nima demoqchimanki, til oʻrganishning oʻziga
yarasha mashaqqatlari va vazifalari ham mavjud, ozgina suhbat lugʻat bilib emas
oʻsha tildagi chuqur ilmiy soʻzlaridan tortib toki bogʻlovchilar va ularning
fraeologik birliklarini ham oʻrganish bu yangi tilning xurmat qilish bilan birga uning
chuqur tarkiblarini ochish ham demakdir.
Xulosa oʻrnida aytmoqchimanki, barcha til vakllari ham shuni ta’kidlashadiki,
insoniyat barcha davrlardan oʻtib, kuchga toʻlib va yanada rivojlanib boraveradi, shu
bilan birga biz bilan har doim hamnafas, doim birga qoʻllaniladigan oʻzimizning
tilimiz ham shunday davom etaveradi, rivojlanib boraveradi faqat ular orasida lahja
va shevalargina saqlanib qolib tilning betakror koʻrinishiga oʻz hissasini qoʻshib
boraveradi. Har bir xalqning madaniyati, badiiy obrazlari ham shu vosita orqali
yuzaga chiqadi, davlat milliy koʻrinishidan tortib barcha aloqalarda tilning oʻrni
34
beqiyosdiir. Tilning eng kuchli tasviriy ifodasi va ilmiy soʻzlarning fonetik jihatdan
portlab chiqadigan soʻzlarini bunga misol qilish mumkin.
Fikrim so’ngida aytishim mumkinki, zamonning oʻzi zamonaviy
mutaxassislarni tayinlaydi lisoniy boʻlmagan har qanday ixtisoslikning alista xorijiy
til. "Chet tillarning kamida bittasini oʻz darajasida bilish ijtimoiy va professional
muloqot emas, qobiliyat maxsus lugʻat va professional terminologiyani
oʻzgartirish». Standart talablari zamonaviy deb hisoblanadi mutaxassis nafaqat
yozilganlarni tushunishi kerak nutq, shuningdek yozish va gapirish, shuningdek,
samarali ishlashga qodir nazarda tutadigan chet tilidagi aloqada harakat qilish
darajasi ancha yuqori (hozirgi bilan taqqoslaganda) til, nutq va tildan tashqari
tayyorgarli
28
k.
Ijtimoiy muammolarni zamonaviy oʻrganish bilish umumiy madaniy
ahamiyatga ega, umumiy kasbiy va tor kasbiy vakolatlar. Chet tillarni bilish
muhimligiga qaramay, talabalari bunga egalik qilishadi yetarli emas. Bundan
tashqari, ularning sa'y-harakatlari darajasi chet tilini oʻzlashtirish talablarga javob
bermaydi ibodatxonalar. Akademik terminologiyadan foydalanib, biz formulani
tuzamiz talabalar motivatsiyasining past darajasi sifatida ushbu ishning muammosi
magistrantlar chet tilini oʻrganish uchun .. Oʻzlashtirish jarayoni sinfning sun'iy
sharoitida chet tilida assimilyatsiya bir qator xususiyatlarga va qiyinchiliklarga ega.
Teng boʻlmagan javob talabalarni oʻquv faoliyatiga olib borish shu bilan bogʻliq
oʻqitish ular uchun boshqacha "shaxsiy ma'no" ga ega. Har holda, talabalar ma'lum
narsalar asosida oʻrganishga da'vat etiladi ahamiyati jihatidan farq qiluvchi boshqa
motivlar yoki motivlar tizimi. Talabalar faoliyatining etarli darajadagi muammosi
shu tadqiqot ob'ekti - motivlarni aniqlash uchun asosdir magistrlar muhandislarining
chet tilini oʻzlashtirish.
Chet elni oʻrganishga toʻsqinlik qiladigan qiyinchiliklar roʻyxatida
institutlararo baza kafedrasi magistrantlari tomonidan til "Amaliy naya fizikasi va
kosmik texnologiyalari "Sibir Federal universitet, birinchi oʻrinlarda motivatsiya
muammosi.
28
Aguila G. Los diccionarios electronicos del español. Madrid: Arco/Libros. 2009.P45-49
35
Hamma talabalar nima uchun chet tilini oʻrganish kerakligini bilishmaydi.
Oʻquv dasturi motivatsion blokni oʻz ichiga olmaydi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
