Самарқанд давлат архитектура қурилиш

Sotuvchi o’rtasidagi raqobat 
Qulay bozor mavqeini va 
raqobat ustunligiga ega bo’lishga 
Intilish natijasida paydo 
bo’ladigan raqobat ko’chlari 
Boshqa tarmoqdagi 
kompaniyalarning 
o’rinbosar tovarlarni 
taklif etishi 
Xari-
dorlar 
Asosiy 
xom-ashyo 
material-
larini 
ta’minot-
chilari 
таъминот
чилари 
Bozorga kirish mumkin 
bo’lgan potensial 
raqobatchilar 
Boshqa tarmoqdagi kompaniyalarning 
o’z tovarlariga iste’molchi izlashi 
natijasida raqobat bosimining oshishi 
Yangi raqobatchilar paydo bo’lish 
xavfi natijasida paydo bo’ladigan 
raqobat bosimi 
Bozor 
hukumronligiga 
intilish va 
boshqa ta’sir 
vositalari 
yaratadigan 
raqobat bosimi 
Bozor 
hukumronligiga 
intilish va 
boshqa ta’sir 
vositalari 
yaratadigan 
raqobat bosimi 
Rasm 3.3. Besh raqobat kuchlari modeli: asosiy analitik 
uskuna
 

---

79 
Tahlil etiladigan tarmoqdan qat’iy nazar kompaniya raqobatiga ta’sir 
etuvchi umumiy omillar mavjud. 
1.
 
Raqobatchilar 
soni 
oshib, ularning imkoniyatlari 
tenglashib borgan sari raqobat 
keskinlashadi. 
2.
 
Raqobatchilar mahsulo-
tiga talab asta-sekinlik bilan oshib borgan sari raqobat keskinlashadi. 
3.
 
Tovarlar tannarxini pasaytirish orqali narxlarni pasaytirishga 
intilish raqobatni keskinlashtiradi. 
4.
 
Iste’molchilar o’z ehtiyojlarini qondirishda bir ta’minotchi 
tovaridan 
ikkinchisiga 
o’tish xarajatlari past bo’lsa, raqobat 
keskinlashadi.