Самарқанд давлат архитектура қурилиш

Strategik alyanslar kompaniyani 
mustaqilligini 
saqlagan 
holda, 
global raqobatda o’z mavqyeini 
mustahkamlashga yordam beradi. 
 

---

189 
biriga mos kelmay o’zaro nizo paydo bo’lishi ham mumkin. Ushbu holni 
bartaraf etish uchun ko’p sonli xodimlar kompaniyalararo ko’p vaqtni 
talab qiladigan majlislarda qatnashishiga to’g’ri keladi. Odatda 
xodimlarning fe’li, madaniyati, ishonchi va axborot almashishi 
yo’nalishida jiddiy qarama-qarshiliklar mavjud bo’ladi. 
Kompaniyalar quyidagi besh omilga e’tiborni qaratishi lozim: 
1.
Kompaniyaga mos keladigan hamkorni tanlash, axborot 
almashish kanallarini yaratish, tezkor foydani kutmaslik. 
2.
Kompaniya tovarlar nomenklaturasiga nisbatan raqobatchini 
emas, uni to’ldiradigan hamkorni tanlash. 
3.
Hamkorning texnologiyasini va ishlab chiqarish usullarini jiddiy 
o’rganish va yaxshi tomonlarini qabul qilish. 
4.
Tijorat axborotlaridan ehtiyotkorlik bilan foydalanish, zaruriyat 
tug’ilsa, axborotni hamkorlardan ham yashirish. 
5.
Alyanslarni vaqtinchalik tashkilot deb qarash (5-10 yil) vaziyat 
taqozo etsa, hamkorlikni davom ettirish. 
6.5.5. Strategik niyatlar, foyda «qo’riqxonalari» va almashlab 
moliyalash. 
Xalqaro bozordagi raqobatchilar nafaqat joriy strategiyalar 
bo’yicha, balki uzoq muddatli maqsadlar va niyatlar bo’yicha ham 
farqlanadi. Ushbu mezonlar bo’yicha to’rt toifadagi kompaniyalarni 
ajratish mumkin: 

Kompaniyaning strategik niyati bo’yicha global ustun bo’lish 
yoki bozorning jahonshumul yetakchilaridan bo’lish, bunday 
firmalar global strategiyaning biron shaklidan foydalanadilar. 

O’z mamlakati bozorida himoyalangan ustun kompaniya. U o’z 
mahsulotini bir qismini chet mamlakatda (20% gacha) sotishi 
mumkin. 

Jahon bo’yicha tovar sotilishini kengaytirishni xohlovchi 
kompaniya. Uning asosiy strategik yo’nalishini qabul qiladigan 
mamlakat reaksiyasi qanday bœladi? Bunday kompaniyalar ko’p 
millatli strategiyani qo’llaydilar va foyda ulushini ko’p qismini 
xorij filiallaridan oladilar. 

---

190 

O’z mamlakatidan tashqarida kuchli bozor mavqeini yaratishni 
strategik niyat sifatida qaramaydigan sof milliy kompaniyalar.