Самарқанд давлат архитектура қурилиш

6.5. Xalqaro bozorlardagi raqobatli strategiyalar. 
Kompaniyalar xalqaro bozorga chiqishga harakat qilishining 
quyidagi uchta sababi mavjud: 1) yangi bozorlarni egallash; 2) raqobatli 
xarajatlarni 
pasaytirish; 
3) 
xorijiy mamlakatlarning xom-
ashyo 
manbalaridan 
foydalanish 
imkoniga 
ega 
bo’lish. 
Xalqaro 
strategiyani 
yaratishda xaridorlar xulqiga va ularning an’analariga, taqsimot 
kanallariga, raqobat kuchlariga alohida e’tiborni qaratish lozim. 
Xalqaro bozorlarni quyidagi to’rt omil tavsiflaydi: 1) xarajatlarning har 
xilligi; 2) valyuta kursining o’zgarib turishi; 3) xorijiy mamlakatlarning 
savdo siyosati va xalqaro raqobat tabiati. 
Xorijiy mamlakatlarda xarajatlarning o’zgarib turishi. 
Mehnatga 
haq to’lash, mehnat unumdorligi, energiya narxi, qonunchilikdagi farqlar 
va boshqa shu kabilar xarajatlardagi farqlarni keltirib chiqaradi. Past 
xarajatlar imkoniga ega mamlakatlar asosiy ishlab chiqarish maydoniga 
aylanadi. Mahsulotlar eksport kilinadi. Xitoy, Tayvan, Janubiy Koreya, 
Braziliya, Meksika va boshqalar shular jumlasidandir. 
Yana bir muhim omil bu ishlab chiqarish ulushi bo’lib, u bozor 
ulushidan va savdo markasi ulushidan farq qiladi. Masalan: AQSh 
bozorida sotiladigan videomagnitafonlarning 40% dan kamrog’i 
Yaponiyaning turli savdo markalari ostida sotiladi, lekin 100% mahsulot 
Yaponiyada 
ishlab 
chiqariladi 
sotuvchilar 
videomagnitofonlarni 
Yaponiya kompaniyalaridan oladilar. Ishlab chiqarish ulushi muhim 
Xalqaro bozorlarda faoliyat ko’rsatish 
strategiyasini 
yaratish 
faqat 
milliy 
bozorlarda 
faoliyat 
ko’rsatishga 
mo’ljallangan strategiyani yaratishga