Самарқанд давлат архитектура қурилиш

Raqobatli bozorlar prinsipi. Narxlarni, 
sifatni, servis xizmatini va tovar
sotilishini 
boshqa 
shartlarini 
iste’molchilar nazorat qilsalar, ular 
raqobat kuchiga aylanadilar. 
 

---

83 
lozim; 3) tarmoqda kompaniyaning mustahkam va xavfsiz mavqeini 
ta’minlashi, hamda raqobat ustunligini yaratishi lozim. 
 
3.3. Atrof-muhitning va biznesning raqobat tuzilmasini o’zgarishiga 
nima sabab bo’ladi? 
Iqtisodiyotning hamma tarmoqlari an’analar bilan tavsiflanadi. 
Tarmoqdagi kompaniyalar 
tezkor 
yoki 
sekin 
o’zgarishlar 
ta’sirida 
bo’ladi. 
Kompaniyalar 
muhit 
o’zgarishlariga 
qarshi 
javob 
tadbir-
choralarini 
amalga 
oshiradilar. Hayotiy sikl 
nazariyalari 
tarmoqda 
bo’ladigan o’zgarishlarga nisbatan to’liq tushunchalarni bermaydi. 
Hayotiy sikl tarmoqdagi o’zgarishlar (tezkor o’sish, tez to’yinish, 
so’nish) tezligini aks ettiradi. Hayotiy sikldan tashqari tarmoqdagi 
o’zgarishlarni taqozo etadigan boshqa sabablar ham mavjud. 
Harakatlanuvchi kuchlar prinsipi.
Tarmoq rivojlanishning qanday 
pog’onasida turganligini bilish muhim ahamiyatga ega, lekin 
o’zgarishlarning tub sabablarini tushunish lozim. Tarmoqda 
harakatlanuvchi kuchlar raqobatchilar manfaatini yoki bosimini 
yaratuvchi qulay o’zgarishlarni vujudga keltiradi. Tarmoqdagi qudratli 
kuchlar harakatlantiruvchi kuchlar deyiladi. Harakatlantiruvchi kuchlar 
tahlili ikki davrdan iborat. Harakatlantiruvchi kuchlarni aniqlash va 
ularning tarmoqqa ta’sirini baholash. 
Umumiy harakatlanuvchi kuchlar.
Ba’zi hodisa-voqyealar 
tarmoqqa ta’sir ko’rsatishi sababli ularni harakatlanuvchi kuchlar deb 
tasniflash mumkin. 
 Tarmoq o’sishining uzoq muddatli o’zgarishlari. 
Tarmoqdagi o’sish yoki so’nishlar o’zgarishlarga sabab bo’ladigan 
kuchlardan hisoblanadi. Chunki u tarmoqdagi talab va taklif