Самарқанд давлат архитектура қурилиш

13.2.2. Strategiyani qo’llab – quvvatlovchi muhitni va 
madaniyatni yaratish. 
Strategiyani yurituvchilar strategiyani qo’llab-quvvatlaydigan 
tashkiliy muhitni va madaniyatni shakllantirish majburiyatini o’z 
zimmalariga olishga majbur bo’ladi. Muhim strategik vazifalarni hayotga 
tadbiq etishda menejerning shaxsan o’zi ushbu jarayonga rahbarlik 
qilishi maqsadga muvofiq. Tashkiliy madaniyat atrof muhitda 
voqyealarning o’zgarishi tezligiga qarab, har 5-10 yilda jiddiy qayta 
tashkil etishni taqozo etadi. Agar strategiya bo’yicha ba’zi 
moslashtirishni amalga oshirish talab qilinsa, u kamroq vaqtda ham 
bajarilishi mumkin, lekin qadriyatlarni va madaniyatni strategiyaga 
moslash faoliyatini amalga oshirishda yetakchi rolni menejerlar 
egallaydi. Muvaffaqiyatli faoliyat ko’rsatuvchi sardorlar tanlangan 
strategiya samarador ekanligiga tashkilot a’zolarini ishontirishni o’z 
burchi deb, uni muvaffaqiyatli tadbiq etilishini kompaniyaning birinchi 
darajali vazifasi deb qarashlari lozim. 
Tashkilotni madaniyatini o’zgartirish yo’lidagi muvaffaqiyatli 
harakatlarni muvaffaqiyatsiz harakatlardan farqlovchi asosiy omil – bu 
eng oliy boshqaruv pog’onasida malakali boshqaruvni ta’minlashdan 
iborat.
Tashkilot strategiyasi va madaniyatini samarali moslashishining bir 
necha xususiyatlari mavjud: 

tashkilotga tegishli guruhlarning manfaatlarini maksimal qondirish 
vazifasiga mos keladigan falsafani yaratish;

yangi g’oyalarga ta’sirchanlikni tashkil etish; 

mavjud vaziyatni quyidagi yo’nalishlar bo’yicha baholash: biz 
xaridorlarga haqiqatan ehtiyoj sezgan narsalarni berayapmizmi va 
ular 
nimalarni 
istaydilar: 
raqobatchilarimizga 
nisbatan 
xarajatlarimizni qanday qilib pasaytirishimiz mumkin: mahsulotni 
loyihalashdan boshlab, uni bozorga kirib borish muddatlarini 
qanday qilib, qisqartirish mumkin: kompaniyaning faoliyat turini 
o’zgartirmasak, u 5 yildan keyin qanday vaziyatga ega bo’ladi; 

insonlarni va guruhlarni yangi g’oyalarni amalga oshirishga harakat 
qilish kerakligiga ishontirish va xodimlarni ilhomlantirish; 

---

419 

yangi vazifalarni bir necha marta takrorlash, o’zgarishlar vaqt 
talabi ekanligini tushuntirish, qarshilik qiluvchilarga faoliyat 
unchalik yaxshi emasligini va yaxshi natijalarga erishish uchun 
nima qilish kerakligini ko’rsatish; 

yangi madaniy me’yorlarni tan olganlarni va o’zgartirishlarni 
muvaffaqiyatli amalga oshirayotganlarni, o’zgarishlarni amalga 
oshirishga harakat qilayotganlarni safini kengaytirishga yordam 
berayotganlar xodimlarning xizmatini tan olish va yaxshi 
mukofotlash; 

har bir rahbar norozi xaridorlardan, aksiyadorlardan va 
xodimlardan axborot olib, tashkilotning kuchli va zaif tomonlarini 
baholay olish imkoniyatiga ega bo’lishini ta’minlash. 
Jiddiy madaniy o’zgarishlarni amalga oshirish va chuqur o’rnashgan 
salbiy madaniyatni yengish uchun katta hamjihatlik talab qilinadi, odatda 
ushbu hokimiyat oliy rahbariyat qo’lida 
to’plangan bo’ladi. Bundan tashqari 
qadriyatlarning, 
strategiyaning, 
ish 
usullarining va xulq-atvorning o’zaro 
bog’liqligi tashkilotda muayyan jiddiy o’zgarishlarni keng ko’lamda 
amalga oshirishga yo’l qo’ymaydi. 
Strategik rahbarlikda so’zlarning va ishlarning bir-biriga bog’liqligi 
muhim rol o’ynaydi. So’zlar insonlarga kuch va ilhom bag’ishlaydi, 
madaniy qadriyatlarni va me’yorlarni aniqlaydi, strategik va tashkiliy 
o’zgarishlarni, yangi yondashuvlarni ustun yo’nalishlarni asoslaydi, 
yangi strategiyaga nisbatan ishonchni va talablarni mustahkamlaydi. 
Odatda, amalga oshiriladigan strategik o’zgarishlar qanchalik jiddiy 
bo’lsa, strategiyani yurituvchining so’zlari va harakatlari yanada aniqroq 
bo’lishi lozim. Yaxshi boshqariladigan kompaniyalarning tajribalari 
shuni ko’rsatadiki, strategik sardorning so’zlari va harakatlari 
strategiyani amalga oshirishga katta ta’sir ko’rsatadi. 
Ko’pchilik kompaniyalarda tez o’zgaruvchan bozor va raqobat 
sharoitida uzoq muddatli a’lo natijalarni ta’minlaydigan moslashuvchan 
madaniyatlar mavjud emas. Bunday kompaniyalarda menejerlarni 
sezilarli 
muvaffaqiyat 
qozonmasliklari 
yetarli 
emas. 
Kichik