Самарали меҳнат режимига эришиш учун тартибли ишлашни ташкил этиш лозим

Билет-1

1. 
   Илмий тадқиқот методологияси фанининг мақсади ва вазифалари.
   

2. 
   Тадқиқотчининг ишлаш ва дам олиш гигиенаси.
   

• 
  Самарали меҳнат режимига эришиш учун тартибли ишлашни ташкил этиш лозим.
  
• 
  Мисол: Новосибирск илмий марказида илмий тадқиқотчиларнинг 1,5 соатдан 5,5 соатгача вақти илмий ташкилий ишларга сарфланган.
  
• 
  ИТИда эслаб қолиш муҳим аҳамиятга эга. Функционал белгиларга кўра эслаб қолишнинг қуйидаги типлари мавжуд:
  
• 
  Мантиқийлик. Образлилик. Ҳаракатлилик. Эмоционал-хаяжонли.
  
• 
  Юқоридагилар ўзаро боғлик ва бир бирини тўлдиради.
  
• 
  Мантиқийликда фикрлар мантиқий кетма-кетлик асосида баён қилинади. Образлилик 2 хил кўринишда намоён булади: - кўрганини эслаб қолиш; - эшитганини эслаб қолиш. Эслашнинг предмет белгилари бўйича қуйидаги типлари мавжуд: умумий турмуш тарзида (тарихий воқеалар, саналар, сонлар, исмлар, фамилиялар);
  
• 
  Юқорида кайд этилган эслаш типларини янада ривожлантириш учун махсус шуғулланиш керак, кичик дафтарчага кайд этиб бориш катта самара беради.
  
• 
  Эслашнинг касбга йўналтирилган (врач, педагог, юрист, актёр, кутубхоначи, олим) ва махсус йўналиш (коллекция, спорт) каби турлари ҳам мавжуд.
  
• 
  Тадқиқотчининг ишлаш хонаси, иш ўрни унга қулайлик яратиши лозим. Қулайлик хонадаги ҳароратда, ҳаво алмашиниш жараёнида ва бошқаларда акс этади.
  
• 
  Ҳаво ҳарорати +18-25 0С, ҳаво намлиги ва ёруғлик белгиланган меъёрда бўлиши лозим, шовқиндан ҳоли бўлиши керак. Иш столи ва стўл талабларга жавоб бериши керак.
  
• 
  Кўриш гигиенасига амал қилиш муҳим аҳамиятга эга.
  
• 
  Тадқиқотчининг фаолиятида ишлаш, дам олиш, спорт билан шуғулланиш ва овқатланиш режимини туғри ташкил этиш муҳим аҳамиятга эга.
  
•