|
MIKROIQTISODIYOT VA MAKROIQTISODIYOT
QABUL QILDI : VAHOBOVA NODIRA 7.6.2021
Loyixa nima?
Loyiha — 1) biror bino, inshootni barpo etish maqsadida yoki muayyan bir buyumni yaratishga doir tayyorlangan hujjatlar (hisob-kitoblar, chizma, maketlar) majmui. Maʼlum bir bino yoki inshootning loyihasi yakka tartibda yoki bir xil andozada boʻlishi mumkin. Hozirda turli tashkilotlarning loyiha buyurtmalarini bajaruvchi maxsus va loyihalash institutlari, kafedra va boshqa ijodiy uyushmalar mavjud; 2) biror
hujjatning oldindan tuzilgan matni; 3) reja, moʻljal, gʻoya.
Investitsiya?
Investitsiya — (nemischa „Investition“, lotincha „Investio“) soʻzidan olingan boʻlib, asosan, ishlab chiqarishga uzoq
muddatli qoʻyilmalar sarfi, yaʼni xarajatlar yigʻindisi deb talqin etilgan. Investitsiya — foyda (daromad) olish yoki ijtimoiy samaraga erishish maqsadida, davlat, huquqiy va jismoniy shaxslar (investorlar) tomonidan cheklangan imkoniyatlardan samarali foydalanib, cheklanmagan extiyojni qondirish uchun
iqtisodiyotning turli soxalariga maʼlum muddatga sarflangan barcha turdagi boyliklardir. Ko‘pchilik iqtisodiyotni tushunmaydiganlar Investitsiyani qarz deb tushunadi. Davlat qarzi hisoblab chiqilganda Investiitsiyalar hisobga olinmaydi.
Investitsiyalash?
Investitsiyalashning shakllari. Investitsiya nazariyasining zamo- naviy tushunchasi quyida qo‘yilgan vazifani yechishga imkon beradi:
Aktivlarning optimal termasini juda oz investitsion riskda, baland daromad darajasi bilan tanlash. Bu usul ko‘p yo‘llardan iborat, ham tahlilga beriluvchi aktivlar soni bo‘yicha, ham hisobga olinuvchi xarakteristikalari bo‘yicha. Ushbu nazariyani bozorlarda ko‘rish mumkin: fond, ko‘chmas mulk bozori, telekommunikasiya va b.
Bu nazariyaning eng muhim qismi aktivlar daromadlarining o‘zaro korrelatsion aloqalari hisobidir. Buning natijasida portfelni samarali diversifikasiyasini o‘tkazish mumkin.
Investitsiyani zamonaviy nazariyasi oxirigacha ishlab chiqilmagan va bu boradagi tamoyillar to‘g‘risidagi tortishuvlar davom etmoqda. Investitsiya nazariyasi respublikaning hozirgi ahvoliga ta’sir ko‘rsatadi
va bu ta’sir doimiy ravishda o‘sib bormoqda.
Portfelli investitsiyalar konservativ nazariyasining asosiy qoidalarini tushunish zaruriyati bilan moliyaviy vositalarga kiritmalar kiritadigan ko‘pgina rossiyaliklar to‘qnashadi. Iqtisodiy tizimlarda tashqi muhit xususiyatlarini ozroq o‘zgarishlari yoki boshlang‘ich talablar, bu tizimni
o‘tkazish xarakterida o‘ta tezkor o‘zgarishlarga olib kelishi mumkin. Bu kabi tizimlarda turli boshlang‘ich sharoitlarda jarayonlarning ko‘rsatkichlari intiladigan, ko‘pgina mohiyatlar bo‘lishi mustasno emas.
Investitsiya nazariyasini aks etishini Rossiyaning quyidagi aksiya bozorlarida ko‘rish mumkin: neft shirkatlari, telekommunikasiya, ko‘ch- mas mulk aksiya bozorlari.
Hozirgi kunda moliyaviy investitsiyalash hayotimizga izchil kirib keldi va kapital kiritishning juda daromadli va zamonaviy ko‘rinishi hisoblanadi. Rossiyada investitsiyalash xorijdagidek kuchli rivojlanmagan bo‘lsa ham, kapital kiritmalarning katta hajmini egallaydi.So‘nggi davrda Rossiyada hamyurtlarimiz bizneslariga xorijiy investitsiyaning
o‘sishi kuzatilgan. Chet elliklar o‘z vositalarini daromadli biznesga tikishga intilishadi, Rossiyada esa bu kabilar juda ko‘p.
Investitsiyalash obyektlari turlicha bo‘lishi mumkin, u qurilishni investitsiyalash, ko‘chmas mulk yoki biror sohadagi biznesga investitsiyalash, shuningdek, biron-bir loyihani investitsiyalash.
Ko‘chmas mulkka investitsiyalash eng daromadli va foydali kapital kiritmalardan biri hisoblanadi, masalan, ko‘chmas mulk qurilishiga investitsiyalash. Bu kabilarga, qimmatli qog‘ozlarga investitsiyalash, portfelli investitsiyalash, pifnvestitsiyalash, foreksga investitsiyalash, xalqaro investitsiyalash va vositalarga investitsiyalashning boshqa turlari. Shuningdek, ta’kidlash lozimki, zamonaviy ko‘chmas mulk turlari bu Internetga investitsiyalash va innovasiyalarga investitsiyalash.
Yalpi investitsiyalash?
Yalpi investitsiyalar - Bu real va moliyaviy investitsiyalar muayyan vaqt qaratilgan barcha turlari investitsiya resurslarining umumiy miqdori. Yalpi investitsiyalar, davlat ko'rsatkich belgilaydigan, bir alohida korxonaning iqtisodiy mezonlar tizimida hisobga olinadi va statistik hisobotlarni tuzish bilan hisoblashda qo'llaniladi. U milliy hukumat hisoblarini parametrlar tizimiga kiradi va makroiqtisodiy ko'rsatkichlarni baholashga yordam beradi.
Korxonaning ustav kapitalining kattaligiga qarab yalpi investitsiyalar 2 guruhga tasniflanadi:
amortizatsiya (savdo aylanmasi manbali hajmini tiklash);
sarmoyalash (kapitalni oshirish).
Qoplash?
Qoplash-Asosiy kapitalni ishdan chiqqan qismini almashtirish
Sof investitsiya?
Sof investitsiyalar - bu uchinchi tomonning real kapitalining haqiqiy o'sishini ko'rish odatiy holdir. Yalpi investitsiyalarni hisoblash bilan bunday investitsiyalarni hisoblashning murakkabligi birinchi navbatda kapital va boshqa makroiqtisodiy va geosiyolar ta'siri ostida moddiy boylikning bozor qiymatini yo'qotish). Yalpi investitsiyalar ostida xususiy shaxsning tijorat tashkilotini rivojlantirishda investitsion investitsiyalarni tushunish odatiy holdir. Aslida, ular asosiy kapital yoki aylanma mablag'larning ko'payishiga qaratilgan haqiqiy sarmoyalar bilan bog'liq. Moliyaviy investitsiyalar gross, agar jismoniy shaxslar kompaniyaning qimmatli qog'ozlarini sotib olish uchun uchinchi tomon kapitalini jalb qilish maqsadida chiqargan bo'lsa, yalpi hisoblanadi.
Do'stlaringiz bilan baham: | 
