Сайланма. Шукур Холмирзаев. 1-жилд шукур холмирзаев



Download 5,82 Mb.
Pdf ko'rish
bet20/124
Sana14.06.2022
Hajmi5,82 Mb.
#668123
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   ...   124
Bog'liq
True

ути р д и -д а , 
дастхатининг хунуклигини уйлаб, йигиштирди. «Саводи 
кам экан», — деб уйлашади, деди, унинг пенсияга чикиши билан баравар ишдан бушатилишининг хам 
сабаби шу — саводининг камлиги, мавжуд саводи билан эндиги шароитда ишлаб кетолмаслиги эканини 
эса тан олгиси келмасди. «Мен тажрибали рахбарман, мен ишнинг кузини биламан. Ёшлар мендан иш 
урганиш керак», деб фикр киларди.
Хдфталар утаверди. Собирова опа хумрайиб, райком чакириб ишини кайтиб беришини кутиб юрди.
— Мен кирк йиллик партия аъзосиман, — дер эди у эрига. — Шунча йил ишладим, энди партия 
хакикат килиши керак!
Шомурод полвон бу гапларни эшитганда эснар, кейин илжайиб, хотинига майда-чуйда ишларни 
буюрар эди.
Собирова опа гохо хилватда 
у т а р и б
йиглаб хам оларди. У кандок президумларда 
у т а р г а н ,
минбарларда туриб кандок нуктлар сузлаган! Уни кишилар кандок хурмат килишар эди! Энди булса, 
эри хам назарига илмай куйди. Опанинг тенгкур, хизматчи дугоналаридан хам кунгли колди. Илгари 
хафтада учрашиб, базмларга таклиф этиб туришарди, энди булса эслашмайди хам, афтидан... опа 
рахбарий ишларда юриб рузгордан чикиб кетган эди. Куникиш жуда кийин. Рузгор ишлари уни баъзан 
тахкирлагандек булар, бунга факат эри сабабчидек туюлар эди. Тез-тез юраги сикиладиган булди. 
Тошкентда укиб, уша ерда колган 
угл и н и н г 
уйига факат туйда борган эди. Энди уша ёкка хам бориб 
келди. Андижон пединститутида укийдиган кизидан олти ой ичида икки марта хабар олди. Лекин 
Собирова опа кучада куп юрмайди. Узига бир вактлар таъзим билан салом берганлардан уялади...
— Нима, менинг Маликовадан каерим кам? У ишлаб юрибди-ку, — деб колади у гохо эрига. — Бу 
ерда бошка ran бор. Кимлардир менга душманлик килган. Райкомга ёмонлаган мени. Сиз куласиз-да...
— Лекин Собирова опа тенгкур дугоналарининг уз урнида ишлаб юрганига боис — вакти келганида 
улар билимини ошириб колишгани, махсус курсларга болаларини ёлгиз колдирмаслик учун у 
боролмаганида, уларнинг укиб келгани — шуни Собирова опа тан олгиси келмас эди. Кунларнинг 
бирида район матлубот кооперациясининг раиси — дугонаси Унсинова, газетага икки кило шоколад


САЙЛАНМА. Шукур Холмирзаев. 1-жилд
ураб кириб келди. Собирова опа узида йук шод булиб, уни утказгани жой тополмай колди.
— Уринманг, Собирова опа, — деди у, — мен тез кетаман.
— Х,ой, худо ярлакаб бир кепсиз...
— Иш куп-да, опажон.
— Рост, — деди Собирова опа ичида зил кетиб, кейин бирдан кузига ёш олди. —Курмайсизми, 
Унсиноважон, мана шундай килиб куйишди мени. Жамиятдан чикариб ташлашди. Худоё 
душманларимнинг кузига чуп сукилсин!
— Куйинг, опажон, хафа булманг. Райком хдкикат килади. Сиз куп йиллик коммунистсиз. Давлатга 
куп хизматларингиз сингган.
— Албатта, албатта, — илиб кетди Собирова опа. — Мен от миниб тог-тошда юрганимда, 
х,озиргилар бурнини артолмай юрар эди. Узингиз биласиз-ку.
— Биламан, опажон, биламан.
Собирова опа тухум ковуришга тушди. Сопкондан кушларга тош отиб юрган кичкина 
удлини
чакириб:
— Чоп, отангнинг олдига, гушт билан гуруч олиб бераркансиз де, — деди. Лекин Унсинова болани 
йулдан кайтарди;
— Мен кетаман, Собирова опажон. Утиринг. Сизга ran бор.
Собирова опа узидан уч ёш кичик дугонасига умидвор кузларини тикиб, курпачага чукди.
—Якинда мен Самаркандга бориб келдим, — деди Унсинова.
— Эшитганим йук - шунака, эшитмас булиб колдим, — деди Собирова опа.
— Куктош кишлогидан кимматчиликда бир сагир бола чикиб кетиб, эндиликда профессор, доктор 
булган экан. Уша одамнинг эллик йиллик юбилейини СамДУдагилар нишонлаётган экан. Мени хдм 
таклиф килиб колишди. Мен хдм куктошлик эмасманми, домла билан таклиф килган экан. Мен хдм 
нутк сузладим. ХамКишлокларим номидан табрикладим. Кейин у киши банкетга хам таклиф килди. 
Уйига бордим. Иигирма мингга курган х,овлиси бор экан. Хотини хам одамнинг жони экан, денг. Икки 
угли бор экан. Аспирантурада укишар экан. Банкетдан кейин мени олиб колди, кунглида дарди бор 
экан, ёрди: «Хдмкишлок, мен етимликдан шу даражага етиб келдим. Хамма орзуларим ушалди, лекин 
энди кексайганим учунми, кунглимга бир ташвиш тушди. Мен энди Куктошга бориб, у ерда 
яшолмайман. Илмий ишларим учун бу ер кулай. Мана, катта углим уйланди. Кичигига навбат келиб 
колди. Шуни куктошлик яхши бир кизга уйлантирсам. Шундай килмасам, Куктошдан илдизим узилади, 
мен улгандан кейин болаларим уни эсларидан чикариб юборади».
Собирова опа бу гаплардан таъсирланиб, бошини хам килиб колди. Унсинова хотиржам давом этди:
— Мен, яхши уйлабсиз, домла, дедим. Авваламбор, бу бизнинг бахтимиз, дедим. Кейин, уйлаб- 
уйлаб, опа сизнинг кизингиз Наимахонни айтдим. Бизда бир киз бор, яхши оиладан, онаси коммунист, 
дедим. Сиз шунга нима дейсиз, опа?
Собирова опа Наимани эрга бериш тугрисида хеч уйлаб курмаган, билимсизлик кунглига ташвиш 
солиб юрганиданми, «кизим, сен уки, аспирантураларни битир», деб юрар эди. Албатта, куплар огиз 
солишар, айникса, узининг кадимги таниши мана шу олифта билан унинг чиройли ёш хотини гохида 
фотихд килиш хакида ran очишар эди. Унинг хдрбийда хизмат килаётган угли, опанинг Тошкентдаги 
фарзанди Камолнинг якин дусти булиб, бир оёги шу хонадонда булиб юрганида, кизининг унга, унинг 
кизига зимдан караб куйишларини опа сезар, лекин бунга: хдм эътибор бермас эди. Шунинг учун Самад 
олифта; билан унинг хотинига хдм бошкаларга берадиган жавобини такрорлаб куяр эди: «Укийверсин- 
чи...» Сирасини айтганда, Наима хам жуда куэушк, аклли, иболи киз эди. Уни мактабда булсин, таниш- 
билишлар орасида булсин, мактамаган киши кам эди...
Собирова опа хдйрон булиб, бир зум уйланиб колди. Куз олдида кузойнак таккан профессор, унинг 
атрофидаги бошка олимлар гавдаланди. Кейин унинг аспирантурада укийдиган угли, сунг банкет 
куринди. Опанинг назарида, бир четда кизил буёкка буялган минбар хдм куринди. Опа бир зумга узини 
шу даврада иштирокчи каби сезди ва синик дили 
укинч 
билан завкка тулди... Лекин Наимани эрга 
бериш тугрисида х,али х,еч уйлаб курмаган эди. Кунглига алланечук вах,има тушиб:
— Ундай кишилар билан куда булиш х,акикатан бахт, — деди. — Лекин Унсиноважон, мен кизимни 
хдли эрга бермайман.
— Опажон, домла хам келинни дарров тушириб олмокчи эмас. У киши хдм кизни укитмокчи.


САЙЛАНМА. Шукур Холмирзаев. 1-жилд
Узларининг хох,иши хам шу: укиган, маданиятли киз булсин, дедилар. Узингиз биласиз-ку, олимлар 
оиласига тушадиган келин кандай булиши керак. — Унсинова дугонасига зимдан караб, кушимча 
килди: — Шу иш булиб кетса, хдммамизга хам яхши булар эди-да... Балки шундан кейин район 
рахбарлари сизнинг кимлигингизни хам яхширок билиб олармиди...
— Х,м-хм... — деб бош кимирлатди Собирова опа ичида титраб: «Тугри-да, кимсан, профессорнинг 
кудаси буламан... Ха, душманларимнинг уйига ут тушсин!»
Шу сухбатдан кейин Собирова опанинг дилида бир чуг пайдо булди. Бу чуг гох кузойнак таккан 
профессорнинг, гох унинг атрофидаги олимлар, унинг угли ва хотинининг юзини ёритар; узини 
ушаларнинг даврасида курсатар; гох узининг бу катта чорбогини мунаввар килиб, унда туй-томошалар 
намоён булар эди.
Собирова опа бир окшом бу гапни эрига айтган эди, Шомурод полвон:
— Унсинованг шунинг учун келган экан-да. Мен айтдим, кандай шамоллар учирди? — деб кулди. 
Кейин узининг фикрини айтди: — Киз мардум бари бир бировга тегади. Лекин, кампир, бундай катта 
одамлар билан куда булишга менинг хушим йук- Камол хам менга ухшайди. У ёгини узинг биласан.
Яна май ойининг иссик кунларидан бирида Унсинова когозга ширинлик ураб келди.
— Сизни бир томошага олиб чикмокчиман, — деди. — Узим хам зерикдим, биламан, сиз хам 
зериккансиз.
— Каерга Унсиноважон? — хушвакт булиб суради Собирова опа.
— Самаркандга, — деди Унсинова хотиржамлик билан. — Бир-икки танишларим бор. Бир келиб 
кетинг, деб юришади купдан. Бир тандир кабоб еб, маза килиб келайлик.
— Хуп, Унсиноважон, хуп, — деди Собирова. — Сиздай дугонам бир ерга олиб борай деб келади-ю, 
мен йук дейманми? — Лекин ичида: «Шу профессорнинг уйига олиб боради», деб уйлади. Хаёлида 
таниш манзаралар яна бирма-бир утди. Кунглини вахима аралаш кувонч коплади. Унсинованинг хам 
кунглида бу ran бор экан.
— Хохласангиз, домланинг уйларига хам олиб бораман, — деди. — Узингиз курасиз, гаплашасиз у 
киши билан. Лекин, опажон, хурсанд буласиз.
— Майли, майли, — деди Собирова опа. — Аммо у кишига кизим хакида ваъда беролмайман.
Унсинова эркаклардек хахолаб кулди.
— Э, опагинам-эй, унинг ташвишини килманг. Хали ran куп.
Собирова опа бу хабарни эрига айтган эди.
— Хотин, сенинг аклинг камайиб боряпти чоги, — деди Шомурод полвон. — Урток Унсинованг 
сени профессорнинг уйига элтиб, огзингни боглаб келмокчи. Булмасам, сени айлантириб юриш унга 
нима 
зарур? 
Шунча 
вактдан 
бери 
ишсиз 
ётдинг, 
холинг 
не 
деб 
бир 
хабар олдими?
«Тугри», деб уйлади Собирова опа. Fаши келиб, кунгли колиб юрган дугоналаридан бири хам шу — 
Унсинова эди... Бирок, эрталаб тор кучанинг бошида колдирилган Унсинованинг «Волга»сини курди-ю, 
амиркон этиги, кора атлас куйлагини кийиб, йулга чикди.
Самаркандга борганларининг иккинчи куни Унсинова дугонасини Акбаровнинг уйига олиб борди. 
Дархакикат, профессорнинг уйи йигирма минг сумга курилган деса арзийдиган эди. Лекин ортикча 
жим-жимадорлик йук, хам камтарлик, хам салобат сезилади. Профессорнинг узи бузилган 
водопроводини 
тузатаётган 
экан. 
Ёш 
йигитлардек 
ках-ках 
отиб 
кулиб: 
«Ерликларим, 
хамкишлокларим!» деб, буларни карши олди.
Акбаровнинг бу очик, камтар гапи уни Собирова опага жуда хам якин килиб куйди. Шу кеча 
профессорнинг уйида зиёфат булди. Куни-кушнилар хам иштирок этиб, хамкишлокларнинг 
топишганидан мамнун эканликларини айтишди... Базм чогида юзлари кизарган Собирова опа бир онга 
узини хакикатан хам орзу килган хаёлидаги манзара катнашчиси деб уйлади. Дилини факат завк ва 
шодлик эгаллади. Бундан кейинги хаёти хам хамиша шундок утадигандек туюлди... Лекин опа бу 
даврада узининг ёпишмай турганини билолмади. Арзимаган. кочирикдарга хам ках-ках отиб кулди. 
Холбуки, бу вактда базм иштирокчилари оддий жилмайиш ё табассум билан чекландилар. Нихоят, 
Унсинова дугонасини номзод курсатилган кизнинг онаси эканини айтди: Акбаров бундан жуда 
хурсандлигини изхор килди.
«Энди нима килдик?» деган савол кундаланг булганида:


САЙЛАНМА. Шукур Холмирзаев. 1-жилд
— Майли, домлажон, сиз биздан киз сурайсизу биз йук деймизми? — деб юборди Собирова опа.
Шундай килиб, Собирова опа Наимани уларга ке-линликка беришга рози булиб кайтди. Улар
Наимани куриш учун Андижонга боришларини айтиб, хайр-хуш килиб колдилар.
Акбаровлар келишидан икки кун олдин Наиманинг узи хам таътилга чикиб, у ёкда Камол хам 
отпускага чикиб, хотини ва ёш угилчаси билан келиб колишди. Уй тулиб, хурсандчиликнинг чеки 
булмади. Сунг Собирова опа булажак фотиха хакида уларга ran солди.
Наима:
— Мен билмайман, — деб ранги окариб туриб кетди-ю, Камол тажанг булиб ушкирди:
— Бу ran каердан чикиб колди? Нима учун? Наи-манинг сизга огирлиги тушяптими?
Она ётиги билан тушунтиришга харакат килди, аммо ужар бола:
— Керак эмас, профессор булса узига! Бунака одамлар билан кариндош булишни жиним 
ёктирмайди, — деди.
— Болам, сен ёшсан. Турмушни билмайсан, — деди Собирова опа
Акбаровлар келишганидан кейин, масалани кундаланг хал килинишига фурсат етди. Уй бекаси 
мехмонлар билан сарховузда тахмондан тушмайдиган бахмал курпачаларда — даврада 
утирар 
экан, 
Камол синглисини болахонага бошлаб чикди. Ёнига, сим каравотга утказиб:
— Гапни киска кил, сен нима дейсан? — деди.
— Мен билмайман, — деди Наима ерга тикилиб.
— Сенинг такдиринг хал буляпти-ку, гудак! Сен билмай, мен биламанми? — букирди Камол.
— Мен билмайман, — деди Наима яна.
— Синглим, шарм-хаёнинг вакти эмас, — деб пастга тушди Камол. — Агар биронта кунглингда 
уйлаганинг булса, уни айт менга. Мен хозирок чикиб рад киламан.
— Куйинг, акажон, — деди Наима.
— Самад олифтанинг угли-чи? Менинг сезишимча...
— Йук-йук... — сунг «Онам...» деб мингирлади.
Камол синглисини онасининг сузидан чикмаслигини яхши биларди. Шунинг учун «менга нима? » 
деб уйлади алам билан: «Бир куни айбдор булиб коламан».
— Бупти булмасам, мен бетарафман! — деб урнидан турди Камол.
Шу куни фотиха килинди. Туй, киз укишни битир-ганидан кейин булади, деган карорга келинди. 
Икки кундан кейин Камол онаси билан жанжаллашиб, хотин-боласини олиб Тошкентга кетиб колди.
Собирова опа каттик хафа булди. Лекин: «Х,али эсидан чикиб кетади. Эт-тирнок ажралармиди?» 
деди узига-узи. Энди орзуларининг амалга ошувига шубхаси колмаган эди. Опа беихтиёр туйнинг 
тезрок булишини истай бошлади. Хдкикатан хам иш юришиб кетди. Бир ой утмасдан Унсинова келиб:
— Опажон, домланинг хотинлари мени безор киляптилар хар куни телефон килиб, — деди. — 
Наиманинг мехригиёси бор экан. Дилимга тушди. Шунинг туйини тезрок килсак-чи? Бу ерда хам 
институтлар бор, укийверар эди... дейди.
— Унсиноважон, ахир келишдик-ку, — деди Собирова опа.
Эрта куз кунларидан бирида Камол: «Синглингнинг туйи буляпти. Тезда етиб келинглар!» деган 
телеграмма олди. Телеграммани йиртиб ташлади.
Туй дангиллама булди. Районнинг барча рахбарлари келди. Собирова опа райкомнинг биринчи 
секретари билан кадах уриштириб ичди. Иш хакида шу ерда ran очмокчи хам булди-ю, узини босди. 
Факат Самад олифта ичиб келиб, дарвоза олдида бир оз жанжал чикарди. Унинг ёш хотини бу ховлидан 
чикаётган чилдирма ва ашула овозлари остида уйида утириб юм-юм йиглади. Эртасига кечки пайт туй 
таркади ва Собирова опа эри билан Акбаров тушган «Волга»га утириб, яна учта машина сафида 
Самаркандга йул олди. Самаркандда хам дангиллама туй булди. Столнинг бошида утирган Собирова 
опа узини чинакам бахт огушида хис этди. Туйдан факат Шомурод ака бир оз ранжиб келди:
— Бой булгани билан хасис экан булар, — деди. — Берган чопонига кара, тиззамга етмайди. Нима, 
мен кучада колганмидим?.. Лекин кампир, Наимангни кайнанаси захар куринади.
К^айтиб келганларининг эртасигаёк Собирова опа ишда киядиган пошнаси йугон туфлиси ва одми 
атлас куйлагини кийиб, райкомга борди.
— Хуш, Собирова опа, мана, маъракалардан хам кутулиб олдингиз. Узингиз хам ишсиз юриб 
зериккансиз чоги? Нима булди, уйлаб курдингизми энди? Канака енгилрок ишни танлайсиз? — деди


САЙЛАНМА. Шукур Холмирзаев. 1-жилд
секретарь.
Собирова опа узини йукотиб, кузолди коронгила-шиб, бир оз котиб утирди-да йиглаб юборди.
— Менинг нима ёмонлигим утган экан кишиларга?! — деб пичирлади, шартта урнидан туриб чикиб 
кетди. Уйга бориб, боши огриб ётиб колди. — Мен нега улмадим, эсиз жоним, — деб ёш тукди. — 
Камолжон, онангни келиб кур, — деб нола килди. Шомурод полвон ran нимадалигини билиб, хотинини 
овутган булди. Лекин бу Собирова опанинг дилига таскин бермади. Кейин бир ой утиб, куёви билан 
кудасини чакирди. Кейин узи борди. Бирок бу гал илгаригидек хурсанд булиб келмади...
Опа бош огригига йуликиб, ётиб колди.
— Боламни чакиринг, Камолжонни бир курай, — дерди. Шомурод полвон кичкина углига айттириб 
хат ёздирди: «Углим, етиб келмасанг, онангни куролмай коласан, деб куркаман», деган гапларни хдм 
биттирди.
Камол энди кишлокка бормайман, деб ахд килган эди. Бирок, бу хатни олдию онасини куришга 
шошилди. Собирова опа ётган ерида кул узатиб углининг бошидан кучди. Бир зумда она-бола иттифок 
булиб колди. Эртаси кечкурун Шомурод полвон:
— Углим, утган ишга саловат. Синглингда айб йук. Уни куришинг керак. Кдйнанаси, кайнатаси, эри 
хам сурармиш. Бориб курмасанг, яхши иш булмайди. Ёлгиз синглинг, мусофирчилик... — деб Камолни 
Самаркандга боришга ундади.
Камол синглисини яхши курар, уни согинган эди. Бориб курмаса, синглисининг шаънига дуруст 
гаплар булмаслигини тушунди. Углининг Самаркандга бориш хохишини эшитиб, Собирова опа хам 
инкиллаб урнидан турди.
— Мен узим олиб бораман углимни, — деди. Эри касаллигига ишора килса хам кунмади. Иккинчи 
куни она-болани Шомурод полвон автобусга утказиб жунатди. Улар Куктошдан утганларидан сунг, 
Самаркандга борадиган автобусга тушиб кетдилар.
Камол Акбаровнинг х,овлисига ёт куз билан кириб, ёт куз билан чикди. Шунинг учун бу одамнинг 
дилкашлиги ва шухликларига узга маъно берди. Наима озиб, кузлари киртайиб колган, юзларини дог 
босган эди. Куёвнинг ортикча одоблилиги хдм Камолга ёкмади: хамма залда утиришганда, онаси неча 
марта ташкарига чикиб кирса, куёв бола шунча марта урнидан туриб уни карши олди. Синглиси очик 
айтмаган эса-да, унинг кийналаётганини сезди. Профессор хдкикатан хам Наимани СамДУга жойлаб 
куйган экан... Албатта Камол кайнананинг узгаларга баланддан карашини хам пайкади. Айникса, 
кайтиб чикаётганларида, узи кишлокдан зурга излаб топган икки жура атлас хдмон карзина ичида 
турганини курганида, бехад газабланиб кетди.
Собирова опа алланечук титраб:
— Олиш эсларидан чикибди, — деганди, у билан уришиб кетишига оз колди. «Бегонамиз... Бизлар 
бу оилага бегонамиз!» деб чикди. Куёв йигит буларни автобус тухтайдиган бекатгача кузатиб борди. 
Шунда Камол:
— Энди хдмиша шу оилада тураверасизларми? — деб суради.
— Йук, Наима билан маслахдт килдик. Секцияга чикмокчимиз. Шуни отамга айтамиз, — деди куёв.
Камол бу гапдан бир оз каноатланиб:
— Яхши, шундай килинглар, — деди. Она-бола «ЗИЛ» автобусга утириб, йулга тушдилар.
— Кдлай, онажон, хурсандмисиз? — деди у йулда ёнма-ён утиришар экан.
Собирова опа машаккат билан кулимсиради:
— Албатта, хурсандман, болам. Синглинг яхши оилага тушди. Бахтли булди.
Камол захарханда кулди:
— Сиз нималик булдингиз, онажон? Тушунолмайман...
— Мен... — Опа гоят таъсирланиб, барбод булган орзулари, алдамчи х,ислари калбида жунбишга 
келиб деразага каради, кузларидан ёш окиб кетди.
Камол онаси билан Самаркандга борадиган автобусга утирган ерларигача бирга келди. Кейин, 
хайрлашиб, Тошкентга утиб кетди.
Собирова опа бугдой ортган бир машинанинг кабинасида кишлокка кайтди. Опа деразадан яланггоч, 
бур катламлари чикиб турган тогларга мунгайиб караб борар экан, узининг дарх,акикат кексайганини, 
х,ам жисман, хам маънан х,ориганини х,ис килди. Шунда локайдлик билан якингинада от миниб, тог- 
тошда юрган чоглари, президиумларда нутк сузлаганлари, хамкишлокларига магрурона рахбар кузи


САЙЛАНМА. Шукур Холмирзаев. 1-жилд
билан карашлари хаёлидан бир-бир ута бошлади. Уларни кайта тирилтириш кулидан келмаслиги, 
бунинг учун хдр кандай уриниш — эртанги кунни хам кискартириш булишини уйлади. Шунда узининг 
саводсизлиги, соддалиги ва ужарлигига хам икрор булди. Энди ёшларга йул бериш фурсати етганига 
ишонди... Беихтиёр узининг бу ахволи бир кунмас-бир кун тенгкур дугоналари бошига тушишини 
уйлади.
Собирова опа бир хафтадан кейин хоргин кадам ташлаб, узига яраша иш сураш учун райкомга йул 
олди.

Download 5,82 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   ...   124




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish