Сайёр суд мажлиси: таҳлил ва таклифлар

Суд ишларини сайёр суд мажлисларида 
кўришга тайинлаш ва кўриш давр талаби, 
келажакда аҳолини ҳуқуқий саводхонлигини, онг ва 
маданиятининг юксалиши, “online” тизимининг
ҳамда медиация институтининг ривожланиши 

---

33
ишларини сайёр суд мажлисида кўриш заруриятини 
кескин камайтириши табиий ҳолдир.
Ишларни сайёр суд мажлисига тайинлаш судьянинг 
кўрилаётган низони суд муҳокамасига тайёрлашдаги 
масъулиятини икки карра оширади, чунки судьянинг суд 
процессини қандай олиб бораётганлиги, муомила маданияти, 
кийиниши, одоби, низо бўйича амалдаги қонунчиликнинг 
тўғри қўллаётганлиги, далилларни тўғри талаб қилиб 
олаётганли, гувоҳларнинг кўрсатмаларига берилаётган баҳо, 
умуман суд жараёнинг барча ҳолатлари ишда қатнашаётган 
кенг жамоатчилик кўз олдида шаффоф амалга оширилади. 
Судьянинг шу ҳаракатларини тўғри ва қонунларга қатьий 
амал қилган ҳолда бажариши фуқароларнинг суд ҳокимиятига 
бўлган ишончини оширмоқда. Агар судья иш жараёнида
қўпол, маданиятсиз, қонун нормаларини менсимасдан ҳал 
этадиган бўлса, бу суд ҳокимиятининг нуфузини пасайишига 
сабаб бўлади. 
Ишларни сайёр суд мажлисларида кўрилишида, 
“Нуроний” жамғармаси, Ёшлар иттифоқи ва Хотин-қизлар 
қўмиталарининг вакилларининг иштироки ва уларнинг 
айрим фуқароларни билиб-билмай, тасодифан содир 
этган жиноятини енгилаштириш ёки озод қилишни сўраб, 
айбланувчиларни ўз кафиллигига олишлари натижасида, 
уларга бериладиган жазони енгиллаштириш ёки бутунлай 
озод қилиш имкониятлари туғилди.
Шу каби либирал чоралар ҳамда кенг жамоатчиликни 
ҳуқуқбузарликларни олдини олиш бўйича судлар билан 
биргаликда амалга ошираётган ҳаракатлари натижасида 
жуда кўп ҳолатларда жиноят йўлига адашиб кириб қолган 
фуқароларнинг яна жамиятга ва оила аъзолари бағрига 
қайтаётганлиги сир эмас.